មេនគរបាលចរាចរណ៍ព្រមានថា នឹងចាប់ខ្លួនអ្នកដែលបានប្រមាថប៉ូលិសចរាចរណ៍កំពុងអនុវត្តច្បាប់និងអ្នកបង្ហោះព័ត៌មានញុះញង់ពីការផាកពិន័យចរាចរណ៍។
ពលរដ្ឋយុវជនគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នកឃ្លាំមើលសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក នៅតែបន្តទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាល ពន្យារពេលអនុវត្តច្បាប់ថ្មី ដែលផ្តោតលើការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរព្រោះពលរដ្ឋកំពុងជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដោយសារជំងឺកូវីដ១៩ (Covid-19)។
អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ ទទួលបន្ទុកសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងចរាចរណ៍ លោក ហ៊ឹម យ៉ាន ថ្លែងថា ការចាប់ខ្លួនអ្នកប្រមាថប៉ូលិសចរាចរណ៍ និងអ្នកបង្ហោះព័ត៌មានមិនពិត ជាការអនុវត្តតាមច្បាប់។ លោកអះអាងថា ករណីទាំងនេះ គឺនគរបាលចរាចរណ៍ធ្លាប់មានបទពិសោធន៍រួចហើយ។
តែទោះជាយ៉ាងណា លោកថា ចំពោះការបង្ហោះព័ត៌មានពីការផាកពិន័យចរាចរណ៍នេះ បើសិនព័ត៌មាននោះជាការពិតដែលបង្ហាញថា ប៉ូលិសចរាចរណ៍អនុវត្តច្បាប់មិនត្រឹមត្រូវ គឺនគរបាលជាន់ខ្ពស់ នឹងចាត់វិធានការលើមន្ត្រីចរាចរណ៍នោះ៖ «ក្នុងច្បាប់គឺថា ក្នុងករណីប្រមាថ ឬធ្វើឱ្យខូចកិត្តិយស ដល់មន្ត្រីមានសមត្ថកិច្ច ឬក៏ដល់បុគ្គលណាផ្នែកមួយ គឺសុទ្ធតែមានទោស ឬក៏ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត បំប៉ោងព័ត៌មានអ្វី សុទ្ធតែត្រូវទទួលទោសតាមច្បាប់ជាធរមាន ហើយដោយឡែកចំណុចនេះ ចំពោះការប្រមាថកងកម្លាំងនគរបាលយើងខ្ញុំ ( ប៉ូលិសចរាចរណ៍ ) វិញ គឺយើងខ្ញុំ មានបទពិសោធន៍យ៉ាងច្បាស់។ ចំពោះការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតនេះ គឺយើងនឹងផ្សព្វផ្សាយតាមច្បាប់»។
លោកថ្លែងបែបនេះ ក្នុងបទសម្ភាសន៍ស្ដីពីបច្ចុប្បន្នភាព នៃការរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក និងឆ្លើយចម្ងល់របស់ពលរដ្ឋ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣ ឧសភា ជាមួយប្រព័ន្ធឃោសនាស្និទ្ធនឹងរបបក្រុងភ្នំពេញ (Freshnews)។
ទោះយ៉ាងណា លោក ហ៊ឹម យ៉ាន លើកឡើងថា មិនទាន់មានការទាស់ទែងគ្នារវាងប៉ូលិសចរាចរណ៍ ជាមួយពលរដ្ឋខ្លាំងទេ រយៈពេល២ថ្ងៃដំបូង នៃការចាប់ផ្ដើមរឹតបន្តឹងការផាកពិន័យនេះ។ ប៉ុន្តែមានករណីអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ បានសម្រេចដាក់វិន័យអធិការរងនគរបាលស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង លោក សួគ៍ ធី ដោយផ្អាកការងារបណ្ដោះអាសន្ន ក្រោយពេលបានអនុវត្តន៍ហួសគោលការណ៍ណែនាំរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ ហើយបង្កឱ្យមានការថ្នាំងថ្នាក់ ជាមួយពលរដ្ឋ ក្នុងការអនុវត្តការរឹតបន្តឹងច្បាប់ចរាចរណ៍។នគរបាលចរាចរណ៍ស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង កាលពីថ្ងៃទី២ ឧសភា បានចាប់វាយខ្នោះពលរដ្ឋម្នាក់ ជាម្ចាស់ម៉ូតូសណ្ដោងរ៉ឺម៉កដឹកពូកលក់តាមភូមិ ដោយសារមិនព្រមបង់ផាកពិន័យ ករណីគ្មានប័ណ្ណបើកបរ។សកម្មភាពវាយខ្នោះម្ចាស់ម៉ូតូសណ្ដោងរ៉ឺម៉កនេះ គឺនៅចំណុចភូមិត្រពាំងបុណ្យ ឃុំព្រៃគគីរ ស្រុកចន្ទ្រា។ សកម្មភាពធ្វើបាបនិងវាយខ្នោះលើពលរដ្ឋនេះ បណ្ដាលឱ្យប្រជាពលរដ្ឋលើកគ្នាបិតផ្លូវតវ៉ា និងចោទសមត្ថកិច្ចថា អនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកជ្រុលហួសហេតុ។ ពលរដ្ឋ បានរំសាយការតវ៉ា ក្រោយពេលអធិការរង លោក សួគ៍ ធី សុំទោសជាសាធារណៈ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក ឆាយ គឹមខឿន និងអគ្គស្នងការរងទទួលបន្ទុកចរាចរណ៍ លោក ហ៊ឹម យ៉ាន បន្ថែមបានទេ នៅថ្ងៃទី៣ ឧសភា ដោយសារមិនលើកទូរស័ព្ទ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណា អធិការរងស្រុកចន្ទ្រាទទួលបន្ទុក ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក លោក សួគ៍ ធី ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក (ដើមអម្ពិល) ថា ជាការរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក។
លោកបន្តទៀតថា អ្នកបើកបរម៉ូតូសណ្ដោងរ៉ឺម៉ក គ្មានប័ណ្ណបើកបរ និងដឹកសំពីងសំពោង ខុសបច្ចេកទេស ទើបសមត្ថកិច្ចឃាត់មកសាកសួរ និងផាកពិន័យតាមច្បាប់។ ក៏ប៉ុន្តែម្ចាស់ម៉ូតូសណ្ដោងរ៉ឺម៉កមិនព្រមបង់ប្រាក់ផាកពិន័យ ហើយបានបើកម៉ូតូសណ្ដោងរ៉ឺម៉កចេញទើបសមត្ថកិច្ចបើករថយន្តដេញតាមទាន់ និងបង្គាប់ឱ្យបើកម៉ូតូសណ្ដោងរ៉ឺម៉ក ត្រឡប់មកកន្លែងសមត្ថកិច្ចឈជើងវិញ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋរូបនោះបន្តបដិសេធ ទើបមានការចាប់វាយខ្នោះ និងមានការប្រតាយប្រតប់គ្នារហូត មានប្រជាពលរដ្ឋ នាំគ្នាមកតវ៉ាបិតផ្លូវ។
បើទោះជាយ៉ាងណា ក៏ដោយការរឹតបន្តឹងការផាកពិន័យ រយៈពេល៣ថ្ងៃដំបូងនេះ ហាក់រងការរិះគន់ច្រើនជាងសាទរ។ ពលរដ្ឋម្នាក់ រស់នៅខេត្តសៀមរាប ជាអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យសណ្ឋាគារ លោក រស់ ប៊ុនណាល់ ប្រាប់ថា លោកព្រួយបារម្ភពីការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរក្នុងពេលនេះពីព្រោះលោកយល់ថា នឹងធ្វើឱ្យជីវភាពពលរដ្ឋកាន់តែលំបាកថែមទៀត ខណៈពលរដ្ឋកំពុងគ្មានការងារធ្វើ គ្មានប្រាក់ចំណូលព្រោះវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩៖ «ការដាក់ពិន័យជាទឹកប្រាក់ផាក មកលើកំហុសដូចជាប្រសិនជាគាត់បើកបរទៅ បើជ្រុលជាមានកំហុសវិញអាការទោសទណ្ឌ ការផាកពិន័យនោះវាច្រើន។ ទី១ វាប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចគាត់កំពុងធ្លាក់ចុះផងហើយការផាកពិន័យនោះ វាច្រើនផង។ អានេះ ការព្រួយបារម្ភរបស់គាត់ ( ពលរដ្ឋ ) គាត់ព្រួយបារម្ភច្រើន ការចំណាយរបស់គាត់»។
របាយការណ៍លទ្ធផលនៃការអនុវត្តការរឹតបន្តឹងនៃច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បង្ហាញថា ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រយៈពេល ០២ ដំបូង មានអ្នកស្លាប់ចំនួន ៨នាក់ ដោយថ្ងៃទី១ ឧសភា ស្លាប់៧នាក់ និងថ្ងៃទី២ ឧសភា ស្លាប់ម្នាក់។
ចំណែកស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងករណីល្មើសច្បាប់ចរាចរណ៍ ក៏ត្រូវបានស្ថាប័នប៉ូលិសអះអាងថា ថយចុះដែរ។ របាយការណ៍របស់ប៉ូលិសចរាចរណ៍រាជធានីភ្នំពេញ អះអាងថា បទល្មើសចរាចរណ៍នៅថ្ងៃទី ២ ឧសភា ថយចុះជាងប្រាំពីររយ(ម៉ូតូល្មើសថយចុះ ៦១៥គ្រឿង និងរថយន្តល្មើសថយចុះ ៥២គ្រឿង) ករណី។
នៅថ្ងៃទី៣ ឧសភា ដែរ ប៉ូលិសប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យានៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ បាននាំខ្លួនខ្លួនយុវជនម្នាក់ឈ្មោះ រស់ ដារ៉ា ម្ចាស់គណនីហ្វេសប៊ុក ឈ្មោះ Alex Piano ឱ្យធ្វើកិច្ចសន្យា និងបង្គាប់ឱ្យធ្វើវីដេអូ សុំទោស ចំពោះការផុសព័ត៌មានផាកពិន័យចរាចរណ៍មិនពិត។ ទំព័រសង្គមហ្វេសប៊ុក(facebook) របស់ស្នងការដ្ឋានរាជធានីភ្នំពេញ បង្ហាញថា ក្រោយបញ្ចប់ការណែនាំ អប់រំ និងឱ្យធ្វើកិច្ចសន្យារួច សមត្ថកិច្ចបានអនុញ្ញាតឱ្យយុវជនរូបនោះត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។
យុវតីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិម្នាក់ កញ្ញា សៅ ឧសភា ប្រកាសមិនគាំទ្រការរឹតបន្តឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ ក្នុងកាលៈទេសៈនេះទេ។ កញ្ញា កំពុងធ្វើយុទ្ធនាការតាមហ្វេសប៊ុក ទាមទារឱ្យបញ្ឈប់ការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ដោយហៅច្បាប់(អនុក្រឹត្យ)នេះ មានចរិតចាប់ជំរិតពលរដ្ឋ ក្នុងពេលពលរដ្ឋកំពុងលំបាករកប្រាក់ចំណូល។
កញ្ញា សៅ ឧសភា យល់ថាការអនុវត្តច្បាប់ផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរនេះ មានចរិតគាបសង្កត់ពលរដ្ឋក្រីក្រ និងមានស្តង់ដារពីរ ដោយពលរដ្ឋក្រីក្រមិនអាចរួចផុតពីការផាកពិន័យ និងគ្មានលទ្ធភាពបង់ថ្លៃផាក ឯអ្នកមានលុយ និងមានអំណាច អាចនឹងមិនត្រូវរងពិន័យទេ៖ «ក្នុងរយៈពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលគួរតែបញ្ឈប់នូវសកម្មភាពការផាកពិន័យ ក៏ដូចជាដំឡើងថ្លៃការផាកពិន័យ នៃច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ហើយគួរតែយកពេលវេលានេះងាកមកពិនិត្យមើលទៅលើបញ្ហា EBA និងបញ្ហាការរីករាតត្បាតជំងឺកូវីដ១៩។ មិនមែនប្រទេសកំពុងតែជួបគ្រោះអាសន្នធំៗហើយ រដ្ឋាភិបាលឆ្លៀតឱកាសជញ្ជក់ញើសឈាមប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងនោះទេ»។
នាយកវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក លោក គង់ រតនៈ សង្កេតឃើញថា ការអនុវត្តរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក និងការផាកពិន័យរយៈពេល៣ថ្ងៃដំបូងនេះ មានទាំងភាពវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន។
លោកថា ពលរដ្ឋភាគច្រើនបានងាកមកគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន រហូតមានអ្នកខ្លះ ប្រជ្រៀតគ្នា ទៅត្រួតពិនិត្យបច្ចេកទេសរថយន្ត (ឆៀកឡាន) និងប្រជ្រៀតគ្នាធ្វើប័ណ្ណបើកបរ ដោយលែងខ្វាយខ្វល់ពីការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ភាពអវិជ្ជមានវិញ គឺពលរដ្ឋនាំគ្នារអ៊ូថា ពួកគេរងអម្រែកមួយទៀត គឺការបង់លុយផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរ ក្នុងពេលបាត់បង់ចំណូល ដោយសារវិបត្តិជំងឺកាចសាហាវ។
លោកនៅតែយល់ថា ការអនុវត្តការរឹតបន្តឹងការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរពេលនេះ ជាពេលវេលាមិនសមរម្យបណ្ដាលឱ្យពលរដ្ឋជួបទុក្ខច្រើនជាង។ លោកចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណា ពន្យារពេលអនុវត្តការរឹតបន្តឹងការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរនេះ៖ «ហើយយើងចង់ឱ្យមានការចូលរួមដោយពួកគាត់ ( ពលរដ្ឋ ) បានយល់អំពីតម្លៃនៃការអនុវត្តច្បាប់ ជាជាងការណ៍ដែលធ្វើទៅ ស្រាប់តែលេចចេញជារូបភាពហាក់បីដូចជាការធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងជួបទុក្ខលំបាកកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត។ អាហ្នឹង គឺជារឿងមួយ ដែលយើងកំពុងតែមើលទាំងអស់គ្នា»។
បទល្មើសចរាចរណ៍ ដែលត្រូវផាកពិន័យក្នុងអនុក្រឹត្យថ្មី លេខ៣៩ បង្ហាញថា ការល្មើសសម្រាប់ម៉ូតូត្រូវផាកពិន័យចាប់ពីប្រាំមួយម៉ឺន (៦០ ០០០)រៀល ឬស្មើប្រមាណដប់ប្រាំ (១៥) ដុល្លារអាមេរិក ដល់មួយសែនពីរម៉ឺន (១២០ ០០០)រៀល ស្មើប្រមាណសាមសិប(៣០)ដុល្លារក្នុងមួយបទល្មើសចរាចរណ៍។
ចំណែករថយន្តវិញ ផាកពិន័យពីមួយសែន ពីរម៉ឺន (១២០ ០០០)រៀល ស្មើប្រមាណសាមសិប(៣០)ដុល្លារដល់ប្រាំមួយសែនពីរម៉ឺន(៦២០ ០០០)រៀល ស្មើប្រមាណមួយរយហាសិប (១៥០)ដុល្លារ។ បទល្មើស ដែលរងការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ គឺបើកបរក្នុងស្ថានភាពស្រវឹងត្រូវពិន័យពីពីរសែនប្រាំម៉ឺន (២៥០ ០០០)រៀល ឬស្មើប្រមាណហាសិបពីរដុល្លារទៅ១លានរៀល ស្មើប្រមាណពីររយ ហាសិប (២៥០)ដុល្លារ តាមស្ថានភាពនៃកម្រិតស្រវឹង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។