ពលរដ្ឋមួយចំនួន នៅតែមិនសូវមានទំនុកចិត្ត ក្នុងការធ្វើដំណើរតាមរយៈរថភ្លើង ទោះបីជាមានការផ្លាស់ប្ដូរក្បាល និងទូរថភ្លើងដែលមានបរិក្ខារទំនើបជាងមុនក៏ដោយ។ ពួកគាត់លើកឡើងថា កត្តាដែលនាំឱ្យពួកគាត់មិនសូវមានទំនុកចិត្តបែបនេះ ដោយសារផ្លូវដែករបស់កម្ពុជា មានសភាពចាស់ និងប្រព័ន្ធការពារសុវត្ថិភាព នៅមានកម្រិត។
ការជិះរថភ្លើង គឺជាវិធីធ្វើដំណើរកម្សាន្តម្ដងម្កាលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកដំណើរឆ្លងកាត់ពីខេត្តបាត់ដំបង ទៅរាជធានីភ្នំពេញ ដោយសារការធ្វើដំណើរក្នុងទូដែកមួយនេះ មានល្បឿនយឺតអាចឱ្យគេ គយគន់ និងថតរូបទេសភាពស្អាតៗ នៅតាមវាលស្រែ ជាពិសេសការទទួលបាននូវបទពិសោធន៍ដូចបានវិលត្រឡប់ទៅសម័យអតីតកាលវិញ។
ក៏ប៉ុន្តែ បន្ទាប់ពីមានហេតុការណ៍គ្រោះថ្នាក់ រថភ្លើងបុកជាមួយរថយន្ត និងបញ្ហាក្បាលរថភ្លើងខូចតាមផ្លូវ កើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់ បានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្លះ ដែលធ្លាប់ជិះរថភ្លើងមួយចំនួន បារម្ភអំពីសុវត្ថិភាព ទោះបីជាក្រុមហ៊ុនអយស្ម័យយាន បានពង្រីកវិស័យនេះ តាមរយៈការទិញក្បាលម៉ាស៊ីនរថភ្លើងជាច្រើនគ្រឿង ពីប្រទេសជប៉ុនក៏ដោយ។
ពលរដ្ឋនៅខេត្តពោធិ៍សាត់ ដែលធ្លាប់ជិះរថភ្លើង និងជួបឧបទ្ទវហេតុបុកឡានក្រុង នៅស្រុកក្រគរ លោក រៀម សារិន រៀបរាប់ថា លោកមិនមានទំនុកចិត្ត លើការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវដែកទៀតនោះទេ ដោយសារការរៀបចំប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាព ដូចជារនាំងបិទផ្លូវ នៅទីកន្លែងឆ្លងកាត់ផ្លូវរថភ្លើង និងទីប្រជុំជន ហាក់មិនទាន់ល្អប្រសើរ ចំណែកផ្លូវរថភ្លើងទៀតសោត មានសភាពទ្រុឌទ្រោម និងមានសត្វពាហនៈឆ្លងកាត់ ដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់គ្រប់ពេល។
លោក រៀម សារិន៖ «ឃើញតែព័ត៌មានគេយកទូរថភ្លើងហ្នឹងមក ហើយមិនដឹងគេកែផ្លូវអត់។ តែបើផ្លូវដដែល ខ្ញុំគិតថាវា(រត់)អត់បាន ១០០គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោងទេ។ ផ្លូវ(រថភ្លើង)នៅស្រុកគេៗធ្វើដាច់ដោយឡែកដូចផ្លូវល្បឿនលឿនអ៊ីចឹង មានន័យថា វាអត់មានអីឆ្លងកាត់អត់មានអីបាំងទេ។ បើថា ធ្វើៗស្ពានលើអាកាសអីឆ្លងផុតហ្មង។ អ៊ីចឹងយើងនៅមានគោ មានឆ្កែ មានឡានអីឆ្លងកាត់អ៊ីចឹង»។
ចំណែកពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត នៅខេត្តបាត់ដំបង គឺលោក សុកែវ បញ្ញាវុធ ឱ្យដឹងថា លោកធ្លាប់ធ្វើដំណើរតាមរថភ្លើងម្ដងម្កាល តែលោកថា មធ្យោបាយធ្វើដំណើរមួយនេះ នៅមិនទាន់បានធានាពីសុវត្ថិភាពនៅឡើយទេ។ លោកបន្តថា លោកធ្លាប់ជួបបទពិសោធន៍រថភ្លើងបុកសត្វគោក្នុងពេលលោកធ្វើដំណើរទៅខេត្តព្រះសីហនុ និងជួបបញ្ហាម៉ាស៊ីនខូចតាមផ្លូវ។
លោក សុកែវ បញ្ញាវុធ៖ «អ៊ីចឹងចំណុចនេះសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា ក្រុមហ៊ុនក៏ដូចជាក្រសួងពាក់ព័ន្ធគួរតែពង្រឹងបន្ថែមទៀតធ្វើយ៉ាងណាឱ្យភ្ញៀវទាំងភ្ញៀវជាតិអន្តរជាតិនៅពេលដែលគាត់ធ្វើដំណើរតាមផ្លូវដែក(ត្រូវ)ធ្វើឱ្យភ្ញៀវមានសុវត្ថិភាពក្នុងការធ្វើដំណើរ។ ហើយជាពិសេសពង្រឹងការណែនាំឱ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវរថភ្លើង ឱ្យពួកគាត់យល់ដឹងហើយ និងចេះគ្រប់គ្រងសត្វពាហនៈរបស់ខ្លួនឯង»។
ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ រ៉េលវ៉េ កម្ពុជា (Royal Railway Cambodia) ដែលជាក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាកម្មដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវដែករបស់ឧកញ៉ា គិត ម៉េង បានទិញក្បាលម៉ាស៊ីនរថភ្លើងមួយទឹកចំនួន ១១គ្រឿង ជាប្រភេទ គីហា ១៨៣ (Kiha 183 Heavy Snow) ពីប្រទេសជប៉ុន និងបានដឹកជញ្ជូនតាមកប៉ាល់មកដល់កម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា។ ក្បាល និងទូរថភ្លើងនេះ មានគ្រឿងបរិក្ខារ ល្អជាងទូរថភ្លើងចាស់ និងត្រូវបានគេរំពឹងថា អាចរត់ក្នុងល្បឿនប្រហែល ១០០គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងមួយម៉ោង បើធៀបនឹងក្បាលរថភ្លើងចាស់ អាចរត់បានក្នុងល្បឿន ៦០គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងមួយម៉ោងប៉ុណ្ណោះ។
តាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតបាងកកប៉ុស្តិ៍(Bangkok Post) កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ ឱ្យដឹងថា ទូរថភ្លើងស៊េរី គីហា ១៨៣(Kiha) ផលិតនៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៨១ និង១៩៨២ និងបានដាក់ឱ្យចូលនិវត្តន៍ ឬឈប់ប្រើប្រាស់ នៅឆ្នាំ២០១៧។ ក្នុងនោះ កាលពីឆ្នាំ២០២១ ក្រុមហ៊ុន ផ្លូវដែក ហុកកៃដូ (Hokkaido Railway Company) ក៏បានបរិច្ចាគក្បាលរថភ្លើងប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ូត ស៊េរី គីហា ១៨៣(Kiha) មួយទឹក ចំនួន ១៧គ្រឿង ដោយឥតគិតថ្លៃ ដល់ប្រទេសថៃទៀតផង។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ មតិមហាជន នៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកមួយចំនួន នៅតែគាំទ្រ និងរង់ចាំជិះលើរថភ្លើង ដែលទើបទិញពីជប៉ុន ដោយពួកគេលើកឡើងថា មួយទឹករបស់ជប៉ុន ប៉ុន្តែថ្មីសម្រាប់កម្ពុជា។ ដោយឡែកពលរដ្ឋខ្លះយល់ថា ក្បាលរថភ្លើងចាស់ មករត់លើផ្លូវជរា ដែលជាកេរដំណែលបន្សល់ទុកពីសម័យអាណានិគមបារាំង និងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមមកនោះ អាចនឹងមានហានិភ័យខ្ពស់។
បច្ចុប្បន្ន តម្លៃសំបុត្ររថភ្លើង ថ្លៃចន្លោះពី ១ម៉ឺន ៦ពាន់រៀល ទៅ ៣ម៉ឺន ២ពាន់រៀល តាមគោលដៅខេត្តជិតឬឆ្ងាយ។ ក្នុងនោះ រថភ្លើងនៅកម្ពុជាមានខ្សែរត់ទៅខេត្តតាកែវ កែប កំពត ព្រះសីហនុ កំពង់ស្ពឺ កំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងបន្ទាយមានជ័យ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងប្រធានក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ រ៉េលវ៉េ ឧកញ៉ា គិត ម៉េង និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ហ៊ាង សុទ្ធាយុត្តិ ដើម្បីសុំការបកស្រាយបានទេ នៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង យល់ឃើញថា ការអភិវឌ្ឍវិស័យដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវដែកនៅកម្ពុជា គឺត្រូវតែគិតគូរពីសុវត្ថិភាពជាចម្បង រួមមានគុណភាពរថភ្លើង និងស្ថានភាពផ្លូវ។ លោកជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុន និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ពិចារណាលើការបង្កើតផ្លូវរថភ្លើងក្រោមដី ស្ពានរថភ្លើងបញ្ចៀសការកកស្ទះ ការបង្កើតប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពផ្លូវដែកកាត់ទីប្រជុំជន និងការត្រួតពិនិត្យផ្លូវដែកជាប្រចាំ ចៀសវាងការខូចខាតដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់នៅពេលរថភ្លើងឆ្លងកាត់។
លោក យង់ គិមអេង៖ «ទីមួយគឺត្រូវតែពិនិត្យទៅលើគុណភាពរបស់ផ្លូវ(ដែក)ហ្នឹង។ កន្លែងណាដែលនៅមានបញ្ហាត្រូវធ្វើការជួសជុល។(បើ)យើងមិនអាចប្រើទុកជួសជុលឱ្យរួចទេ គឺបើយើងដាក់ឱ្យដំណើរការ គឺវាជាការប្រថុយប្រថានមួយ វាជាគ្រោះថ្នាក់មួយ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំថារឿងហ្នឹងគឺសំខាន់ ហើយយើងមិនអាចមានការប្រថុយប្រថានបានទេ»។
ផ្លូវដែកកម្ពុជាមានចំនួន ២ខ្សែ គឺខ្សែភាគខាងជើង និងខាងត្បូង ដែលមានប្រវែងសរុប ៦៥០គីឡូម៉ែត្រ។ ផ្លូវដែកភាគខាងជើង មានប្រវែង ៣៨៦គីឡូម៉ែត្រ ពីភ្នំពេញ ទៅដល់ប៉ោយប៉ែត (ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ) ដែលបានកសាងឡើងចាប់ ពីឆ្នាំ១៩២៩ ដល់ឆ្នាំ១៩៤២ ក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង និងផ្លូវដែកភាគខាងត្បូង កសាងឡើងចន្លោះឆ្នាំ១៩៦០ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៩ ក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម។
កាលពីឆ្នាំ២០១៤ ក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងរថភ្លើងនៅកម្ពុជាឈ្មោះ ថូល ខេមបូឌា (Toll Cambodia) ដែលជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ Toll Holding Limited របស់ អូស្ត្រាលី(Australia) បានបង្វែរភាគហ៊ុនចំនួន ៥៥ភាគរយ ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនជាដៃគូ គឺក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់គ្រុប របស់លោក គិត ម៉េង ដែលធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុននេះ ប្ដូរឈ្មោះទៅជា រ៉ូយ៉ាល់ រ៉េលវ៉េ (Royal Railway) រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។ ក្រុមហ៊ុននេះ បានបន្តប្រតិបត្តិការលើផ្នែកដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវដែក ពីភ្នំពេញ ទៅខេត្តព្រះសីហនុ និងដំណើរដឹកអ្នកដំណើរ ពីភ្នំពេញ ទៅព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងរយៈពេលជិត ១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ វិស័យដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវដែក ហាក់មិនសូវមានភាពរីកចម្រើនប៉ុន្មាននោះទេ ដោយសារក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ រ៉េលវ៉េ មិនសូវពង្រីកការធ្វើទំនើបកម្ម ទៅលើក្បាល និងទូរថភ្លើង គ្រឿងបរិក្ខារ សេវាកម្ម ប្រព័ន្ធការពារសុវត្ថិភាព និងផ្លូវដែក នោះឡើយ ដែលធ្វើឱ្យប្រតិបត្តិការនៅលើផ្លូវដែកជារឿយៗ ជួបបញ្ហាក្បាលរថភ្លើងខូច ធ្លាក់គន្លងផ្លូវ និងគ្រោះថ្នាក់បុកគ្នាជាមួយយានយន្តជាដើម។
ជាក់ស្ដែង កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា មានករណីគ្រោះថ្នាក់រថភ្លើងបុកឡានក្រុងទេសចរណ៍ ចំពាក់កណ្ដាលលាន់ដូចរន្ទះ នៅស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ដោយសារតែគ្មានកុងត្រូល និងរបារបិទផ្លូវ បណ្ដាលឱ្យមនុស្សរងរបួសធ្ងន់ស្រាលជាង ៤០នាក់។
ពលរដ្ឋលើកឡើងថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមហ៊ុនផ្លូវដែក ចង់ស្ដារវិស័យការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវដែកវិញ លុះត្រាតែមានការជួសជុល និងកែលម្អផ្លូវរថភ្លើង និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាព នៃប្រព័ន្ធការពារសុវត្ថិភាព ឱ្យកាន់តែល្អជាងមុន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។