ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​នៅ​បន្ទាយមានជ័យ​ចោទ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ថា ចុះឈ្មោះ​អ្នក​ក្រីក្រ​រើសអើង​បក្ស​នយោបាយ

ដោយ វ៉ែន សុមេធ
2020.06.28
ជន​អនាថា ៦២២ ជន​អនាថា​ក្រីក្រ​សម្រាក​តាម​​ចិញ្ចើម​ថ្នល់​មួយ​នា​រាជធានី​ភ្នំពេញ កាល​ពីថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ២០១៤។
Photo: RFA

ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​នៅ​ស្រុក​មង្គលបុរី ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ តវ៉ា​ទាមទារ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ផ្ដល់​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ឱ្យ​បាន​ស្មើភាព​គ្នា និង​គ្រប់​និន្នាការ​គណបក្ស​នយោបាយ។ អ្នកភូមិ​អះអាង​ថា អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ជ្រើសរើស​ជន​ក្រីក្រ​ប្រកាន់​បក្សពួក ដោយ​មិន​បាន​ជ្រើសរើស​អ្នកក្រ​ពិត​ប្រាកដ​នោះ​ឡើយ។

ពលរដ្ឋ​នៅ​ឃុំ​មួយ​ចំនួន នៃ​ស្រុក​មង្គល​បូរី ត្អូញត្អែរ​ថា ពលរដ្ឋ​បាត់បង់​ចំណូល​ដោយសារ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ​១៩ មិន​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​ដាក់បញ្ចូល​ឈ្មោះ​របស់​ពួកគាត់​ចូល​ទៅ​បញ្ជី​អ្នក​ក្រីក្រ​ដើម្បី​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​នោះ​ទេ។

ប្រជាពលរដ្ឋ​ម្នាក់​រស់នៅ​ភូមិ​ផ្លូវ​សៀម ឃុំ​គយម៉ែង ស្រុក​មង្គលបុរី ថ្លែង​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ ឱ្យ​ដឹង​នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី​២៧ មិថុនា ថា គ្រួសារ​របស់​លោក​ស្រី​មាន​សមាជិក ៧​នាក់ គឺ​កុមារ​អាយុ​ក្រោម​១៥​ឆ្នាំ ៣​នាក់ និង​មនុស្ស​ធំ ៤​នាក់។ ពលរដ្ឋ​រូប​នេះ​បន្ត​ថា ប្ដី​និង​កូន​របស់​គាត់​២​នាក់​ទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ មិន​បាន​ផ្ញើ​ប្រាក់​ឱ្យ​លោកស្រី​ប្រហែល​៣​ខែ​ហើយ ដោយសារ​នៅ​កន្លែង​ធ្វើ​ការ​បាន​ផ្អាក​ការងារ។ លោកស្រី​បញ្ជាក់​ថា គ្រួសារ​របស់​លោក​ស្រី​គ្មាន​ប្រាក់​ដោះស្រាយ​ជីវភាព​ឡើយ ពីព្រោះ​លោកស្រី​នៅផ្ទះ​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ។ លោកស្រី​បន្ត​ថា មេភូមិ​មិន​បាន​ដាក់ឈ្មោះ​គ្រួសារ​របស់​លោក​ស្រី​ក្នុង​បញ្ជី​ជន​ក្រីក្រ ដើម្បី​បាន​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ឡើយ៖ «ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ម្ដុំ​ខ្ញុំ​មិនដែល​បាន​អំណោយ​គេ​ចែក​ទេ មិនមែន​ខ្ញុំ​ចង់បាន​ទេ តែ​នេះ​វា​អយុត្តិធម៌​ពេក ព្រោះ​ខ្ញុំ​ឃើញ​អ្នក​ទៅ​យក​អំណោយ​មិនមែន​អ្នក​ក្រីក្រ​ពិតប្រាកដ​ទេ។ គេ​ចែក​តែ​អ្នកមាន​អ្នកក្រ​នៅតែ​អត់​ដដែល អត់​ភាគច្រើន​បាន​តិច​ណាស់ គេ​ឱ្យ​ចោះៗ​ឯ​ភូមិ​គេ​ឱ្យ​ច្រើន​ណាស់ តែ​ភូមិ​ខ្ញុំ​នេះ គេ​ឱ្យ​តិច​មែនទែន​ឱ្យ​ចោះៗ​រើសមុខ​បណ្ដោយ​ធ្វើ​បែប​ហ្នឹង​វា​មិន​សម»

ចំណែក​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​អាយុ​ជាង​៦០​ឆ្នាំ​រស់នៅ​ភូមិ​ផ្លូវ​សៀម​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ថ្លែង​ថា ពួកគាត់​រស់នៅ​ពឹង​ផ្អែកលើ​ប្រាក់​កូន​ឧបត្ថម្ភ​ចន្លោះ ពី ៥​ម៉ឺន ទៅ​១០​ម៉ឺន​(១០០.០០០)​រៀល​ក្នុង​មួយ​ខែ ប៉ុន្តែ​ចាប់​តាំង​ពី​ខែ​មីនា​មក​កូនៗ​របស់​ពួកគាត់​មិន​បាន​ផ្ដល់​ប្រាក់​ឱ្យ​ពួកគាត់​ទៀត​នោះ​ទេ ដោយសារ​តែ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ ពួកគេ​មិន​មាន​ការងារ​ធ្វើ។ ពលរដ្ឋ​ទាំងនេះ​បញ្ជាក់​ថា មេភូមិ​ផ្លូវ​សៀម​ក៏​មិន​បាន​ដាក់ឈ្មោះ​ពួកគាត់​ទៅ​ក្នុង​បញ្ជី​ជន​ក្រីក្រ ទោះជា​ពួកគាត់​គ្មាន​ប្រាក់​ទិញ​ស្បៀងអាហារ​ហូបចុក​ជាច្រើន​ថ្ងៃ​មក​ហើយ​ក្តី៖ «កូន​ផ្ដល់​ឱ្យ​តិចៗ ផ្ញើ​ពី​ថៃ​មក​ចាយ ខ្ញុំ​មិន​មានអី​ទេ បើ​ទៅ​ពេទ្យ​មិន​មាន​លុយ​ទៅ កូន​ខ្ញុំ​ក៏​ក្រ​ដែរ​នាំគ្នា​ធ្វើការ​សំណង​ក្នុង​ស្រុក​គេ​អស់​ហើយ។ ខ្ញុំ​បាន​តវ៉ា​ហើយ​គេ​មិន​ឱ្យ​ទេ គេ​ថា​យើង​មិន​មាន​ឈ្មោះ​គេ​មិន​ឱ្យ​ទេ​បើ​ប័ណ្ណ​ក្រីក្រ ខ្ញុំគេ​ផ្ដាច់​ចោល​យូរហើយ​។ ខ្ញុំ​ទៅ​រក​មេភូមិ​គាត់​ថា គេ​ចោះ​មក​ពីលើ​ខ្ញុំ​ថា ខ្ញុំ​មានឈ្មោះ​ចាស់​២​ដង​ហើយ ម៉េច​បាន​គេ​មិន​បើក​លុយ​ឱ្យ​ខ្ញុំ។ ខ្ញុំ​ឈឺចាប់​ណាស់​តែ​ចេះតែ​ទ្រាំ​ទៅ ព្រោះ​ខ្លាច​អាជ្ញាធរ​ចាប់​ដាក់គុក»

ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំងនោះ​ឱ្យ​ដឹង​ថា កន្លងទៅ​មេភូមិ​ជ្រើសរើស​តែ​ពលរដ្ឋ​ដែល​គាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ធ្វើ​ប័ណ្ណ​ជន​ក្រីក្រ ចំណែក​ពួកគាត់​វិញ បើ​ទោះ​បី​ជា​ក្រីក្រ​ពិតប្រាកដ​ក៏​អាជ្ញាធរ​មិន​ដាក់​ជា​ជន​ក្រីក្រ​ដែរ។

ឆ្លើយតប​នឹង​បញ្ហា​នេះ​មេភូមិ​ផ្លូវសៀម លោក ម៉ង ចាន់ ប្រាប់​អាស៊ីសេរី​ថា លោក​មិន​បាន​ជ្រើសរើស​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដោយ​ប្រកាន់​និន្នាការ​គណបក្ស​នយោបាយ​ដូច​ការចោទប្រកាន់​នោះ​ទេ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ការ​ជ្រើសរើស​ជន​ក្រីក្រ​នេះ គឺ​អាជ្ញាធរ​ស្រុក​បាន​ចុះ​ត្រួតពិនិត្យ​ដល់​ផ្ទះ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​រួច​វាយតម្លៃ​ដោយ​ខ្លួនឯង។ លោក​បន្ត​ថា នៅ​ក្នុង​ភូមិ​ដែល​លោក​គ្រប់គ្រង​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​២៥​គ្រួសារ ជាប់​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​ជន​ក្រីក្រ​កម្រិត​ទី​១៖ «គាត់​មក​គាត់​មាន​ផ្ទះ​ធំ​អី​ដែរ ហើយ​មាន​ម៉ូតូ​ជិះ​ដែរ​ហើយ​គាត់​ចេះតែ​ថា អត់​ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​ថា និយាយ​យ៉ាងម៉េច​ទេ។ ចំពោះ​អ្នក​អត់​នោះ​អ្នកណា​ក៏​អត់​ដែរ​មាន​ច្រើន​ណាស់ ក៏ប៉ុន្តែ​គេ​សម្ភាសន៍​មើល​តាម​ផ្ទះ​តាម​អី​ទៅ​អីចឹង​បើ​និយាយ​ទៅ​ខ្ញុំ​មិនមែន​អ្នក​សម្ភាសន៍​ផង ខាង​ថ្នាក់លើ​គេ​សម្ភាសន៍​ខ្ញុំ​ដឹង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ណា​ក្រ​តើ តែ​ពេល​គេ​សម្ភាសន៍​មើល​ឃើញ​ផ្ទះ​ឃើញ​អី​ទៅ​គេ​ថា មិន​ជាប់»

អាស៊ីសេរី​មិនអាច​ទាក់ទង​អភិបាលស្រុក​មង្គល​បូរី លោក រ័ត្ន ដាស៊ីណាង និង​អភិបាលរង​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ​អ្នកស្រី ប៊ុក ណាឌី ដើម្បី​សុំ​អត្ថាធិប្បាយ​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ​បានទេ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ មិថុនា។

ចំណែក​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៤ មិថុនា ថា រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​គ្រោង​ចំណាយ​ថវិកា​ប្រមាណ ២៥​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ក្នុង​មួយ​ខែ​សម្រាប់​ផ្ដល់​ជូន​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ចំនួន​ជាង ៥​សែន ៦​ម៉ឺន​គ្រួសារ (៥៦២.៦៨៦) ការ​ផ្តល់​ថវិកា​នេះ​ចាប់​អនុវត្ត​ពី​ចុងខែ​មិថុនា​នេះ​តទៅ​។ ពលរដ្ឋ​នឹង​ទទួល​បាន​ថវិកា​ខុសៗ​គ្នា ទៅតាម​កម្រិត​នៃ​ភាព​ក្រីក្រ និង​ទីតាំង​ដែល​ពួកគាត់​រស់នៅ ជា​ឧទាហរណ៍ បើ​រស់នៅ​ជនបទ​ពួកគាត់​អាច​ទទួល​បាន​យ៉ាងតិច​បំផុត ២០​ដុល្លារ ហើយ​បើ​នៅ​ទីប្រជុំជន និង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ពួកគាត់​អាច​បាន​ទាប​បំផុត ៣០​ដុល្លារ​អាមេរិក​។ ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​នឹង​ទទួល​បាន​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ​ជាក់ស្តែង​ច្រើនជាង​នេះ ដោយសារ​ការ​បូក​ថែម​សមាជិក​គ្រួសារ​ម្នាក់ៗ និង​លក្ខខណ្ឌ​មួយ​ចំនួន​ទៀត។

ប្រធាន​អង្គការ​សម្ព័ន្ធ​គណនេយ្យភាព​សង្គម​កម្ពុជា​លោក សន ជ័យ មាន​ប្រសាសន៍​ថា អាជ្ញាធរ​មិន​គួរ​ជ្រើសរើស​ជន​ក្រីក្រ និង​រើសអើង​និន្នាការ​គណបក្ស​នយោបាយ​នោះ​ទេ ពីព្រោះ​ការ​ធ្វើ​បែបនេះ​បណ្ដាល​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​ក្រីក្រ​ពិតប្រាកដ​ជួប​ការ​លំបាក​កាន់តែ​ខ្លាំង។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​រូប​នេះ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បង្កើត​គណៈកម្មការ​ជ្រើសរើស​ជន​ក្រីក្រ​ដោយមាន​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចូលរួម​ជ្រើសរើស​តាម​មូលដ្ឋាន​ដើម្បី​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​ក្រីក្រ​ពិតប្រាកដ​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ស្មើភាព​គ្នា។

ធនាគារ​ពិភពលោក​ព្យាករណ៍​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជិត​២ លាន​នាក់​(.០០០.០០០) នឹង​ធ្លាក់ខ្លួន​ក្រីក្រ​ដោយសារ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូ​វីដ​-១៩ ធ្វើ​ឱ្យ​ចំនួន​អ្នកក្រ​នៅ​កម្ពុជា​នឹង​កើន​ឡើង​ដល់​៤ លាន​នាក់ ក្នុងចំណោម​ពលរដ្ឋ​សរុប​ជាង​១៥ លាន​នាក់។

ទោះជា​យ៉ាងណា លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាង​ថា រដ្ឋាភិបាល​នឹង​បន្ត​ស្រង់​ទិន្នន័យ​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​បន្ត​ទៅ​ទៀត ហើយ​កញ្ចប់​ថវិកា​ដែល​ត្រូវ​ឧបត្ថម្ភ​ដល់​ពលរដ្ឋ​នោះ អាច​នឹង​ដល់​៣០ លាន​ទៅ​៥០ លាន​ដុល្លារ ក្នុង​មួយ​ខែ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។