មន្ត្រីនគរបាលថ្នាក់ជាតិ៖ សមត្ថកិច្ចកំពុងតាមចាប់ក្រុមខ្មាន់កាំភ្លើង ៧នាក់ទៀត ខណៈមេខ្លោងគ្រឿងញៀនតៃវ៉ាន់កំពុងគេចខ្លួន
2023.08.21
លោក ម៉ក់ ជីតូ អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលបន្ទុកបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀន ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ និងជនសង្ស័យ ៧នាក់ ដែលចាប់បាន។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ
មន្ត្រីនគរបាលថ្នាក់ជាតិប្ដេជ្ញាថា នឹងបន្តតាមចាប់ក្រុមខ្មាន់កាំភ្លើងយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ៧នាក់ទៀត ដែលសមត្ថកិច្ចបានកំណត់សញ្ញាថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីរំដោះអ្នកទោសមេខ្លោងគ្រឿងញៀនតៃវ៉ាន់ (Taiwan) នៅខេត្តសៀមរាប។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលទទូចដល់អាជ្ញាធរស៊ើបអង្កេតករណីនេះប្រកបដោយឯករាជ្យ និងតម្លាភាព ដើម្បីបញ្ចៀសការរិះគន់ពីសំណាក់មហាជនថា គ្រាន់ជាការរៀបចំឆាកល្ខោនបំភ័ន្តភ្នែករបស់អ្នកមានលុយមានអំណាចដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកាន់តែអស់ជំនឿលើប្រព័ន្ធច្បាប់នៅកម្ពុជា។
ទោះបីជាមន្ត្រីនគរបាលថ្នាក់ជាតិប្រកាសថា បានដឹងតម្រុយ និងកំណត់មុខសញ្ញាអត្តសញ្ញាណក្រុមប្រដាប់អាវុធ និងអ្នកទោសមេខ្លោងគ្រឿងញៀនតៃវ៉ាន់ ព្រមទាំងមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់យ៉ាងណាក្ដី ក៏មកទល់ពេលនេះ សមត្ថកិច្ចនៅតែមិនទាន់ចាប់បានក្រុមខ្មាន់កាំភ្លើងមួយចំនួនទៀត ដែលខ្លួនអះអាង និងមេខ្លោងគ្រឿងញៀនតៃវ៉ាន់បាននៅឡើយទេ។
អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលបន្ទុកបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀន លោក ម៉ក់ ជីតូ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហាថា មកទល់ពេលនេះ សមត្ថកិច្ចបានឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន ៨នាក់ ក្នុងនោះមាន ជនជាតិខ្មែរ ដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិក ៦នាក់ និងជនជាតិចិន ២នាក់ ដែលសមត្ថកិច្ចចោទប្រកាន់ថា ពួកគេ គឺជាក្រុមស៊ីឈ្នួលធ្វើសកម្មភាពរំដោះអ្នកទោសនៅខេត្តសៀមរាប។ លោក ម៉ក់ ជីតូ បញ្ជាក់ថា ជនសង្ស័យទាំង ៨នាក់ សមត្ថកិច្ចមិនទាន់កសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការនៅឡើយទេ ហើយបច្ចុប្បន្នពួកគេកំពុងជាប់ឃុំបណ្ដោះអាសន្ន នៅមន្ទីរប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿង នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
លោក ម៉ក់ ជីតូ៖«ឥឡូវដែលយើងចាប់នេះអ្នក ដែលដៃដល់ចូលធ្វើសកម្មភាពគ្នាគាត់ ៦នាក់ ជាអាណិកជនខ្មែរមកពីអាមេរិក ហើយមួយទៀត ជាភេទស្រីជនជាតិចិន។ ម្សិលមិញយើងចាប់បានមួយ ក៏ជាជនជាតិចិន មកពីកោះតៃវ៉ាន់។ ពួកហ្នឹងសុទ្ធតែជាអ្នកស៊ីឈ្នួល គឺជួលមកពីឡុងបិក (Long Beach) ហើយមកធ្វើសកម្មភាពមករំដោះអ្នកទោស។ យើងចោទប្រកាន់ពួកគាត់ច្រើនបទល្មើស ប៉ុន្តែ អាស្រ័យការចោទប្រកាន់របស់តុលាការ។ យើងគ្រាន់ថា ចាប់គាត់បាន ហៅក្រុមប្រដាប់អាវុធ ចាប់បង្ខំ មួយទៀតថា រំដោះពីរោះបន្តិច ប្លន់ គឺវាធ្ងន់តិច ប្លន់អ្នកទោស»។
ចំណែកអ្នកទោសមេខ្លោងគ្រឿងញៀនតៃវ៉ាន់ ដែលកំពុងរត់គេចខ្លួននោះវិញ លោក ម៉ក់ ជីតូ បញ្ជាក់ថា លោកមិនខ្វល់អំពីមតិរិះគន់នោះទេ ហើយលោកអះអាងថា សមត្ថកិច្ចកំពុងបន្តស្រាវជ្រាវតាមចាប់ខ្លួនយកមកអនុវត្តទោសវិញ។
លោក ម៉ក់ ជីតូ៖ «ខាងសមត្ថកិច្ចយើងៗ អត់ចាប់អារម្មណ៍ទេ រឿងមតិរិះគន់ មតិថា យ៉ាងណា សំខាន់គឺអនុវត្តតាមភារកិច្ចតួនាទីរបស់យើង។ ឥឡូវយើងកំពុងតែស្រាវជ្រាវ ដុតដៃដុតជើង ដើម្បីសហការស្រាវជ្រាវពួកទណ្ឌិតរត់គេច និងពួកឧក្រិដ្ឋជនធ្វើសកម្មភាពជាមួយមេខ្លោងវា ចង់គេថា អីថា ទៅស្រេចតែគេ ព្រោះគេអត់ដឹងរឿងថា ពីចម្ងាយថា តាមនឹកឃើញ គាត់ម៉េចដឹងរឿងច្បាស់ អ្នកខ្លះគេចង់ថាហ្មង អ៊ីចឹងឱ្យគេថាទៅ បាទ»។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៧ សីហា ជនល្មើសមានគ្នា ៥នាក់ពាក់ស្រោមមុខប្រដាប់ដោយកាំភ្លើងតកាណុងគ្រប់ដៃ បានសម្រុកចូលទៅរំដោះអ្នកទោសតៃវ៉ាន់ឈ្មោះ ឆេន ស៊ីនហាន (Chen hsin han) ជាប់ទោសចំនួន ៥២ឆ្នាំ ពីបទជួញដូរគ្រឿងញៀន ក្នុងគ្រាដែលមន្ត្រីពន្ធនាគារបញ្ជូនអ្នកទោសរូបនោះទៅព្យាបាលធ្មេញនៅគ្លីនិកធ្មេញ ជុំ ចិន្តា ក្នុងខេត្តសៀមរាប។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ជនសង្ស័យទាំង ៨នាក់ ដែលសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបាននោះ លោក ម៉ក់ ជីតូ មិនធ្វើអធិប្បាយលម្អិតចំពោះពួកគេទេ ខណៈអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ ក៏មិនទាន់បង្ហាញរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងលិខិតឯកសារពួកគេទាំងនោះឱ្យបានស៊ីជម្រៅនោះទេ។
កសិករម្នាក់រស់នៅខេត្តសៀមរាបថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ រៀបរាប់ថា វាជាគួរឱ្យឈឺចាប់ និងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន ជាពិសេស អ្នកនយោបាយ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារមានជំងឺប្រចាំកាយ ហើយមិនអាចទទួលបានសេវាព្យាបាលគ្រប់គ្រាន់ ប៉ុន្តែជនបរទេស ដែលជាប់ទោសក្នុងកម្រិតធ្ងន់អាចស្នើចេញក្រៅទៅព្យាបាលធ្មេញ និងថែមទាំងគ្មានសន្តិសុខការពារតឹងរ៉ឹងនោះ។ កសិកររូបនេះ រិះគន់ថា ប្រសិនបើករណីក្រុមខ្មាន់កាំភ្លើងរំដោះអ្នកទោសនេះ គ្រាន់តែជាការរៀបចំជាឆាកល្ខោនសម្រាប់អ្នកមានលុយមានអំណាច ហើយអាជ្ញាធរបរាជ័យក្នុងការតាមចាប់អ្នកទោសកំពុងរត់គេចខ្លួននោះ មហាជននឹងកាន់តែអស់ជំនឿលើប្រព័ន្ធច្បាប់។
«ខ្ញុំក៏មិនដឹងរឿងប្រព័ន្ធតុលាការដែរ ព្រោះខ្ញុំគិតឃើញថា អ្នកដែលមានពាក់ព័ន្ធច្បាស់ជាអ្នកធំៗ ហើយដែលមានអ្នកតូចតាចឯណា សុខៗ ចេញចូលបានយ៉ាងនេះ។ ខ្ញុំគិតថា អស្ថិរភាពម៉េចមើលទៅធ្វើខ្លាចដែរ។ បច្ចុប្បន្នច្បាប់កម្ពុជារបស់យើងប្រជាជនខ្មែរនេះមើលទៅ ដូចជា អ្នកតូចតាចគឺ ប្រឈមមុខច្បាប់។ ច្បាប់សម្រាប់តែអ្នកតូចតាច អ្នកធំដុំ គឺមិនងាយទេ សូម្បីខុសយ៉ាងម៉េច ក៏នៅបានចេញក្រៅឃុំរួចខ្លួនដូចជាក់ស្ដែង បើពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយវិញអ្នកនយោបាយ អ្នកដែលប្រជាជនស្រឡាញ់ទុកចិត្ត គឺមិនងាយចេញទេ»។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូប្រចាំខេត្តសៀមរាប លោក ស វណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា រឿងរ៉ាវក្រុមប្រដាប់អាវុធរំដោះអ្នកទោសនេះ មានមន្ទិលជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈអាជ្ញាធរអះអាងថា បានដឹងពីតម្រុយក្រុមជនល្មើស និងអ្នកទោសកំពុងរត់គេចខ្លួន ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរហាក់យឺតយ៉ាវក្នុងការធ្វើប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបពួកគេយកមកអនុវត្តទោស។
លោក ស វណ្ណារ៉ា៖ «ខ្ញុំនៅតែទទូចសូមឱ្យមានវិធានការឱ្យបានច្បាស់លាស់ក្នុងការចាប់ជនល្មើសយកអនុវត្តទោសវិញ ជៀសវាងកុំឱ្យមានថ្ងៃក្រោយទៅប្រជាពលរដ្ឋគាត់ភ័យខ្លាចគាត់អ៊ីចឹង ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តសៀមរាបភ័យខ្លាចខ្លាំងណាស់ ដោយសារតែជនឧក្រិដ្ឋបែបនេះ ចេញពេញវាលបែបនេះ វាអាចគ្រោះថ្នាក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋថ្ងៃណាមួយ។ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរមានវិធានការតាមផ្លូវច្បាប់រុករកចាប់មកផ្ដន្ទាទោសឱ្យបាន»។
ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលបន្តស្នើយ៉ាងទទូចដល់អាជ្ញាធរស៊ើបអង្កេតករណីនេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងបំពេញតួនាទីក្នុងនាមជាមន្ត្រីអាជ្ញាធរឈរលើស្មារតីឯករាជ្យ និងប្រកបដោយតម្លាភាព ដើម្បីបញ្ចៀសការរិះគន់របស់មហាជនកម្ពុជា អំពីការអនុវត្តច្បាប់មានស្តង់ដារពីររវាងអ្នកលុយមានអំណាច និងអ្នកទោសនយោបាយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អាជីវករនៅភ្នំពេញខ្លះត្អូញត្អែរលក់ដូរមិនសូវដាច់ក្នុងថ្ងៃបុណ្យអុំទូក
- សិស្សជាប់បាក់ឌុបមួយចំនួន មិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលប្រឡង
- សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋម្នាក់ដែលរិះគន់រឿងគ្រឿងញៀននិងលំហូរជនបរទេសខុសច្បាប់
- សហព័ន្ធខ្មែរក្រោមទាមទារឱ្យវៀតណាមឈប់ប្រើហិង្សាលើព្រះសង្ឃនិងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម
- គ្រួសារអ្នករិះគន់បក្សកាន់អំណាចលើហ្វេសប៊ុកទាមទារតុលាការខេត្តដោះលែងស្វាមី
អត្ថបទពេញនិយម
សង្គម
- ពលរដ្ឋដែលរារាំងអាជ្ញាធរអប្សរាមិនឲ្យរុះរើផ្ទះ ស្នើតុលាការលើកលែងការចោទប្រកាន់
- ក្រុមយុវជនរិះគន់ក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរដែលផ្សព្វផ្សាយរង្វាន់អូសទាញពលរដ្ឋឱ្យផឹកស្រា
- សង្គមស៊ីវិលជំរុញរដ្ឋាភិបាលមានយន្តការជាក់លាក់ជួយដល់សិស្សក្រីក្រជាប់បាក់ឌុប
- ពលករ និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលស្នើរដ្ឋាភិបាលពន្លឿនការបញ្ចុះតម្លៃលិខិតឆ្លងដែន