អ្នក​ឃ្លាំមើល៖ ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​រវាង​កម្ពុជា​ចិន​នៅ​ចន្លោះ​ប្រហោង ដោយ​ឧក្រិដ្ឋជន​មាន​ឥទ្ធិពល

ដោយ យន់ សាមៀន
2023.04.30
អ្នក​ឃ្លាំមើល៖ ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​រវាង​កម្ពុជា​ចិន​នៅ​ចន្លោះ​ប្រហោង ដោយ​ឧក្រិដ្ឋជន​មាន​ឥទ្ធិពល លោក ស ខេង (អង្គុយខាងឆ្វេង) រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំបូកសរុបលទ្ធផលការងារកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអនុវត្តច្បាប់ រវាងក្រសួងមហាផ្ទៃ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈ នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន នៅ​ប្រទេស​ចិន កាលពីថ្ងៃទិ២៩ មេសា ២០២៣។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ស ខេង

កម្ពុជា និង​ចិន បើក​កិច្ចប្រជុំ​បូកសរុប​លទ្ធផល​ការងារ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អនុវត្ត​ច្បាប់ និង​រំពឹង​ថា តាមរយៈ​កិច្ចប្រជុំ​នេះ​នឹង​រួមចំណែក​ជំរុញ​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ឱ្យ​កាន់តែ​រ៉ឹង​មាំ និង​មាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​បន្ថែម​ទៀត។ អ្នកឃ្លាំមើល​លើកឡើង​ថា កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​រវាង​កម្ពុជា និង​ចិន​នៅតែ​មាន​ចន្លោះប្រហោង ដ្បិត​ឧក្រិដ្ឋជន​ចិន​មួយចំនួន​មាន​ឥទ្ធិពល​ហើយ​ពួកគេ​នៅតែ​ប្រើប្រាស់​ទឹកដី​ខ្មែរ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​បើក​រោងចក្រ​ផលិត​គ្រឿងញៀន។

កម្ពុជា និង​ចិន​បាន​ឯកភាព​គ្នា​បង្កើន​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​លើ​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន បង្ក្រាប​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​គ្រឿងញៀន ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​ការ​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត។

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ឱ្យ​ដឹង​តាម​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) នៅ​ថ្ងៃទី​៣០ ខែមេសា​ថា ការ​រួមចំណែក​កាន់តែ​សកម្ម​ក្នុង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ទ្វេភាគី​រវាង​ចិន​កម្ពុជា នឹង​លើកកម្ពស់​ទំនាក់ទំនង​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិកា​រយ៉ាង​រឹងមាំ និង​ស៊ីជម្រៅ​រវាង​ភាគី​ទាំងពីរ​។ ជាមួយគ្នា​នេះ លោក ស ខេង ឯកភាព​លើ​ការ​បណ្ដុះបណ្ដាល និង​ការផ្លាស់ប្ដូរ​បទ​ពិសោធន៍​ជាមួយ​ចិន តាមរយៈ​វេទិកា​អន្តរជាតិ​នានា រវាង​មន្ត្រី​នគរបាល​កម្ពុជា និង​ចិន។ លោក​ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​ចិន​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​មាន​សារៈសំខាន់​ស្រប​ពេល​ដែល​លោក ស ខេង អះអាង​ថា បទល្មើស​ជួញដូរ​មនុស្ស​ជាង ៩០​ភាគរយ​នៅ​កម្ពុជា​ប្រព្រឹត្ត​ដោយ​ជនបរទេស។

លោក ស ខេង បាន​ដឹកនាំ​គណៈប្រតិភូ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​ចិន​កុម្មុយនីស្ត​ចាប់តាំងពី​ថ្ងៃទី​២៨ ខែ​មេសា ដល់​ថ្ងៃទី​៣០ ខែ​មេសា ដើម្បី​ធ្វើជា​សហប្រធាន​ដឹកនាំ​កិច្ចប្រជុំ​បូកសរុប និង​វាយតម្លៃ​លទ្ធផល​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ឆ្នាំ​២០២២ រវាង​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​កម្ពុជា និង​ក្រសួង​សន្តិសុខ​សាធារណៈ​របស់​ចិន។

ទន្ទឹមគ្នា​នេះ លេខាធិការ​គណៈកម្មាធិការ​បក្ស​ប្រចាំ​សាកលវិទ្យាល័យ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​សន្តិសុខ​សាធារណៈ​ប្រជាមានិត​ចិន អ្នកស្រី (ZENG HAIYAN) លើកឡើង​ក្នុង​ជំនួប​ទ្វេភាគី​ជាមួយ​លោក ស ខេង ថា ទំនាក់ទំនង​កម្ពុជា​ចិន គឺជា​ទំនាក់ទំនង​គំរូ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ​។ អ្នកស្រី​បញ្ជាក់​ថា កម្ពុជា និង​ចិន បាន​បង្កើត​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ក្នុង​ការ​បង្ក្រាប​អំពើ​ឧក្រិដ្ឋ ឧក្រិដ្ឋកម្ម ជួញដូរ​មនុស្ស និង​ការ​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​អនឡាញ។

ទោះបីជា​យ៉ាងណា ភាគី​កម្ពុជា និង​ចិន​ពុំបាន​លើកឡើង​នូវ​បញ្ហា​រសើប​មួយចំនួន​ដូចជា អំពី​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ជួញដូរ​មនុស្ស​ដែល​កំពុង​មាន​នៅ​កម្ពុជា និង​ករណី​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​ចិន​មួយ​ចំនួន​តែង​ប៉ុនប៉ង​យក​កម្ពុជា​ធ្វើជា​កន្លែង​ផលិត​ថ្នាំញៀន​នោះ​ទេ។

អ្នកវិភាគ​នយោបាយ លោក គឹម សុខ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​លោក ស ខេង ទៅ​ប្រទេស​ចិន​គឺ​ស្ថិត​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​ការទូត​ពង្រឹង​អំណាច​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ប៉ុន្តែ​ការអនុវត្ត​ជាក់ស្ដែង​លើ​ការអនុវត្ត​ច្បាប់ និង​បង្ក្រាប​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ឡើយ។ លោក គឹម សុខ អះអាង​ថា មូល​ហេតុ​ដែល​កម្ពុជា​មិនអាច​ទប់ស្កាត់ និង​បង្ក្រាប​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​ចិន​មួយចំនួន​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​ជួញដូរ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ដោយសារតែ​អំពើពុករលួយ និង​មាន​អ្នក​មាន​អំណាច​នៅ​កាង​ពីក្រោយ។

លោក គឹម សុខ៖ «គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ទេ លើ​វិធានការ​កម្ចាត់​ពួក​ឧក្រិដ្ឋជន​គ្រឿងញៀន ជួញដូរ​មនុស្ស ល្បែងស៊ីសង ជំនួញ​កខ្វក់ ដោយសារតែ​ពួក​ឧក្រិដ្ឋជន​មេ​ឈ្មួញ​ទាំងអស់​នោះ សុទ្ធ​តែ​មាន​ខ្នងបង្អែក​ធំៗ​ជាមួយនឹង​អ្នកដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ អ្នកខ្លះ​ជាទី​ប្រឹក្សា​របស់ លោក ហ៊ុន សែន អ្នក​ខ្លះទៀត​សហការី​ជំនួញ​កូនចៅ​លោក ហ៊ុន សែន ក្រុម​គ្រួសារ ហ៊ុន ឧកញ៉ា ត្រកូល ហ៊ុន ជាដើម»

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​នេះ នាយក​ទទួលបន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត លើកឡើង​ថា ការ​បង្កើន​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​ប្រទេស​អន្តរជាតិ​ក្នុង​ការ​ទប់ស្កាត់​បទល្មើស​ឧក្រិដ្ឋកម្ម គឺ​មាន​សារៈសំខាន់​។ លោក​បន្ត​ថា ថ្វី​ដ្បិត​កន្លងមក​សមត្ថកិច្ច​កម្ពុជា​បង្ក្រាប​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អំពើ​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​គ្រឿងញៀន​ជា​ហូរហែ​ក្ដី ប៉ុន្តែ​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​នៅតែ​បន្ត​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​គ្មាន​ការ​ញញើត​ច្បាប់​កម្ពុជា​នៅឡើយ។

លោក អំ សំអាត ៖ «មេ​ធំៗ​នៃ​ឧក្រិដ្ឋជន​ធំៗ​ដូចជា មាន​បណ្ដាញ​ចាក់ស្រេះ​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភពលោក ដែល​ទាមទារ​ឱ្យ​កម្ពុជា មានការ​ប្ដេជ្ញា និង​តាំងចិត្ត​ខ្ពស់​ក្នុង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយនឹង​អន្តរជាតិ បណ្ដា​ប្រទេសជិតខាង ដើម្បី​ធ្វើការ​ចាប់​នូវ​ឧក្រិដ្ឋជន​ពាក់ព័ន្ធ​។ ហើយ​ត្រូវតែ​លុបបំបាត់​នូវ​អំពើពុករលួយ​គ្រប់​ទម្រង់​រូបភាព ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស ជន​ណាក៏ដោយ​ទោះបីជា​មន្ត្រី ឬ​អ្នកណា​ក៏ដោយ ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អំពើពុករលួយ​ត្រូវតែ​អនុវត្ត​តាម​ផ្លូវច្បាប់»

អ្នកឃ្លាំមើល​រូប​នេះ​ព្រួយបារម្ភ​ថា កម្ពុជា​អាច​នឹង​ក្លាយជា​ជម្រក​សម្រាប់​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន ខណៈ​បទល្មើស​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស​គ្រឿងញៀន​កំពុង​ក្លាយជា​ជំងឺ​រ៉ាំរ៉ៃ​ក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ។ របាយការណ៍​របស់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​បង្ហាញថា គិត​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី​១៨ ខែ​សីហា ដល់​ថ្ងៃទី​៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​២០២២ សមត្ថកិច្ច​ទទួល​បាន​បណ្ដឹង​ពី​ជនរងគ្រោះ​ជិត ៧​រយ​ករណី (៦៩២) ពី​ជនបរទេស​ជិត ១​ពាន់ ៧​រយ​នាក់ (.៦៨២)​។ ជនរងគ្រោះ​ទាំងនោះ​រួមមាន ចិន (China) ជប៉ុន (Japan) ថៃ (Thailand) នេប៉ាល់ (Nepal) បង់ក្លាដេស (Bangladesh) ប៉ាគីស្ថាន (Pakistan) ម៉ាឡេស៊ី (Malaysia) មីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) វៀតណាម (Vietnam) ឥណ្ឌូណេស៊ី (Indonesia) និង​អាមេរិក ដែល​ពួកគេ​ស្នើ​ឱ្យ​សមត្ថកិច្ច​ជួយ​អន្តរាគមន៍​សង្គ្រោះ​ពួកគេ​ពី​ឃុំឃាំង​ស្ថិតនៅ​ទីតាំង​ផ្សេងៗ​គ្នា​ក្នុង​នោះ​រួមមាន រាជធានី​ភ្នំពេញ ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កណ្ដាល និង​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន​ទៀត។

ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ក៏បាន​អំពាវនាវ​ដល់​ស្ថាន​តំណាង​បរទេស​នានា​ប្រចាំ​កម្ពុជា និង​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​នៃ​បណ្ដា​ប្រទេស​ពាក់ព័ន្ធ សហការ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​ពាក់ព័ន្ធ​អំពើ​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ឆ្លងដែន​ផ្សេងទៀត​ជូន​សមត្ថកិច្ច​កម្ពុជា ដើម្បី​បង្ការ ទប់ស្កាត់ និង​បង្ក្រាប​ឱ្យ​បាន​ទាន់​ពេល​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។