សង្គម​ស៊ីវិល​ស្នើ​ឱ្យ​តុលាការ​ពន្លឿន​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​ដល់​ជនរងគ្រោះ​ករណី​ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាញ់​នៅ​ច្បារអំពៅ

មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ជំរុញ​ដល់​តុលាការ ឱ្យ​ពន្លឿន​នីតិវិធី និង​ការ​ផ្ដល់​សំណង ដល់​ក្រុម​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ ករណី​ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាញ់​ស្លាប់​នៅ​បុរី​បឹងស្នោ​ទាំងពីរ​នាក់។ ការ​ជំរុញ​បែបនេះ បន្ទាប់ពី​ពួកគាត់​សង្កេត​ឃើញ​ថា ការ​ផ្ដល់​សំណង​ដល់​ភាគី​ជនរងគ្រោះ​កន្លងមក មិន​សក្ដិសម​នឹង​អ្វី​ដែល​ពួកគេ​បាន​បាត់បង់​ឡើយ។

ស្រប​ពេល​ដែល​តុលាការ​មិន​ទាន់​សម្រេច​ផ្ដន្ទាទោស​ជន​បង្ក ដែល​បាន​សម្លាប់​គូ​ដណ្ដឹង​ពីរ​នាក់​នៅ​ខណ្ឌ​ច្បារអំពៅ រាជធានី​ភ្នំពេញ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល លើកឡើង​ថា តុលាការ​គួរ​អនុវត្ត​នីតិវិធី​ឱ្យ​បាន​ហ្មត់ចត់​ទាំង​ការ​ដាក់ទោស​ទណ្ឌ​ឱ្យ​បាន​ធ្ងន់​ទៅតាម​ច្បាប់ និង​ការ​បង្គាប់​ឱ្យ​ជន​បង្ក​ផ្ដល់​សំណង​ឱ្យ​បាន​សមរម្យ​ដល់​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ ដើម្បី​ប៉ះប៉ូវ​ផ្លូវចិត្ត​របស់​ពួកគាត់។

ប្រធាន​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក(ADHOC)លោក នី សុខា មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ទាមទារ​សំណង គឺ​អាស្រ័យ​ទៅ​លើ​តុលាការ មើល​ទៅ​តាម​ភាព​ជាក់ស្ដែង​របស់​ជនរងគ្រោះ។ ទោះ​យ៉ាងណា លោក​លើកឡើង​ថា ការ​អនុវត្ត​នីតិវិធី​ចំពោះ​ការ​ផ្ដល់​សំណង​ក្នុង​ករណី​កន្លង​មក ហាក់​មិន​មាន​ភាព​សមរម្យ​នោះ​ទេ ព្រោះ​ជនរងគ្រោះ ច្រើនតែ​ទាមទារ​សំណង​រដ្ឋប្បវេណី មុន​ការ​សម្រេច​របស់​តុលាការ ដោយ​ពួកគេ​យល់ថា នៅ​ពេល​ជន​បង្ក​ត្រូវ​ផ្ដន្ទាទោស ហើយ​នោះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ទាមទារ​សំណង។

លោក នី សុខា៖«បទល្មើស​ព្រហ្មទណ្ឌ គឺ​ត្រូវតែ​មាន​ទោស​ពីរ គឺ​ទោស​ព្រហ្មទណ្ឌ ខាង​ពន្ធនាគារ ទោស​ទីពីរ គឺ​ទោស​រដ្ឋប្បវេណី ទាក់ទង​នឹង​សំណង​រដ្ឋប្បវេណី គឺ​ថា​ការ​ខូចខាត ក៏ដូចជា​ជំងឺ​ចិត្ត​ផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែ​ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​ហ្នឹង ដោយសារ​តែ​ជនរងគ្រោះ​ជាទូទៅ ដោយសារ​មិនសូវ​មាន​ជំនឿ​ទៅលើ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​យើង​ប៉ុន្មាន​ទេ អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​គាត់​តែងតែ ទៅ​យក​សំណង​រដ្ឋប្បវេណី​ហ្នឹង មុន​ការកំណត់​របស់​តុលាការ ដែល​មាន​ការ​បើក​សវនាការ​ដើម្បី​ផ្ដន្ទាទោស​ទៅតាម​ផ្លូវច្បាប់»។

កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែ​មិថុនា ជនសង្ស័យ គឺ​ឧកញ៉ា ស្រី ស៊ីណា បាន​ប្រើប្រាស់​កាំភ្លើង​ខ្លី​បាញ់​ប្រហារ​ជាច្រើន​គ្រាប់​បណ្ដាល​ឱ្យ​មនុស្ស​ចំនួន​២នាក់​បាត់បង់​ជីវិត និង​មនុស្ស ២នាក់ទៀតរងរបួស។ ជនសង្ស័យ​បាន​ចូល​ទៅ​បាញ់​សម្លាប់​ជនរងគ្រោះ​ដល់​ក្នុង​ផ្ទះ​តែម្ដង​ដោយសារ​ទំនាស់​រឿង​ស្នួល​ហាល​ខោអាវ​របស់​ជន​បង្ក​ជ្រុល​ចូល​ព្រំ​ដី​របស់​ជនរងគ្រោះ។

ជនរងគ្រោះ ដែល​បាត់បង់​ជីវិត​មាន​ឈ្មោះ ឡុង លីសុង និង​ឈ្មោះ ឃីន កញ្ចនា ដែល​ត្រូវ​ជា​គូ​ដណ្ដឹង​នឹងគ្នា។ ពួកគេ ជា​និស្សិត​បញ្ចប់​ការសិក្សា​និង​មាន​មុខរបរ​ជា​អ្នកថតរូប ហើយ​មាន​ស្ទូឌីយោ​ថតរូប​ដ៏​ល្បី​ទៀត​ផង។ កាល​នៅ​មាន​ជីវិត ជនរងគ្រោះ​តែងតែ​ត្រូវ​បាន​អតិថិជន​ជាច្រើន រួម​ទាំង​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​អភិជន ជួល​ទៅ​ថតរូប​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី​សំខាន់ៗ ដូចជា​ពិធី​មង្គលការ កម្មវិធី ជប់លៀង និង​កម្មវិធី​បញ្ចប់​ការសិក្សា​ជាដើម។ សាច់ញាតិ និង​មិត្តភ័ក្ដិ សុទ្ធតែ​អះអាង​ថា ជនរងគ្រោះ​ជា​មនុស្ស​ស្លូតបូត ខិតខំ​តស៊ូ​រៀន​សូត្រ និង​ការ​បំពេញ​កិច្ច​ការងារ។ តាម​ការ​សម្ភាស​របស់​អ្នកសារព័ត៌មាន​ក្នុងស្រុក ជាមួយ​ម្ដាយ​ជនរងគ្រោះ លោក ឡុង លីសុង បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ជនរងគ្រោះ​គឺជា​អ្នក​ចេញ​ថ្លៃ​ព្យាបាល​ជំងឺ​ឱ្យ​លោកស្រី ដែល​កំពុង​មាន​ជំងឺ​មហារីក ជំងឺបេះដូង លើសឈាម​ជាដើម ដែល​ត្រូវ​ទៅ​ព្យាបាល​នៅ​ប្រទេស​ថៃ ក្នុងរយៈពេល​២១ថ្ងៃ​ម្ដង។

ចំណែក​ឯ​ឃាតក​ដែល​មាន​ងារ​ជា​ឧកញ៉ា គឺ​លោក ស្រី ស៊ីណា វិញ ត្រូវ​បាន​កាសែត​ក្នុងស្រុក​ចុះផ្សាយ​ថា ជា​ថៅកែ​បុរីសុភមង្គល។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អ្នកនាំពាក្យ​រង​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ លោក ទូច សុឃៈ ឱ្យ​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​ដឹង​នៅថ្ងៃទី២១ ខែ​មិថុនា ថា នគរបាល​ព្រហ្មទណ្ឌ​នៃ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ បាន​កសាង​សំណុំ​រឿង និង​បញ្ជូន​ខ្លួន ខ្មាន់កាំភ្លើង លោក ស្រី ស៊ីណា ទៅ​តុលាការ​ហើយ ដើម្បី​អនុវត្ត​តាម​នីតិវិធី​បន្ត​ទៀត។ លោក​បន្ត​ថា ការ​ចោទប្រកាន់ និង​ការ​ដាក់ទោស​ទណ្ឌ​លើ​ជន​បង្ក​រូប​នេះ គឺជា​ការ​សម្រេច​របស់​តុលាការ។

ទោះជា​បែបនេះ​ក្ដី អ្នក​តាមដាន​សង្គម​លើកឡើង​ថា បើ​យោងទៅតាម​ភាព​ឃោរឃៅ​របស់​ជន​បង្ក តុលាការ​គួរតែ​សម្រេច​ឱ្យ​ដកហូត​ទ្រព្យសម្បត្តិ​មួយ​ចំនួន របស់​ជន​បង្ក យក​ទៅ​សង​ជំងឺចិត្ត​ដល់​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ បន្ថែម​ពី​លើ​ទោស​ព្រហ្មទណ្ឌ។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ លោក អ៊ី រិន្ទ និង​ប្រធាន​ក្រុម​មេធាវី​រាជរដ្ឋាភិបាល លោក គី តិច ដើម្បី​សុំ​ការ​បកស្រាយ​បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃទី២១ ខែ​មិថុនា។

ទាក់ទិន​រឿង​នេះ មេធាវី សឺន ជុំជួន ពន្យល់​ថា ករណី​ឃាតកម្ម​ខាងលើ​មាន​ព្យសនកម្ម ដែល​មាន​ន័យ​ថា បង្ក​ខូចខាត ឬ​វិនាស​អន្តរាយ​ដល់​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ ទាំង​ផ្នែក​ផ្លូវចិត្ត និង​ជីវភាព ជាពិសេស​នៅ​ពេល​ដែល​ជនរងគ្រោះ គឺជា​អ្នក​ផ្គត់ផ្គង់​គ្រួសារ។ លោក​បន្ត​ថា គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ​អាច​ទាមទារ​សំណង​សម្រាប់​ថ្ងៃ​អនាគត ដោយ​ផ្អែក​លើ​ទំហំ​ផលប្រយោជន៍​ដែល​អ្នក​ស្លាប់​ធ្លាប់​ឱ្យ​គ្រួសារ និង​បញ្ហា​ប្រឈម​ផ្នែក​ជីវភាព​នៅ​ពេល​ដែល​ពួកគេ​បាត់បង់​ជីវិត។ យ៉ាងណា​លោក​ថា តុលាការ​នឹង​ពិនិត្យ​ទៅលើ​ទំហំ​នៃ​សំណង​ដែល​គ្រួសារ​បាន​ទាមទារ និង​ទំហំ​នៃ​ការ​បាត់បង់​ផង​ដែរ។

មេធាវី សឺន ជុំជួន៖«គេ​ត្រូវ​សិក្សា​ទាំងអស់ តាម​រឿង​ក្ដី​នីមួយៗ គឺ​គេ​សិក្សា​ទៅលើ​ទំហំ​នៃ​ការ​ខូចខាត​ហ្នឹង​វា​មាន​ទំហំ​ប៉ុណ្ណា។ យើង​ត្រូវ​ពិនិត្យ​ទៅលើ​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ជីវភាព​ទៅ​អនាគត​របស់​ពួកគាត់។ យើង​មើល​ទៅ​លើ​ការ​បាត់បង់​ជីវិត​មនុស្ស ជាពិសេស​នៅ​ក្នុង​រឿង​នេះ​វា​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ឪពុកម្ដាយ​អាច​មាន​សិទ្ធិ​ទាមទារ។ ឪពុកម្ដាយ​របស់​ជន​ដែល​ត្រូវ​បាន​ស្លាប់​ហ្នឹង គាត់​អាច​មាន​សិទ្ធិ​ទាមទារ​បាន»។

បើ​តាម​ស្នងការ​នគរបាល​រាជធានី​ភ្នំពេញ លោក ជួន ណារិន្ទ ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក​នៅថ្ងៃទី២០ ខែ​មិថុនា ឱ្យ​ដឹង​ថា ករណី​នេះ​ជា​បទល្មើស​ជាក់ស្ដែង និង​ជា​បទល្មើស​ឃាតកម្ម​គិត​ទុក​ជាមុន ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ដោយ​ឧកញ៉ា ស្រី ស៊ីណា និង​សហចារី​ពីរ​នាក់​ទៀត។

មាត្រា ១៩៩ នៃ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ចែងថា ការ​សម្លាប់​មនុស្ស​ដោយ​ចេតនា ដោយ​ប្រើ​អាវុធ ឬ​មិន​ប្រើ​អាវុធ ត្រូវ​ដាក់​ពន្ធនាគារ ពី១០ ទៅ១៥ឆ្នាំ។ ចំណែក មាត្រា២០០ ចែងថា«បទ​ឃាតកម្ម​គិត​ទុក​ជាមុន» ឃាតកម្ម​គិត​ទុក​ជាមុន គឺ​អំពើ​សម្លាប់​មនុស្ស​ដោយ​គិត​ទុក​ជាមុន ឬ​ដោយ​ការ​ពួន​ស្នាក់ ដែល​ត្រូវ​ផ្ដន្ទាទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។