មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងអាណាព្យាបាលមួយចំនួនព្រួយបារម្ភ ពីអត្រាអ្នកបង្កើតមាតិការាំលេងបែបស្រើបស្រាល និងបង្ហាញរូបភាពសិចស៊ី បន្តកើនឡើងកាន់តែច្រើននៅលើបណ្ដាញសង្គមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់កុមារនិងយុវជន ខណៈក្រសួងពាក់ព័ន្ធហាក់ពុំមានវិធានការទប់ស្កាត់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹង។ ពួកគាត់ថា មាតិកាវីដេអូ រាំលេងបែបស្រើបស្រាលជាច្រើននៅលើបណ្ដាញសង្គមបានធ្វើឱ្យកុមារ និងយុវជនភាគច្រើនយកគំរូតាម និង យុវជនខ្លះ បោះបង់ការសិក្សាទាំងវ័យក្មេង។
ក្នុងពេលដែលការប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមកាន់តែសម្បូរបែប និងកើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមមួយចំនួនបានព្យាយាមបង្កើតមាតិកាប្លែកៗ និងទាក់ទាញដើម្បី ឱ្យខ្លួនកាន់តែមានឈ្មោះល្បី និងខ្លះទៀតដើម្បីរកចំណូលពីក្រុមហ៊ុនបណ្ដាញសង្គម នៅពេលដែលមានមនុស្សម្នាចូលមើល ឬចុចចូលចិត្ត (Like)កាន់តែច្រើន។ ក្នុងនោះក៏មានការបង្កើតមាតិការាំលេងបែបស្រើបស្រាល និងបង្ហាញរូបភាពសិចស៊ីជាដើម។ បញ្ហានេះ អាណាព្យាបាលមួយចំនួន កំពុងព្រួយបារម្ភ ពីផលប៉ះពាល់ដល់ការសិក្សា របស់ក្មេងកាន់តែច្រើនឡើង ព្រោះក្មេងៗខ្លះ យកគំរូតាមអ្នកបង្កើតមាតិកាទាំងនោះ។
អាណាព្យាបាលមួយចំនួនលើកឡើងថា ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារធ្លាក់ចុះ ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនធ្វើចំណាកស្រុកទៅប្រទេសថៃ និងទៅរកការងារ នៅតាមខេត្តផ្សេងៗ ចំណែក កូនតូច ឬក្មេងៗ ត្រូវទុកនៅផ្ទះជាមួយសាច់ញាតិ និងឪពុកម្ដាយចាស់ ដែលធ្វើឱ្យការ មើលថែក្មេងៗ ពុំបានដិតដល់។ ករណីនេះ ធ្វើឱ្យក្មេងៗ និងយុវជន ប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម រាំលេងបែបស្រើបស្រាល និងមើលវីដេអូដែលមានរូបភាពមិនសមរម្យ តាមអំពើចិត្ត។
បណ្ដាញសង្គមដែលយុវជន និងកុមារភាគច្រើននិយមលេង និងចូលទៅទស្សនាច្រើនជាងគេ មានដូចជាហ្វេសប៊ុក (Facebook) យូធូប (YouTube) និង ទិកតុក (Tiktok) ជាដើម។ រីឯ បណ្ដាញសង្គម ទិកតុក គេសង្កេត ឃើញមានយុវជន និងក្មេងៗ និយមរាំលេងបែបស្រើបស្រាល និងបង្ហាញ សកម្មភាពមិនសមរម្យ នៅលើបណ្ដាញសង្គមទាំងនោះ។ បញ្ហានេះ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធ គួរតែពិចារណា និងចាត់វិធានការឱ្យបានតឹងរ៉ឹង ទៅលើអ្នកបង្កើតមាតិកា ដែលមិនសមរម្យ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់យុវជន និងកុមារ។
ពលរដ្ឋរស់នៅ ខេត្តកណ្ដាល លោក ម៉ៅ ឆន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា ថា បច្ចុប្បន្ន កុមារ និងយុវជន កំពុងតែ ឈ្លក់វង្វេងនឹងការប្រើប្រាស់ បណ្ដាញសង្គម ដើម្បីមើលមាតិកា វីដេអូ និង បង្ហោះរូបភាពផ្សេងៗ។ លោក ម៉ៅ ឆន បារម្ភថា មាតិកា វីដេអូ និយាយពីសង្គម និងការអប់រំ ផ្សេងៗ យុវជន ពុំសូវចាប់អារម្មណ៍នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វីដេអូ រាំលេង បែបស្រើបស្រាល និង ជេរប្រមាថគ្នា បែរជាទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើន ពីសំណាក់ យុវជន និងក្មេងៗ។ លោកបន្តថា ករណីនេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យ មាតិកា ប្រភេទនេះកើនឡើងច្រើន នៅពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក ម៉ៅ ឆន៖«ក្ដីបារម្ភ របស់ខ្ញុំគឺមានតែក្រសួងវប្បធម៌ និងក្រសួងអប់រំទេ ដែលត្រូវសិក្សាកិច្ចការងារទាំងអស់នេះ។ ចំណែកក្រសួងពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្ហោះមាតិកា ទាំងនោះថាតើ នរណាគេជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ?ដូច្នេះមានតែក្រសួងទាំងនេះទេ ដែលត្រូវពិនិត្យមើលថាតើ កន្លែងណាខ្លះ ដែលមិនគួរឱ្យផ្សាយ និងកន្លែងណាខ្លះដែលគួរឱ្យផ្សាយ»។
លោក ម៉ៅ ឆន សង្កេតឃើញថា រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ កុមារ និងយុវជន នៅតាមជនបទ ខ្វះការមើលថែដិតដល់ពីសំណាក់អាណាព្យាបាល ដោយសារតែ បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ ដែលធ្វើឱ្យកុមារភាគច្រើន អាយុចន្លោះ ២ឆ្នាំ ទៅ១៨ឆ្នាំ បានចំណាយពេលលើសលុបលេងទូរស័ព្ទ។ ជាក់ស្ដែង កុមារទាំងនោះបានប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ ចន្លោះពី ៣ម៉ោង ទៅ៤ម៉ោងក្នុង១ថ្ងៃ ដែលជាក្ដីបារម្ភ ប្រសិនបើមាតិកាលើបណ្ដាញសង្គម សម្បូរដោយរឿងមិនសមរម្យ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាលរបស់កុមារ។
ចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់កម្មវិធីហ្វេសប៊ុក ( Facebook) នៅកម្ពុជាមានប្រមាណជាង១៣លាននាក់ ស្មើនឹងជាង៧៧ភាគរយនៃប្រជាជនសរុប។ ដោយឡែកចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់កម្មវិធីទិកតុក
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺមានសរុបជាង ៧លាន៥សែន។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតនៅស្រុកសំពៅមាស ខេត្តពោធិ៍សាត់ កញ្ញា សុទ្ធ ពៅសំណាង លើកឡើងថា ការប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម ហ្វេសប៊ុក ឬទិកតុក របស់យុវជន និងកុមារ នៅពេលបច្ចុប្បន្ន បានក្លាយជាអាវុធមុខពីរ ព្រោះថា យុវតី និងកុមារីមួយចំនួន បានក្លាយជាមុខសញ្ញា នៃការជួញដូរផ្លូវភេទ តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ (Online)។ កញ្ញា បន្តថា យុវតីមួយចំនួន បានប្រើប្រាស់ រូបភាពបែបស្រើបស្រាល និង បង្ហោះវីដេអូ ស៊ិចស៊ី ដែលធ្វើឱ្យជនទុច្ចរិត មួយចំនួនតាមលួងលោម រហូតឈាន ដល់ការប្រព្រឹត្តរឿងមិនគប្បីក្នុងសង្គម។
កញ្ញាបន្តថា ករណីជួញដូរផ្លូវភេទតាមប្រព័ន្ធអនឡាញបានកើតមានឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ដែលធ្វើឱ្យយុវតីខ្លះ មានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ហើយហ៊ានដល់ការធ្វើអត្តឃាតខ្លួនឯង។ ចំណែក យុវតីខ្លះ ទៀត បោះបង់ការសិក្សាទាំងវ័យក្មេង ព្រោះតែឈ្លក់វង្វេង នឹងបណ្ដាញសង្គមខ្លាំងពេក។ កញ្ញា សុទ្ធ ពៅសំណាង បារម្ភថា ប្រសិនបើ អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ពុំដោះស្រាយបញ្ហានេះ បានទាន់ពេលវេលាទេនោះ នោះបញ្ហានេះនឹងប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ ដល់អនាគតកុមារ និងយុវជន។
កញ្ញា សុទ្ធ ពៅសំណាង៖«តើពួកគាត់ ផលិតមាតិកានោះ ថាតើគាត់បានគិតគូរដល់ក្មេងៗទាំងអស់នោះអត់?ខ្ញុំគិតថា ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដែលធ្វើលើរឿងយុវជន និងកុមារ ហ្នឹង គួរតែពិភាក្សាគ្នា គួរតែ គូគ្នា ថាតើគួរតែរកវិធានការបែបណា ដើម្បីទប់ស្កាត់ នៃការរីករាលដាលដែលកុមារ និងយុវជន យកគំរូ តាមមាតិកាអត់ល្អទាំងនោះ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី ពុំអាចទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី ស ស៊ីណែត និង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក ឡុង ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ ដើម្បីឆ្លើយតបជុំវិញរឿងនេះបានទេនៅថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា។
ចំណែក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា អ្នកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ក្រសួងអប់រំ ពុំលើកទឹកចិត្តឱ្យសិស្សានុសិស្សប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ អេឡិចត្រូនិក ដូចជា ទូរស័ព្ទជាដើម នៅក្នុងបរិវេណសាលានោះទេ។ ជាពិសេស អំឡុង ពេលកំពុងរៀន និងបង្រៀន ហើយក៏បានជំរុញឱ្យ អាណាព្យាបាលសហការ ដើម្បីតាមដានការសិក្សារបស់កូនៗពួកគេផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា ពុំបានឆ្លើយជុំវិញ វិធានការតឹងរ៉ឹង មកលើក្រុមអ្នកបង្កើត មាតិកាសង្គម មួយចំនួន ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ ដល់ការសិក្សារបស់កុមារ និងយុវជន និងដល់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ និងវប្បធម៌របស់ខ្មែរនោះទេ។
អ្នកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា៖«ក្រសួងយុវជន និងកីឡា បានដាក់ចេញនូវសេចក្ដីណែនាំមួយទៅកាន់គ្រឹះស្ថានសិក្សា ពីកម្រិតមត្តេយ្យសាលារហូតមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ នៅក្នុងការទប់ស្កាត់ ក៏ដូចជាណែនាំឱ្យប្រើប្រាស់ ប្រព័ន្ធ អេឡិចត្រូនិក ទាំងអស់នឹង នៅក្នុងការបម្រើគោលដៅ រៀន និងបង្រៀន។ នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសហ្នឹង បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ក្នុងការបង្រៀន និងរៀន ក្នុងបរិវេណសាលា ក៏ដូចជានៅក្នុងថ្នាក់ ប្រសិនបើការប្រើប្រាស់នោះអត់ឆ្លើយនឹងការរៀន និងបង្រៀនទេ នោះគឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់ទេ»។
ទាក់ទិនរឿងនេះ ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CHRAC លោក រស់ សុដ្ឋា សង្កេតឃើញថា ការកើនឡើងនៃមាតិកាវីដេអូ រាំលេង បែបស្រើបស្រាល និង រូបភាពអសីលធម៌មួយចំនួន ជាកត្តាជំរុញឱ្យយុវជន និងកុមារឆាប់ ទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ ហើយឈានដល់ការធ្វើតាម។ លោកអះអាងថា ករណីនេះជា ក្ដីបារម្ភធំណាស់ ដែលរដ្ឋាភិបាល ត្រូវគិតគូរឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីទប់ស្កាត់ កុំឱ្យយុវជន និងកុមារ ក្លាយជាជនរងគ្រោះបន្តទៅទៀត។
លោក រស់ សុដ្ឋា៖«ឃើញមានមន្ត្រីចាស់បានប្រតិកម្មច្រើនជាងគេ ពាក់ព័ន្ធការស្លៀកពាក់សាច់ស៊ី ដែលអ្នកលក់អនឡាញតែងតែប្រើប្រាស់។ រីឯ បញ្ហាសីលធម៌សង្គមពុំសូវមានទេ ក្នុងការណែនាំ តែឃើញមានតែខាងព្រះពុទ្ធសាសនា ឬខាងសាសនា ដែលបានណែនាំ លើកឡើង។ នេះជាចំណុចខ្វះចន្លោះមួយ ដែលអាជ្ញាធរ(គួរតែ)ងាកមកគិតពីបញ្ហាហ្នឹង»។
កាលពីឆ្នាំ២០២២ អង្គការយូនីសេហ្វ (UNICEF) បានរកឃើញថា កុមារនៅកម្ពុជាភាគច្រើន នៅពេលជួបបញ្ហាកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទតាមអនឡាញ មិនដឹងត្រូវទៅពឹងអ្នកណាឱ្យជួយនោះទេ ព្រោះថា កុមារភាគច្រើនមានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការទម្លាយពីបញ្ហាដែលបានជួបប្រទះ ដោយពួកគេមានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច ខ្មាសអៀន និងមិនស្រួលចិត្តពេលនិយាយដោយចំហអំពីរឿងរួមភេទ និងសុខភាពផ្លូវភេទ។
បន្ថែមពីនេះ ការសិក្សាបញ្ជាក់ថាកុមារម្នាក់ក្នុងចំណោម កុមារ១០នាក់ បានរងគ្រោះពីការកេងប្រវ័ញ្ចនេះ ក្នុងនោះក្មេងស្រីរងគ្រោះច្រើនជាងក្មេងប្រុស។
ការសិក្សាក៏បង្ហាញដែរថា ១១ភាគរយនៃអនីតិជន ដែលបានប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត បានរាយការណ៍ថាធ្លាប់ជួបមាតិកា មិនសមរម្យនៅលើអនឡាញពាក់ព័ន្ធនឹងការបៀតបៀន និងកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទក្នុងឆ្នាំ២០១៩។
លើសពីនេះ គិតត្រឹមពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០២២ មាន ក្មេងៗប្រហែល ១សែន ៦ម៉ឺននាក់ (១៦០.០០០) ហើយនៅកម្ពុជា បានរងនូវអំពើបៀតបៀន និងកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទតាមអនឡាញ ដោយសារតែ ការកើន ឡើងនៃ មាតិកាវីដេអូ និងរូបភាព អាសអាភាស មិនសមរម្យ ជាកត្តាជំរុញឱ្យយុវជន និងកុមារ មួយចំនួនធ្លាក់ក្នុងអន្ទាក់នៃបទល្មើសតាមអនឡាញ។
អាណាព្យាបាលទទូចឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ត្រូវតែទប់ស្កាត់បញ្ហាទាំងនេះ ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងបំផុត បើពុំដូច្នោះទេ កុមារ និងយុវជន នៅតែបន្តរងគ្រោះកាន់តែខ្លាំង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។