មូលដ្ឋានដែលធ្វើឲ្យជីវភាពកសិករនៅជនបទកាន់តែមានជីវភាពដុនដាបខ្លាំងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដោយសារតែអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ ឬអវត្តមានឥណទានកសិកម្ម។ កត្តានេះ បានជំរុញឲ្យកសិករភាគច្រើនចូលចិត្តទទួលយកឥណទានពីអ្នករកស៊ីចងការប្រាក់នៅក្នុងមូលដ្ឋាន ព្រោះប្រព័ន្ធនេះមានលក្ខណៈអនុគ្រោះច្រើន មានភាពបត់បែន និងមិនទាមទារវត្ថុបញ្ចាំទេ ប៉ុន្តែការប្រាក់មានកម្រិតខ្ពស់ជាងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុប្រមាណបីដង ដែលតាមការប៉ាន់ស្មាន ការប្រាក់ ១០% ជាមធ្យមក្នុងមួយខែ។
ទោះបីជាអត្រាការប្រាក់របស់ស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមានកម្រិតទាប ប៉ុន្តែមានកត្តាជាច្រើនរារាំង ដែលកសិករមិនអាចទទួលកម្ចីបាន គឺទីមួយ កង្វះរបស់ដាក់ធានាជាឧបសគ្គធំជាងគេ ទីពីរ ភាពងាយរងគ្រោះខ្លាំងរបស់កសិករ ទីបី ហានិភ័យខ្ពស់នៃការខូចខាតផលដំណាំ។ ម៉្យាងវិញទៀត កសិករក៏ខ្វះខាតចំណេះដឹង បច្ចេកទេស និងជំនាញជាសហគ្រិន ដើម្បីទទួលបាន និងប្រើប្រាក់កម្ចីឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពដែរ។
ប្រធានសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងជាប្រធាននាយកប្រតិបត្តិនៃស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុស្ថាបនា លោក ប៊ុន មុនី មានប្រសាសន៍ថា ចំណេះដឹងក្នុងការប្រើប្រាស់សេវាកម្មមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឲ្យបានត្រឹមត្រូវ គឺជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពគ្រួសារឲ្យមានភាពប្រសើរឡើង។ លោក ប៊ុន មុនី បញ្ជាក់ទៀតថា ចំនួនគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលទំហំទឹកប្រាក់ដែលស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអាចផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីបាន គឺមានប្រមាណជិត ១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ហើយមានប្រមាណ ៩០០ការិយាល័យ ដែលស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកំពុងធ្វើប្រតិបត្តិការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន។
លោក ប៊ុន មុនី មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ការយល់ដឹងអំពីតួនាទីរបស់ស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ គឺជួយអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ តាមរយៈការរៀបចំផែនការអាជីវកម្មឲ្យមានច្បាស់លាស់ និងការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយភាពត្រឹមត្រូវ ទើបអាចខ្ចីទុនបាន ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរជីវភាពគ្រួសារឲ្យមានភាពរីកចម្រើន។ ផ្ទុយទៅវិញ បើយើងមិនយល់ច្បាប់អំពីចរិត និងតួនាទីនោះទេ យើងអាចនឹងមានបំណុលច្រើនជាន់គ្នា គ្មានលទ្ធភាពសង ហើយអាចបង្កជាបរាជ័យក្នុងអាជីវកម្មទៅវិញ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការស្រាវជ្រាវនានាបានរកឃើញថា អ្នកប្រើប្រាស់ឥណទាន គឺមិនមែនដើម្បីវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្មទេ ប៉ុន្តែពួកគាត់ប្រើប្រាស់ឥណទានសម្រាប់គោលដៅផ្សេង ដូចជាទិញសម្ភារៈប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះ ការធ្វើចំណាកស្រុក និងពង្រីកជំនួញជាដើម។ យោងតាមរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDRI) អំពីករណីសិក្សាលើខេត្តតាកែវ បានបង្ហាញថា មានកសិករប្រមាណ ៧០% ចូលចិត្តខ្ចីប្រាក់ចន្លោះពី ២៥០ដុល្លារ ទៅ ១.៥០០ដុល្លារអាមេរិក។
កង្វះដើមទុន បានបង្ខំឲ្យកសិករទិញជឿពីអ្នកផ្គត់ផ្គង់នៅតាមមូលដ្ឋាន ដែលត្រូវបង់ការប្រាក់ដល់ទៅ ៥% ក្នុងមួយខែ។ ការចំណាយខ្ពស់លើធាតុចូល ដើម្បីផលិតកសិកម្ម ថ្លៃអង្ករឡើងចុះខ្លាំង អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ និងភាពខ្វះសមត្ថភាពក្នុងការទទួលប្រាក់កម្ចីកម្រិតមធ្យម បានកាត់បន្ថយប្រាក់ចំណេញរបស់កសិករជិតពាក់កណ្ដាល។ ប្រាក់ចំណេញដុលរបស់ប្រាក់កសិករ គឺ ២៧៧ដុល្លារក្នុងមួយហិកតារ សម្រាប់ស្រូវវស្សា និង ៥៤០ដុល្លារ សម្រាប់ស្រូវប្រាំង។ ប្រាក់ចំណូលបានមកពីការងារកសិកម្ម បង្ហាញពីជីវភាពមិនសូវមានកម្រិតខ្ពស់របស់គ្រួសារកសិករ និងសមត្ថភាពនៅមានកម្រិត ក្នុងការទប់ស្កាត់ទៅនឹងភាពប៉ះទង្គិចផ្សេងៗ។
ទាក់ទងនឹងស្ថានភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននៅតាមជនបទ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា ឬអង្គការសេដាក លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍ថា តម្រូវការរស់នៅរបស់ប្រជាកសិកររៀងរាល់ឆ្នាំមានការកើនឡើង ដែលតាមការប៉ាន់ស្មាន ស្ថានភាពចំណាយរបស់គ្រួសារនីមួយៗជាមធ្យមប្រមាណ ៨លានរៀងក្នុងមួយឆ្នាំ ដើម្បីទទួលបានការរស់នៅសមរម្យ។
លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននៅតាមជនបទកាន់តែប្រឈមខ្ពស់ ដោយសារផលកសិកម្មដែលគាត់ផលិតមានតម្លៃកាន់តែទាប នៅពេលដែលថ្លៃដើមផលិតកម្មចំណាយកាន់តែខ្ពស់។
លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ប្រភពទុនដែលជាមូលដ្ឋានផលិតកសិកម្មរបស់ប្រជាជននៅតាមជនបទ មកពីស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ កម្ចីឯកជន និងការខ្ចីពីក្រុមសហគមន៍សន្សំប្រាក់ក្នុងភូមិ។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ដើម្បីឲ្យប្រជាកសិករទទួលបានប្រាក់ចំណេញកាន់តែច្រើន ឬធ្វើឲ្យជីវភាពកសិករកាន់តែប្រសើរ ត្រូវមានយន្តការសេវាកម្មបីសំខាន់ គឺទីមួយ ទាមទារសេវាកម្មផលិតកសិកម្មដែលត្រូវនឹងទីផ្សារចង់បាន ទីពីរ សេវាកម្មឥណទានកម្ម ដើម្បីវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្មឲ្យទទួលផលចំណេញ និងទីបី គឺសេវាកម្មទីផ្សារ រួមមានព័ត៌មានទីផ្សារ សម្របសម្រួលទីផ្សារ និងទំនាក់ទំនងទីផ្សារជាដើម ហើយសេវាកម្មទាំងបីនេះត្រូវដើរទៅជាមួយគ្នាដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកជំនាញកសិកម្មបានរកឃើញថា ការធ្វើស្រែដើម្បីឲ្យកសិករទទួលបានការរស់នៅសមរម្យនៅរយៈពេលមធ្យមខាងមុខ លុះត្រាតែតម្លៃស្រូវមានតម្លៃយ៉ាងហោចណាស់ ១ពាន់រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។