បក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលនិងពលរដ្ឋចោទមេឃុំមួយនៅខេត្តកំពតថា ធ្វើផ្លូវមិនហើយប៉ុន្តែបាត់លុយ
2023.12.04
ជំទប់ទី១ និងទី២ មកពីគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅឃុំដំណាក់សុក្រំ ស្រុកដងទង់ ខេត្តកំពត ទាមទារឲ្យមេឃុំមកពីគណបក្សកាន់អំណាចបង្ហាញរបាយការណ៍ធ្វើផ្លូវ កាលពីឆ្នាំ២០២២ ដែលពួកគេអះអាងថា ការធ្វើផ្លូវនេះមានភាពមិនប្រក្រតី និងអាចមានការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ។ មេឃុំបក្សកាន់អំណាចថា មិនបានប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។
ជំទប់ឃុំបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋ ទាមទារឲ្យមេឃុំមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បង្ហាញរបាយការណ៍ចំណាយអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងឃុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងជាសាធារណៈ។
ជំទប់ទី១ នៃឃុំដំណាក់សុក្រំ មកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន(GDP) លោក អ៊ួន សុផល ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ ថា ផែនការក្នុងឃុំនៅឆ្នាំ២០២២ដែលមានគម្រោងធ្វើផ្លូវថ្នល់ក្រាលគ្រួសក្រហមមួយខ្សែប្រវែង៦គីឡូម៉ែត្រ ត្រូវចំណាយលុយជាង ១០០លានរៀល(មួយរយប្រាំពីរលានហាសិបប្រាំពីរម៉ឺន ប្រាំពាន់រៀល) ចាប់ផ្ដើមធ្វើតាំងពីឆ្នាំ២០២២មកនោះ រហូតដល់ពេលនេះផ្លូវមួយនេះធ្វើមិនទាន់រួចនៅឡើយទេ ដោយផ្លូវនេះទើបធ្វើបានជាង ៤គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។ លោកបន្តថា មេឃុំបក្សកាន់អំណាច និងស្មៀនដំណាក់សុក្រំ មិនបង្ហាញរបាយការណ៍ចំណាយនិងព័ត៌មានជាក់លាក់ទាំងអស់នោះឲ្យបក្សដទៃ និងប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងឡើយ។
លោក អ៊ួន សុផល៖ «គណនាដែលនៅសល់ហ្នឹងគឺនៅសល់ប្រហែល ២២លានរៀល អ៊ីចឹង២២លានគឺយើងអត់ដឹងថា នៅសល់ប៉ុន្មាន អ៊ីចឹងគឺយើងសូមឱ្យស្មៀនធ្វើរបាយការណ៍ក្នុងការសាងសង់ហ្នឹងគឺចំណាយប៉ុន្មានអ្វីប៉ុន្មាន ក្រោយពីយើងធ្វើផ្លូវអត់គ្រប់អ៊ីចឹង ហើយយើងនឹងយកទៅទុកនៅណា អ៊ីចឹងហូតមកដល់ពេលនេះគឺយើងសូមបីបួនខែហើយគឺស្មៀនមិនទាន់បានធ្វើរបាយការណ៍ឱ្យក្រុមប្រឹក្សាឃុំទេ»។
ជំទប់ទី២ នៃឃុំដំណាក់សុក្រំដែលមកពីគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សឹម ផាន ឱ្យដឹងថា កន្លងមកលោកតែងតែទាមទារ របាយការណ៍ចំណូលចំណាយនៅក្នុងឃុំ និងរបាយការណ៍ចំណាយទៅលើការអភិវឌ្ឍ ព្រមទាំងការចំណាយធ្វើផ្លូវប្រវែង៦គីឡូម៉ែត្រ ដែលមិនទាន់ធ្វើរួចរាល់នោះជារៀងរាល់ពេលប្រជុំដែរ ប៉ុន្តែមេឃុំនិងស្មៀនមួយនេះមិនមានការឆ្លើយតបនោះទេ។
លោក សឹម ផាន៖ «ធ្វើការដូចថាយើងអត់មានកម្លាំងធ្វើអ៊ីចឹង ធ្វើទៅវាអត់បានផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋយើងអត់សូវមានកម្លាំងធ្វើ អត់ពេញចិត្ត។ យើងជាអ្នកបម្រើ យើងអត់បានបម្រើគាត់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ យើងអត់មានកម្លាំងធ្វើអ៊ីចឹង»។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ ស្មៀនឃុំដំណាក់សុក្រំ លោក សួន ណាគ្រីម សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើរឿងនេះនោះទេ គ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា លោកបានធ្វើរបាយការណ៍បង្ហាញទៅមេឃុំរួចរាល់ហើយ។
ចំណែកមេឃុំដំណាក់សុក្រំ លោក ណី នន ច្រានចោលការចោទប្រកាន់របស់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ និងប្រជាពលរដ្ឋ ដោយលោកអះអាងថា អ្នកទាំងនោះធ្វើឡើងដោយគ្មានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ ហើយលោកថា របាយការណ៍ចំណាយក្នុងឃុំលោក បានបង្ហាញជារៀងរាល់លើកនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំម្ដងៗ។
លោក សួន ណាគ្រីម៖ «ខ្ញុំធ្វើអ្វីសុទ្ធតែមានឯកសារភស្តុងរបស់ខ្ញុំត្រឹមត្រូវតើ។ ខ្ញុំមិនការអ្វីត្រូវឆ្លើយតប ប៉ុន្តែបើចង់បញ្ជាក់បញ្ហាអ្វីឱ្យមានឯកសារជាក់លាក់ជាមួយខ្ញុំមក កុំចេះតែថាៗគ្មានឯកសារអ្វីត្រឹមត្រូវនេះអត់យកជាការបានទេ ព្រោះធ្វើអ្វីសុទ្ធតែចុះហត្ថលេខាទាំងអស់គ្នា ទទួលស្គាល់ទាំងអស់គ្នា»។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនព្រួយបារម្ភពីការគ្រប់គ្រងថវិកាឃុំមិនបានត្រឹមត្រូវ និងមិនបានបង្ហាញរបាយការណ៍ចំណូលចំណាយនៅក្នុងឃុំឲ្យបានទូលាយនេះ អាចមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយជាក់ជាមិនខាន។
ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅឃុំដំណាក់សុក្រំ គឺលោកស្រី អ៊ុន សារ៉ាយ ឲ្យដឹងថា កន្លងមកអាជ្ញាធរឃុំ មិនបានបង្ហាញទិន្នន័យ ឬរបាយការណ៍ចំណូលចំណាយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងនោះទេ ហើយការអភិវឌ្ឍក្នុងឃុំក៏មានការយឺតយ៉ាវផងដែរ ។ លោកស្រី ទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរឃុំផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យបានជាក់លាក់ឲ្យដល់ប្រជាពលរដ្ឋដឹង និងត្រូវធ្វើវេទិកាសាធារណៈដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានចូលរួមសួរដេញដោលរឿងនេះ។
លោកស្រី អ៊ុយ សារ៉ាយ៖ «បើសិនជាធ្វើផ្លូវនៅភូមិហ្នឹងគួរតែពួកគាត់និយាយជាសាធារណៈឱ្យប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងដឹងថា ផ្លូវហ្នឹងគេធ្វើពីណាទៅណាម៉េច? អស់លុយប៉ុន្មាន? លុយហ្នឹងមកពីណាអ៊ីចឹង? ជាផ្លូវរបស់ពីណាអ្នកធ្វើអ៊ីចឹង? ប៉ុន្តែយើងវាអត់បានអ៊ីចឹងទេ»។
នាយកអង្គការវិទ្យាស្ថានតស៊ូមតិ និងគោលនយោបាយ (API) លោក ឡាំ សុជាតិ យល់ឃើញថា តាមច្បាប់រាល់កិច្ចការនៅក្នុងឃុំរួមទាំងរបាយការណ៍ថវិកាផងនោះ អាជ្ញាធរត្រូវបង្ហាញជាសាធារណៈដើម្បីពលរដ្ឋទាំងនោះបានដឹង ជៀសវាងរងការរិះគន់ពីសាធារណជន ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើមិនមានការបើកទូលាយអំពីព័ត៌មានអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងឃុំនោះទេ ឃុំមួយនេះនឹងខ្វះតម្លាភាព និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ភាពរីកចម្រើនក្នុងឃុំទៀតផង។
លោក ឡាំ សុជាតិ៖ «អ៊ីចឹងវាមានន័យថា ការអភិវឌ្ឍ ការធ្វើលទ្ធកម្ម ឬក៏អ្វីហ្នឹងអាចមិនមានតម្លាភាព មិនមានការបើកចំហព័ត៌មានពេញលេញទៅតាមគោលការណ៍លទ្ធកម្មរបស់ឃុំ ការអនុវត្តជាក់ស្តែងអាចមិនបានអនុវត្តពេញលេញក្នុងគោលការណ៍តម្លាភាព និងការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋពេញលេញ អ៊ីចឹងអាចមានករណីមិនប្រក្រតីអ្វីកើតមានឡើងនៅក្នុងដំណើរការហ្នឹងគឺអាចពលរដ្ឋអត់ដឹង អត់មានការរាយការណ៍»។
តារាងវិភាជន៍មូលនិធិឃុំ/សង្កាត់ របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងថវិកាឆ្នាំ២០២៤ បានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ឱ្យដឹងថា ឃុំដំណាក់សុក្រំ នឹងទទួលបានថវិកាពីរដ្ឋាភិបាលសរុបចំនួន ៣៩២លានរៀល។ ក្នុងនោះ ១៩៧លានរៀលចំណាយសម្រាប់រដ្ឋបាល ១០លានរៀលចំណាយមិនបានគ្រោងទុក ៣៤លានរៀលចំណាយសម្រាប់សេវាសង្គម និងអនាម័យបរិស្ថាន និង១៥១លានរៀលសម្រាប់ចំណាយលើការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗមានដូចជាផ្លូវថ្នល់ និងប្រឡាយទឹកជាដើម។
របាយការណ៍របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ(TI)ចេញផ្សាយនៅខែមករាឆ្នាំ២០២៣ បានដាក់ប្រទេសកម្ពុជា នៅក្នុងលេខរៀងទី១៥០ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៨០លើពិភពលោកនៃការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។ របាយការណ៍កំណត់ថា នេះជាចំណាត់ថ្នាក់អាក្រក់ដែលពលរដ្ឋរងទុក្ខច្រើនដោយសារអំពើពុករលួយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។