ជីវភាព​អ្នក​នៅ​លើ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​ក្រោយ​ពេល​បណ្ដេញ​ទៅ​ទីតាំង​ថ្មី

ដោយ វោហារ ជាតិ
2013.04.06
អ្នក​រស់​នៅ​លើ​ផ្លូវ​រថភ្លើង ៣០៥ លោក ម៉ម ម៉ារិន អតីត​អ្នក​រស់នៅ​លើ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​រាជធានី​ភ្នំពេញ កំពុង​ឲ្យ​ចំណី​មាន់ នៅ​ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ ចម្ងាយ​ប្រហែល ២០​គីឡូម៉ែត្រ ខាង​លិច​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៤ មេសា ឆ្នាំ​២០១៣។
RFA/Vohar Cheath

រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា សហការ​ជាមួយ​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី អេ.ឌី.ប៊ី (ADB) កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១១ បាន​បញ្ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាង ១៥០​គ្រួសារ រស់នៅ​សំណង់​អានាធិបតេយ្យ​លើ​ផ្លូវ​រទេះ​ភ្លើង ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ ឲ្យ​ទៅ​រស់នៅ​តំបន់​ថ្មី​មួយ​ឈ្មោះ​ថា "ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ" ចម្ងាយ​ប្រមាណ ២០​គីឡូម៉ែត្រ​ខាង​លិច​ក្រុង​ភ្នំពេញ។

នៅ​ពេល​រុះរើ​លំនៅឋាន​នោះ រដ្ឋាភិបាល និង​អេ.ឌី.ប៊ី បាន​ផ្ដល់​ប្រាក់​សំណង​ខ្លះៗ និង​ផ្ដល់​ដី​ទទឹង ៧​ម៉ែត្រ បណ្ដោយ ១៥​ម៉ែត្រ សម្រាប់​សង់​ផ្ទះ ហើយ​បាន​សន្យា​ថា នឹង​ជួយ​ជីវភាព​ពួក​គាត់​ឲ្យ​បាន​ប្រសើរ​ជាង​ពេល​រស់នៅ​លើ​ផ្លូវ​រទេះ​ភ្លើង។

បើ​គិត​មក​ដល់​ពេល​នេះ មាន​រយៈពេល​ជិត​បី​ឆ្នាំ​ហើយ។ តើ​ជីវភាព​ពួក​គាត់​បាន​ធូរធារ​ដូច​ពាក្យ​សន្យា​ដែរ​ឬ​យ៉ាង​ណា?

ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ ស្ថិត​នៅ​លើ​វាល​ស្រែ​ល្វឹងល្វើយ ផ្ទះ​ភាគ​ច្រើន​បិទ​ទ្វារ​ចោល​គ្មាន​មនុស្ស​នៅ។ ក្នុង​រដូវ​ប្រាំង​ដូច្នេះ អាកាសធាតុ​ក្តៅ​ហែង។ ផ្ទះ​ភាគ​ច្រើន​សង់​ផ្ទាល់​ដី​លើ​ដី​ឡូត៍​តូចៗ ជញ្ជាំង​ស័ង្កសី ដំបូល​ស័ង្កសី ដែល​ខ្លះ​ធ្វើ​របង​ឫស្សី ហើយ​ដី​ឡូត៍​ខ្លះ​ទុក​ទំនេរ​ចោល​មិន​សង់​ផ្ទះ។ នៅ​ក្នុង​ភូមិ​មាន​សភាព​ស្ងាត់​ជ្រងំ។ ទៅ​ដល់​កណ្ដាល​ភូមិ ទើប​ឃើញ​មាន​មនុស្ស​ខ្លះ ចោល​ភ្នែក​តាម​ចន្លោះ​របង​ឫស្សី​ពីមុខ​ផ្ទះ​ទៅ​កាន់​សំឡេង​លាន់​ឡើង​នោះ គេ​ឃើញ​ស្រី​វ័យ​ចំណាស់​ម្នាក់​កំពុង​ធ្វើ​ការ​ញាប់​ដៃ​ជើង ក្រោម​ផ្ទះ​ឈើ​រខេក​រខាក​តូច​មួយ។

នោះ គឺ​អ្នកស្រី ព្រំ សុខ ដែល​បាន​រើ​ផ្ទះ​ពី​ផ្លូវ​រទេះ​ភ្លើង​មក​នៅ​ទី​នេះ​កាល​ពី​ជាង ២​ឆ្នាំ​មុន កំពុង​អង្គុយ​ចិញ្ច្រាំ​បន្លែ​ធ្វើ​ជា​ចំណី​មាន់​ស៊ី។ អ្នកស្រី​ពោល​ថា មិន​ដូច​ពាក្យ​សន្យា​រដ្ឋាភិបាល និង​អេ.ឌី.ប៊ី ទេ មក​តាំង​លំនៅ​លើ​ដី​ថ្មី​នេះ គាត់​ជំពាក់​គេ​ប្រហែល ៣​ពាន់​ដុល្លារ ហើយ មិន​សង្ឃឹម​ថា​នឹង​អាច​រក​ប្រាក់​សង​គេ​បាន​ទេ ព្រោះ​គ្មាន​ប្រាក់​ចំណូល៖ «ខ្ញុំ​ជំពាក់​គេ! មក​នៅ​នេះ​ជំពាក់​គេ​ច្រើន​ណាស់ ១​ពាន់​ប្រាំ​ឡើង​ការ​ពីរ​បី​ពាន់​ហើយ​ឥឡូវ​ហ្នឹង។ ខ្ចី​ធ្វើ​ផ្ទះ ចាក់​ដី យើង​មក​នៅ​ហ្នឹង​កាល​ខែ​៩ កំពុង​ភ្លៀង​នោះ វា​រលាយ​ស៊ីម៉ងត៍​រលាយ​អី​អស់ ខ្ញុំ​យក​ហ្នឹង​ការ​មិន​សូវ​ថ្លៃ​ទេ ការ​តែ​បី​រៀល (ដុល្លារ) មួយ​រយ (ដុល្លារ) ខាន​បង់​ការ​គេ​យូរ​ហើយ​ដែរ វា​អត់​មាន​អី​រក​អី​បាន​ទេ…»

មិន​ខុស​គ្នា​ទេ រំលង​ផ្ទះ​អ្នកស្រី ព្រំ សុខ ពីរ​ឡូត៍ អ្នកស្រី ហូ សារុន ដែល​មាន​ប្ដី​អាយុ ៧០​ឆ្នាំ ពិការ​ដោយ​លើស​ឈាម ក៏​ជំពាក់​បំណុល​គេ​ដែរ។ អង្គុយ​ក្បែរ​ប្ដី​ឈឺ​កំពុង​សម្រាក​លើ​គ្រែ​ក្រោម​ដើម​ក្រខុប​មុខ​ផ្ទះ អ្នកស្រី ហូ សារុន ព្រួយ​ខ្លាច​ម្ចាស់​បំណុល​រឹប​អូស​យក​ដី និង​ផ្ទះ​ដែល​សង់​មិន​ទាន់​ហើយ​នេះ។ អ្នកស្រី​ដែល​មើល​ទៅ​សាច់​ឈាម​ស្លេកស្លាំង ពោល​ថា ជីវភាព​សព្វថ្ងៃ​រំពឹង​លើ​របរ​ចិញ្ចឹម​មាន់​ទា​ក្នុង​ផ្ទះ​បួន​ដប់​ក្បាល​ប៉ុណ្ណោះ។

អ្នកស្រី​គ្មាន​សង្ឃឹម​ថា​នឹង​អាច​រក​ប្រាក់​សង​បំណុល​គេ​រាប់​ពាន់​ដុល្លារ​បាន​ទេ។ ណា​មួយ​ប្ដី​ចាស់​ឈឺ​លើស​ឈាម​ត្រូវ​ការ​ប្រាក់​ព្យាបាល​ទៀត រំពឹង​ប្រាក់​សំណង​ថ្លៃ​រុះរើ​ផ្ទះ​កន្លង​មក ក៏​សង់​ផ្ទះ​ថ្មី​អស់៖ «អា​នេះ​ក៏​អស់ ហើយ​នៅ​ជំពាក់​គេ​បី​ពាន់​ដុល្លារ​ទៀត ហើយ​ឥឡូវ​ហ្នឹង​តា​នេះ​ក៏​គាត់​ឈឺ​ខ្វិន​អ៊ីចឹង​ទៅ​ទៀត រក​អី​បាន...»

កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១១ រដ្ឋាភិបាល​រើ​ផ្ទះ​អ្នក​រស់នៅ​លើ​ផ្លូវ​រទេះ​ភ្លើង​ក្នុង​ភ្នំពេញ ចំនួន ១៦១​គ្រួសារ មក​តាំង​លំនៅ​ថ្មី​នៅ​ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ នេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ មាន​តែ ៩៨​គ្រួសារ​ទេ​ដែល​ស៊ូទ្រាំ​រស់នៅ​ទី​នេះ សល់​ពី​នេះ ពួក​គាត់​ត្រឡប់​ទៅ​ជួល​ផ្ទះ​គេ​នៅ នៅ​ភ្នំពេញ​វិញ ព្រោះ​ទី​នេះ​មិន​មាន​សាលា​រៀន មណ្ឌល​សុខភាព និង​មិន​មាន​ទីផ្សារ​ការងារ។

ទាក់ទង​នឹង​បំណុល​នេះ តំណាង​សហគមន៍​ត្រពាំង​អញ្ចាញ អ្នកស្រី រស់ បុប្ផា បញ្ជាក់​ថា ជា​ការ​ពិត ដោយសារ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទទួល​បាន​ប្រាក់​សំណង​តិច មិន​អាច​សាង​ជីវិត​ថ្មី​បាន។

ទាក់ទង​រឿង​បំណុល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ​នេះ ត្រូវ​បាន​រដ្ឋាភិបាល និង​ម្ចាស់​ជំនួយ បាន​ចុះ​ស៊ើប​អង្កេត ហើយ​ចាត់​វិធាន​ការ​ការពារ​មិន​ឲ្យ​ឈ្មួញ​រឹប​អូស​យក​ដី និង​កាត់​បន្ថយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កុំ​ឲ្យ​ចង​ការ​ប្រាក់​គេ​បន្ត​ទៅ​ទៀត។

លោក អេរិក ស៊ិដវិក (Eric Sidgwick) នាយក​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី អេ.ឌី.ប៊ី ប្រចាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​ឆ្លើយ​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី តាម​រយៈ​សារ​អេឡិចត្រូនិក​ថា ម្ចាស់​ជំនួយ ដូច​ជា អេ.ឌី.ប៊ី និង​មូលនិធិ​អូស្ត្រាលី អូសអេដ (AusAid) បាន​សហការ​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​យ៉ាង​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន ចុះ​ទៅ​អប់រំ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន មិន​ឲ្យ​ចុះ​ហត្ថលេខា​ធ្វើ​សាក្សី​លក់​ទិញ​ដី​ទាំង​នោះ​រវាង​ម្ចាស់​បំណុល និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ ព្រោះ​ថា ដី​នោះ​ស្ថិត​ក្នុង​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ម្ចាស់​ជំនួយ​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋ​ក៏​មិន​ក្លាយ​ជា​ម្ចាស់​កម្មសិទ្ធិ​ដី​នោះ​បាន​ដែរ មក​ទល់​ពេល​នេះ លុះត្រា​តែ​ពួក​គាត់​រស់នៅ​លើ​ដី​នោះ​ជាប់​បាន ៥​ឆ្នាំ​សិន ទើប​អាច​មាន​សិទ្ធិ​លក់ ឬ​បញ្ចាំ​បាន។ លោក​បាន​បញ្ជាក់​ក្នុង​សារ​អេឡិចត្រូនិក ហើយ​ត្រូវ​បាន​បកប្រែ​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ដូច្នេះ​ថា៖ «ការ​តាំង​ទី​លំនៅ​ជា​ថ្មី ត្រូវ​បាន​គេ​កំណត់​រួច​ហើយ ដើម្បី​ឱ្យ​គ្រួសារ​តាំង​ទី​លំនៅ​ថ្មី​ទាំង​នោះ​បាន​ទទួល​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​លើ​ដី​ថ្មី ប្រសិន​បើ​ពួក​គេ​បាន​រស់នៅ​ជាប់​លាប់​រយៈពេល ៥​ឆ្នាំ។ ភាព​ជា​ម្ចាស់​កម្មសិទ្ធិ​ដី គឺ​ជា​សាច់​រឿង​តែ​មួយ​គត់​សម្រាប់​គម្រោង​នេះ ហើយ​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ជា​មុន​នៅ​ក្នុង​គម្រោង​តាំង​ទី​លំនៅ​ថ្មី​នេះ គឺ​ដើម្បី​ធ្វើ​ជា​មធ្យោបាយ​ការពារ​ដល់​ក្រុម​គ្រួសារ​ដែល​ត្រូវ​តាំង​ទី​លំនៅ​ថ្មី​ទាំង​នោះ ឱ្យ​ចាក​ផុត​ពី​ការ​ដោះស្រាយ​ទាំង​ឡាយ ដែល​ធ្វើ​ឡើង​មិន​បាន​ហ្មត់ចត់។ ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និង​ទី​ភ្នាក់ងារ​អូស្ត្រាលី​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ ហៅ​កាត់​ថា​អូសអេដ បាន​ឈាន​ជើង​ចូល​នៅ​ពេល​ដែល​ដឹង​ថា ពលរដ្ឋ​ត្រូវ​បាន​ម្ចាស់​បំណុល​គំរាម​កំហែង​យក​ដី​របស់​គេ។ តាម​យើង​ដឹង មិន​ទាន់​មាន​គ្រួសារ​ណា​មួយ​បាត់​ដី​ដោយសារ​ម្ចាស់​បំណុល​រឹប​អូស​នៅ​ឡើយ​ទេ»

លោក​បន្ត​ថា ស្ថាប័ន​ស្រាវជ្រាវ​២ គឺ​បរទេស និង​ខ្មែរ ក៏​បាន​ពិភាក្សា​គ្នា​រក​វិធី​កាត់​បន្ថយ​អត្រា​ការ​ប្រាក់​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ នេះ​ដែរ។

ដើម្បី​ជួយ​លើក​ស្ទួយ​ជីវភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ នេះ ឲ្យ​បាន​ប្រសើរ​ជាង​មុន​ដូច​ពាក្យ​សន្យា​នោះ រដ្ឋាភិបាល និង​ស្ថាប័ន​ម្ចាស់​ជំនួយ បាន​បង្កើត​កម្មវិធី​មួយ​ឈ្មោះ​ថា "កម្មវិធី​ស្ដារ​ប្រាក់​ចំណូល" ដោយ​បាន​បើក​វគ្គ​បង្រៀន​មុខ​ជំនាញ​ដល់​អ្នក​ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ ដូច​ជា​ចិញ្ចឹម​មាន់ បណ្ដុះ​ផ្សិត កាត់​សក់ និង​កែ​សម្ផស្ស។

តែ វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី ចុះ​ដល់​ភូមិ ឃើញ​មាន​តែ​គ្រួសារ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​យក​ជំនាញ​នេះ​មក​ប្រើ គឺ​ចិញ្ចឹម​មាន់ ហើយ​មិន​បាន​ដិត​ដល់​ទៀត ដោយសារ​គាត់​ខ្វះ​ដើម​ទុន។

ស្លៀក​កន្សែង​លែង​ខ្លួន​ទទេ លោក ម៉ម មារិន អាយុ ៧៣​ឆ្នាំ កំពុង​ឲ្យ​ចំណី​មាន់​ក្នុង​ទ្រុង​តូច​មួយ រអ៊ូ​ថា គាត់​ចិញ្ចឹម​មាន់​តិច​ណាស់ ព្រោះ​គ្មាន​ដើម​ទុន​ទិញ​មាន់​ចិញ្ចឹម​ច្រើន។

ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ទី​នេះ បាន​អះអាង​ថា កម្មវិធី​ស្ដារ​ប្រាក់​ចំណូល​មិន​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ទេ អ្នក​រៀន​ជំនាញ ហើយ​នាំគ្នា​ទៅ​ធ្វើ​កម្មករ​ទៅ​វិញ ព្រោះ​នៅ​ទី​នេះ​គ្មាន​ដី​ដាំ​ដំណាំ គ្មាន​ទឹក​ស្រោចស្រព គ្មាន​ដើម​ទុន គ្មាន​ទីផ្សារ។ នៅ​ទី​នេះ មិន​មាន​សាលារៀន មិន​មាន​មណ្ឌល​សុខភាព មិន​មាន​ទីផ្សារ ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​នៅ​ភូមិ​នេះ​មាន​តែ​មនុស្ស​ចាស់ និង​កុមារ ព្រោះ​មនុស្ស​ពេញ​កម្លាំង​ពលកម្ម​នាំគ្នា​ចំណាក​ស្រុក​ទៅ​រក​ការងារ​នៅ​ខាង​ក្រៅ​អស់។

ជា​ចុង​ក្រោយ អ្នក​ភូមិ​ត្រពាំង​អញ្ចាញ បាន​រំលឹក​រដ្ឋាភិបាល និង​ម្ចាស់​ជំនួយ​ឲ្យ​នឹក​ឃើញ​ពាក្យ​សន្យា​របស់​ខ្លួន​ឡើង​វិញ នូវ​ពាក្យ​សន្យា​នៅ​ពេល​បង្ខំ​ឲ្យ​ពួក​គាត់​រុះរើ​ផ្ទះ​មក​នៅ​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​នេះ​ផង៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។