មនុស្សចាស់មួយចំនួនកំពុងក្លាយជាអ្នកមើលថែទាំចៅ និងផ្ទះសម្បែងប្រៀបដូច «យាយចាស់កូនខ្ចី» ដើម្បីឲ្យកូនៗរបស់ពួកគាត់ ធ្វើចំណាកស្រុករកប្រាក់សងបំណុលធនាគារ។ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ឲ្យបង្កើនឱកាសការងារនៅក្នុងស្រុក ដើម្បីកាត់បន្ថយចំនួនពលរដ្ឋចំណាកស្រុករកការងារធ្វើនៅក្រៅប្រទេស។
«យាយចាស់កូនខ្ចី» សំដៅដល់មនុស្សវ័យចំណាស់មួយចំនួនកំពុងប្រើប្រាស់ជីវិតចុងក្រោយរបស់ពួកគាត់ រ៉ាប់រងចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាចៅតូចៗ ជាច្រើននាក់ ជំនួសកូនៗរបស់ពួកគាត់ ដែលកំពុងចំណាកស្រុក ទៅធ្វើការរកប្រាក់ដោះស្រាយបញ្ហាជីវភាព។
ពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក ស្រឿង ហឿន មានវ័យជិត ៧០ឆ្នាំ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី១១ ឧសភា ថា កូនប្រុសបង្កើតរបស់លោកចំនួន ៤ នាក់ បានចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃ ហើយកូនប្រសាទាំងអស់កំពុងធ្វើការរោងចក្រនៅក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ ចំណែកឯចៅៗ របស់លោកចំនួន៦នាក់ គឺទុកនៅផ្ទះ ឲ្យប្រពន្ធលោកជាអ្នកមើលថែ។
លោក ស្រឿង ហឿន៖ «យាយនៅជាមួយចៅ ហើយខ្ញុំមកធ្វើការតាមនេះទៅ។ ចៅរបស់ខ្ញុំ៦នាក់ មានធំខ្លះហើយ ហើយនៅតូចតែ២នាក់ទេ ហើយចៅធំៗ វាទៅរៀន»។
បុរសចំណាស់មានមុខរបរជាកម្មករសំណង់រូបនេះ ឲ្យដឹងដែរថា លោកត្រូវធ្វើការក្រោមកម្ដៅថ្ងៃ ដើម្បីទទួលបានប្រាក់៤ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ។ លោក ត្អូញត្អែរថា នៅពេលឈឺថ្កាត់ម្ដងៗ កូនៗកម្របានមកមើលថែម្ដាយឪពុកចាស់ជរា ព្រោះតែពួកគេកំពុងធ្វើការនៅប្រទេសថៃ។ លោកបន្ថែមថា ការចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាកុមារតូច មិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ ហើយជារឿយៗចៅតូចៗរបស់លោកតែងយំនឹកឪពុក នៅពេលពួកគេឈឺម្ដងៗ។
លោក ស្រឿង ហឿន៖ «តែមិនស្រួលវានឹកទាររកម្ដាយឪពុកវា អីចឹងទៅមិនដឹងថាធ្វើម៉េច។ នៅពេលវាជាហ្នឹងមិនសូវអីទេ តែដល់ពេលឈឺវានឹកឃើញដល់ម៉ែឪវា ហៅរកអីចឹងទៅ។ តែឯងនេះ មានឯណា នឹងឲ្យវាមក ក៏វាមកមិនកើត ដល់តែមានងាប់ ឬមានអីទើបវាមកបាន បើថា មិនងាប់មានតែទ្រាំអីចឹងអូនហើយ»។
ពលរដ្ឋឲ្យដឹងថា មូលហេតុដែលនាំឲ្យកូនៗរបស់ពួកគាត់ចំណាកស្រុកទៅវើការនៅក្រៅប្រទេស គឺដោយសារតែមិនសូវមានការងារធ្វើនៅក្នុងស្រុក តម្លៃកសិផលចុះថោក ជាប់បំណុលធនាគារ និងមានបញ្ហាវិវាទដីធ្លីជាដើម។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត នៅខេត្តបាត់ដំបង គឺលោក ឌុច ស្ដើង ដែលជាតំណាងពលរដ្ឋមានទំនាស់ដីធ្លី៦៩គ្រួសារ នៅស្រុកគាស់ក្រឡ និងត្រូវបានអាជ្ញាធរចោទថា រំលោភលើដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១២ ឧសភាថា ក្រោយពីគ្មានដីធ្វើកសិកម្ម ពលរដ្ឋជាច្រើននៅក្នុងតំបន់របស់លោក បាត់បង់ប្រាក់ចំណូល និងបានចំណាកស្រុកទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃ។ តំណាងពលរដ្ឋវ័យ៦៥ឆ្នាំរូបនេះ ឲ្យដឹងថា កូនរបស់លោកចំនួន ៥នាក់ ក៏បានចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃដែរ ដែលទុកចៅតូចៗចំនួន៤នាក់ ឲ្យយាយតាមើលថែ។
លោក ឌុច ស្ដើង៖ «កូនខ្ញុំមាន៤នាក់ តែដល់ប៉ុន្តែចៅខ្លះវាធំៗហើយ ខ្ញុំត្រូវមើលតែអាចៅតូចៗទេ អាចៅធំៗ វាទៅតាមម៉ែវានៅថៃខ្លះទៅ ហើយខ្លះនៅរៀនអីចឹងទៅ ឲ្យវាទៅរៀនអ៊ីចឹងទៅអាធំៗមិនសូវពិបាកដូចអាតូចៗទេ អាតូចៗមាន៤នាក់ វាគ្រាន់តែម៉ែវាគេផ្ដាច់ដោះតែប៉ុណ្ណឹង»។
បុរសវ័យចំណាស់រូបនេះ បន្ថែមថា ក្រោយពីកូនរបស់លោកបានទៅដល់ទឹកដីថៃ ប្រមាណកន្លះខែមកនេះ ពួកគាត់នៅមិនទាន់រកការងារធ្វើបាននៅឡើយទេ ដូច្នេះហើយការរ៉ាប់រងចំណាយហូបចុកក្នុងគ្រួសារគឺធ្លាក់មកលើលោក ស្របពេលវិវាទដីធ្លីបានធ្វើឲ្យលោកបាត់បង់ចំណូលស្ទើរតែទាំងស្រុង។
លោក ឌុច ស្ដើង៖ «បាទស្ងាត់អស់ហើយក្មួយ ឥឡូវហ្នឹងស្ងាត់អស់ហើយអត់មានទេកម្លាំង ដែលរឹងប៉ឹង គឺមានតែចាស់ទៅណាមិនរួចហ្នឹងគាត់នៅ បើថា កម្លាំងរឹងប៉ឹងដែលរកស៊ីឲ្យបានរឹងមាំហ្នឹងគាត់ចេញទៅអស់ហើយព្រោះនៅក្នុងស្រុកមិនដឹងរកស៊ីអី»។
មនុស្សវ័យចំណាស់មួយចំនួនឲ្យដឹងដែរថា នៅពេលក្មេងតូចៗ បានឃ្លាតឆ្ងាយពីឪពុកម្ដាយទាំងដែលពួកគេនៅមិនទាន់ដឹងក្ដី ឬមិនទាន់ស្គាល់ម្ដាយឪពុករបស់ខ្លួនផងនោះ បញ្ហានេះ បានធ្វើឲ្យក្មេងៗទាំងនោះខ្វះការថ្នាក់ថ្នម ខ្វះភាពកក់ក្ដៅ និងមិនមុខស្គាល់ឪពុកម្ដាយខ្លួនឯង។
ជាងនេះទៅទៀត ម្ដាយឪពុកមួយចំនួន បានបង្ខំចិត្តឲ្យកូនឈប់រៀន ដើម្បីជួយរកប្រាក់សងបំណុលធនាគារ ទាំងដែលពួកគេនៅមិនទាន់គ្រប់អាយុធ្វើការផង។
មនុស្សវ័យចំណាស់មួយចំនួនអះអាងថា ពួកគាត់មិនទទួលបានប្រាក់ឧបត្ថម្ភក្នុងកម្មវិធីគាំពារជនចាស់ជរា របស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ ដោយសារតែការផ្ដល់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភនេះ គឺសម្រាប់គ្រួសារ ដែលមានប័ណ្ណសមធម៌ ឬហៅថា ប័ណ្ណក្រីក្រតែប៉ុណ្ណោះ។
ដោយឡែក ពលករខ្មែរ ធ្វើការនៅខេត្តប៉ាថុមថានី (Pathum Thani) ប្រទេសថៃ (Thailand) លោក ប៉ែន ប៊ុនថន ថ្លែងថា ប្រសិនបើមានជម្រើសគ្មានឪពុកម្ដាយណា ចង់ទុកកូនឲ្យនៅជាមួយតាយាយ ដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើនៅក្រៅប្រទេសនោះទេ។
លោក ប៉ែន ប៊ុនថន៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ គ្រប់ក្រសួងស្ថាប័នទាំងអស់ត្រូវចេះពិចារណា ហើយចេះធ្វើការដើម្បីឲ្យមានការងារធ្វើនៅក្នុងស្រុកកាន់តែច្រើន ដើម្បីកុំឲ្យមានបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយើងចំណាកស្រុកកាន់តែច្រើន ហើយមិនមានតែពាក្យថា មានការងារធ្វើ ៩៩ភាគរយហ្នឹងទេ អត់មាននិយាយអីចឹងទេ គឺឲ្យមានការងារសិនចាំនិយាយ ហើយកុំឲ្យបងប្អូនយើងចាកចេញពីស្រុកច្រើនពេក»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅមិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា លោក តូច ចាន់នី និងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា ដើម្បីសុំការឆ្លើយតបជុំវិញបញ្ហានេះ បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី១២ ឧសភា។
អ្នកគ្រប់គ្រងប្រចាំការិយាល័យអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ិន គង់ជិត សង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋមួយចំនួនបានចំណាកស្រុកទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃ ដើម្បីរកប្រាក់ដោះស្រាយបញ្ហាជីវភាព និងសងបំណុលធនាគារ ដោយបន្សល់ទុកនូវកូនៗ នៅផ្ទះជាមួយជីដូនជីតា។ លោកថា ការណ៍នេះ បានធ្វើឲ្យមនុស្សវ័យចំណាស់ មានបន្ទុកច្រើនបន្ថែមទៀត ស្របពេលគាត់ចិញ្ចឹមបីបាច់កូនៗពីក្មេង ហើយត្រូវមកមើលថែចៅមួយជំនាន់បន្ថែមទៀត។ លោក ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ឲ្យស្វែងរកវិនិយោគទុនមករកស៊ីនៅកម្ពុជាឲ្យបានច្រើន ដើម្បីបង្កើនឱកាសការងារក្នុងស្រុក ដើម្បីស្រូបទាញពលករឲ្យត្រឡប់មកប្រទេសកំណើតវិញ។
លោក អ៊ិន គង់ជិត៖ «ប៉ុន្តែដោយសារតែបញ្ហាជីវភាព ដែលបង្ខំចិត្តឲ្យពួកគាត់ចំណាកស្រុកហ្នឹង នោះបន្ទុកវានឹងធ្លាក់ទៅលើជីដូន ឬម្ដាយរបស់គាត់។ យើងមើលជីដូនខ្លះដែលគាត់មានវ័យចំណាស់តែមានសុខភាពល្អ គាត់អាចមើលថែទាំគ្រប់គ្រងបាន ប៉ុន្តែស្ត្រីវ័យចំណាស់ខ្លះទៀត គាត់ខ្សោយភ្នែក គាត់ស្គមខ្សោះកម្លាំងអីចឹង គាត់មិនអាចលើកពចៅអីបាន ហើយមិនអាចឃុំគ្រងចៅបាន ជូនកាលចៅមានគ្រោះថ្នាក់ទៅលេងទឹកអណ្ដូងលង់ ឬក៏ទៅថ្នល់ទៅអីហ្នឹងត្រូវយានយន្តខ្លះទៀតបង្កឲ្យមានការប៉ះទង្គិចរងរបួសអីចឹងទៅ»។
ជំរឿននៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩ របស់ក្រសួងផែនការ បង្ហាញថា កម្ពុជាមានប្រជាជនវ័យចំណាស់ជិត ១លាន ៤សែន (១.៣៧៨.៦៨៨) នាក់ ឬស្មើប្រហែល ៨% នៃចំនួនប្រជាពលរដ្ឋសរុប ហើយចំនួននេះ ត្រូវបានគេព្យាករថា នឹងកើនដល់ ១១% នៅឆ្នាំ២០៣០ និងប្រមាណ ២១% ឬស្មើ ៥លាននាក់ នៅក្នុងឆ្នាំ២០៥០។
មនុស្សវ័យចំណាស់មួយចំនួន និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ឲ្យបង្កើនឱកាសការងារក្នុងស្រុក រៀបចំមណ្ឌលចាស់ជរា និងទារកដ្ឋាននៅតាមកន្លែងការងារ ដើម្បីសម្រាលបន្ទុកមនុស្សវ័យចាស៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។