ក្រុមសហជីព អង្គការ សមាគម រួមគ្នាដាក់ញត្តិស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល រដ្ឋសភា និងក្រសួងការងារ ដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម ក្តីកង្វល់ ចំនួន១៨ ចំណុចរបស់កម្មករក្នុងទិវាពលកម្មអន្តរជាតិថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ដើម្បីធានាការលើកកម្ពស់សិទ្ធិសេរីភាព លក្ខខណ្ឌការងារ និងផលប្រយោជន៍របស់កម្មករនិយោជិតដែលធានាដោយច្បាប់ជាតិនិងអន្តរជាតិ។ សំណើនេះ កើតមានក្រោយពេលពួកគេរកឃើញថា ស្ថាប័នទាំងនោះមិនទាន់ដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួនជូនកម្មករដែលធ្វើឱ្យពួកគេទទួលរងការរំលោភសិទ្ធិការងារ។ ស្របពេលទិវាពលកម្មអន្តរជាតិនេះ អង្គការ សមាគមមួយក្រុមទៀតក៏បានរៀបចំប្រារព្ធពីធីដូចគ្នាដែរ ដោយដាក់សំណើចំនួន៥ចំណុចទៅបក្សនយោបាយ ដើម្បីរៀបចំគោលនយោបាយឆ្លើយតបនឹងសំណើរបស់កម្មករ ក្រោយពេលដឹកនាំប្រទេស។
ខួបលើកទី១៣៦ នៃទិវាពលកម្មអន្តរជាតិឆ្នាំនេះ តំណាងសហជីព និងកម្មករក្នុងវិស័យនានាប្រមាណជិត១ពាន់នាក់ (១.០០០) បានលើកឡើងពីក្តីកង្វល់ បញ្ហាប្រឈម និងសំណូមពររបស់ខ្លួនចំនួន១៨ចំណុចទៅកាន់តំណងរាស្រ្ត តំណាងរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងការងារដែលទៅទទួលយកញត្តិរបស់ពួកគាត់ដល់ទីតាំងប្រារព្ធពិធី នៅសួនច្បារខាងមុខក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ខាងកើតវត្តភ្នំ។ សំណូមពរសំខាន់ៗរបស់ក្រុមសហជីព និងកម្មករនោះ មានដូចជា ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ២៥០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ ព្រមទាំងកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់វិស័យដទៃទៀត រួមមានវិស័យសំណង់ ដឹកជញ្ជូន ទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ស្នើរដ្ឋាភិបាលបញ្ជូលថ្ងៃឈប់សម្រាកបុណ្យជាតិដោយមានប្រាក់ឈ្នូលឡើងវិញ ជាពិសេសទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ១០ធ្នូ និងទិវាកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។
ញត្តិដដែលក៏បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលអន្តរាគមន៍ដើម្បីដោះលែងគ្រូបង្រៀនពីពន្ធនាគារ និងផ្តល់ក្របខណ្ឌដល់គ្រូបង្រៀន១១នាក់ឡើងវិញ រួមទាំងទម្លាក់ចោលបណ្ដឹងប្រឆាំងនឹងថ្នាក់ដឹកនាំសហជីព។ ទន្ទឹមនឹងនេះពួកគេស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការការពារសុវត្ថិភាព សុខមាលភាពកម្មករនៅកន្លែងការងារ និងជួយរកយន្តការការពារកម្មករចំណាកស្រុក ហើយស្នើការជួយផ្តល់ដើមទុន បច្ចេកទេស បញ្ចុះតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈ ជីកសិកម្ម និងរកទីផ្សារកសិកម្មសម្រាប់កសិករជាដើម។ ជាពិសេសទៅទៀត ក្រុមសហជីព និងកម្មករបានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលផ្តល់សច្ចប័នលើអនុញ្ញាអន្តរជាតិមួយចំនួនបន្ថែមទៀត និងពិនិត្យឡើងវិញចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីសហជីព ដែលបានប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរបស់សហជីពក្នុងការការពារផលប្រយោជន៍របស់កម្មករ។
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា (CLC) លោក អាត់ ធន់ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា គោលបំណងនៃការរៀបចំប្ររព្ធពិធីនេះ គឺដើម្បីអបអរសាទរ ផ្សព្វផ្សាយចំណេះដឹងពីសិទ្ធិការងារ និងសម្តែងនូវក្តីកង្វល់ សំណូមពរ ទៅថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសដើម្បីដោះស្រាយជូនកម្មករ។ លោកបញ្ជាក់ថាតំណាងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលដែលមកទទួលញត្តិបានសន្យាថា នឹងយកសំណើរបស់ក្រុមសហជីព និងកម្មករដាក់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំដើម្បីប្រជុំពិភាក្សារកដំណោះស្រាយ។ មេដឹកនាំសហជីពរូបនេះថាស្ថានការណ៍ក្នុងឆ្នាំបោះឆ្នោតបែបនេះ លោករំពឹងរដ្ឋាភិបាលនឹងយកសំណើចំនួន ១៨ ចំណុចរបស់សហជីព និងកម្មករទៅដោះស្រាយទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមាន ខណៈសហជីព និងកម្មករកំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែង រំលោភបំពានសិទ្ធិជាបន្តបន្ទាប់៖ «អ្វីដែលក្រុងសហជីពបានធ្វើ គឺស្របទៅនឹងស្ថានភាពចាំបាច់ គិតថាសំណើរបស់យើងនឹងយកចិត្តទុកដាក់ និងគិតគូរជាងមុន ប៉ុន្តែយើងរងចាំមើល តើវាមានការវិវត្តន៍ប៉ុណ្ណា ជិតបោះឆ្នោតយើងយល់ថាប្រហែលរដ្ឋាភិបាលមានរបៀបកែប្រែ និងរបៀបធ្វើឱ្យល្អប្រសើរជាងមុនបន្តិចមើលទៅ»។
ដោយឡែកក្នុងទិវាពលកម្មអន្តរជាតិនេះដែរ ខាងអង្គការ សមាគមដែលការពារសិទ្ធិកម្មករមួយក្រុមទៀត រួមមានដូចជាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក(ADHOC) អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LIDADO) មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (CENTRAL) និងអង្គការ សមគម តំណាងកម្មករប្រមាណជិត១ពាន់នាក់ បានរៀបចំវេទិកាសាធារណៈជជែកដេញដោលស្តីពីគោលនយោបាយរបស់បក្សនយោបាយសម្រាប់វិស័យការងារ និងដាក់ញត្តិទៅតំណាងគណបក្សនយោបាយចំនួន៤ ដែលចូលរួមធ្វើជាវាគ្មិននៅទីតាំងប្រារព្ធពិធី នៅភោជនីយដ្ឋានចំប៉ី ខណ្ឌច្បារអំពៅ រាជធានីភ្នំពេញ។ ពួកគេមើលឃើញថាការបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់ និងជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តកាន់តែខិតជិតមកដល់ ដូច្នេះការចូលរួមរបស់បក្សនយោបាយពេលនេះ គឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការយកសំណើនោះធ្វើជាគោលនយោបាយ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងគោលបំណងរបស់កម្មករ និងបង្ហាញឆន្ទៈរបស់ខ្លួន។
អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីសិទ្ធិការងារនៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់អង្គការសង់ត្រាល់ (CENTRAL) លោក ឃុន ថារ៉ូ មានប្រសាសន៍ថា សង្គមស៊ីវិលបានប្រគល់ញត្តិដែលជាសំណូមពររបស់ក្រុមកម្មករ និងអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យមួយចំនួនដាក់ជូនតំណាងគណបក្សនយោបាយ ដើម្បី បញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីនយោបាយ និងឆ្លើយតប ដោះស្រាយក្រោយពេលឈ្នះឆ្នោត។ លោកបញ្ជាក់ថា សំណើរបស់ក្រុមពួកលោកមានចំនួន ៥ចំណុច ដែលចំណុចសំខាន់ៗរួមមាន ស្នើឱ្យពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវគោលនយោបាយប្រាក់ឈ្នួលគោល និងគោរពសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់សហជីព ស្នើឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់ដើម្បីអញ្ញាតឱ្យពលករចំណាកស្រុកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតពីចម្ងាយ។ ក្រៅពីនេះលោកថាញត្តិនេះស្នើឱ្យរៀបចំគោលនយោបាយធានានូវតម្លៃទីផ្សាររបស់កសិករ និងគាំពារសង្គមសម្រាប់កម្មករ ព្រមទាំងស្នើឱ្យគណបក្សនយោបាយពិចារណាក្នុងការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីសហជីពក្នុងប្រព័ន្ធនិងក្រៅប្រព័ន្ធ និងលុបបំបាត់អំពើហិង្សានៅកន្លែងការការ។
លោករំពឹងថា គណបក្សយោបាយទាំងនោះនឹងយកចិត្តទុកដាក់ និងឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានចំពោះសំណើទាំងនោះ៖ «ពួកយើងបានដាក់សំណើរួមនូវរបៀបវារៈទាំង៥ ជូនគណបក្សនយោបាយឱ្យទទួលយកនូវទស្សនៈ និងរបៀបវារៈខាងសហជីព អង្គការសង្គមស៊ីវិល បានរកឃើញដាក់បញ្ចូលនៅក្នុងកម្មវិធីនយោបាយរបស់ខ្លូន បើសិនជាគណបក្សនយោបាយទាំងនោះឈ្នះឆ្នោតហើយតាំងចិត្តពិនិត្យមើលរបៀបវារៈទាំងនោះ ដើម្បីធ្វើការឆ្លើយតប និងដោះស្រាយ»។
ស្របពេលដែលក្រុមអង្គការ សមាគម សហជីព និងកម្មករប្រារព្ធទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ រដ្ឋាភិបាលឯណោះវិញ ក៏ប្រារព្ធទិវានេះដែរ។ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ លោក អ៊ិត សំហេង ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមេសាថា អនុលោមតាមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិស្តីពីការងាររដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញដល់កម្មករ និងយោកជកអនុវត្តអង្គការវិជ្ជាជីវៈ ដោយគ្មានការបង្ខិតបង្ខំ និងគ្មានការរំលោភបំពាន ឬចាប់ខ្លួន ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញចំពោះកម្មករ និងថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពដែលធ្វើសកម្មភាពស្របច្បាប់របស់ខ្លួនឡើយ។ លោកបន្តថាដ្ឋាភិបាលបានយកចិត្តទុកដាក់លើកកម្ពស់អង្គការវិជ្ជាជីវៈ និងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍នានាដល់កម្មករ ដូចជាផ្តល់កិច្ចគាំពារសង្គម និងពង្រឹងសុខភាពសង្គម និងយកចិត្តទុកដាក់ពីសុវត្ថិភាព សុខមាលភាពការងាររបស់កម្មករ ស្របតាមគោលនយោបាយរដ្ឋាភិបាល និងច្បាប់ជាដើម។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលក៏កំពុងជំរុញយន្តការច្បាប់ការពារសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍របស់ពលរដ្ឋធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសផងដែរ៖ «អនុសញ្ញាស្តីពីការងារ៨៧ ច្បាប់ស្តីពីសហជីពនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពយ៉ាងពេញលេញជូនកម្មករនិយោជិត និយោជកក្នុងការបង្កើត និងអនុវត្តសេរីភាពរបស់អង្គការវិជ្ជាជីវៈ គ្មានការបង្ខិតបង្ខំ គំរាមកំហែង ហើយក៏មិនអនុញ្ញាតឱ្យមានករណីកម្មករនិងថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពត្រូវបានរំលោភបំពាន ឬចាប់ខ្លួន ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយសារសកម្មភាពក្នុងការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការអនុវត្តអង្គការវិជ្ជាជីវៈឡើយ»។
ទោះយ៉ាងណា ក្រុមសហជីពឯករាជ្យ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សិទ្ធិរបស់អង្គការវិជ្ជាជីវៈ និងកម្មករទទួលរងការរំលោភបំពាន រឹតត្បិតជាខ្លាំង ក្រោមរូបភាពរើសអើងសហជីពមូលដ្ឋាន ប្រាក់ឈ្នួលទាប ការធ្វើការងារច្រើនម៉ោង ការទូទាត់ប្រាក់សំណងមិនត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ និងការគំរាមកំហែងតាមរយៈប្រព័ន្ធតុលាការជាដើម។ ពួកគេស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់ និងដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់កម្មករ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។