យុវជន និងអ្នកវិភាគលើកឡើងថា ការបើកឱ្យមានផ្នែកសិក្សាភាសាវៀតណាម ឬដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាមក្នុងសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញនៅកម្ពុជា កំពុងបង្ហាញភាពមិនស្មើគ្នារវាងប្រទេសទាំងពីរ ខណៈភាសាខ្មែរហាក់ត្រូវបានរឹតត្បិតមិនឱ្យសិក្សាក្នុងប្រទេសវៀតណាមឡើយ។ ពួកគាត់ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលគួរស្នើទៅភាគីវៀតណាមវិញ ដើម្បីបញ្ឈប់ការរើសអើង ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានសិក្សា និងផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ ដូចពលរដ្ឋវៀតណាមដែលរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជាដែរ។
ការបង្កើតឱ្យមានផ្នែកសិក្សាភាសាវៀតណាម ឬដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាម ទៅតាមការស្នើសុំរបស់ភាគីវៀតណាម ធ្វើឱ្យក្រុមយុវជន ប្រតិកម្មដោយការមិនពេញចិត្ត និងថាគឺជាទង្វើបង្ហាញពីភាពមិនស្មើគ្នា ហើយរដ្ឋាភិបាលហាក់ ឱនលំទោនជ្រុលហួសហេតុ ជាមួយប្រទេសជិតខាង ជាងការផ្ដោតលើផលប្រយោជន៍ពីការរៀនភាសាបរទេសមួយនេះ។
យុវជនខ្មែរថាវរៈ លោក ស្វាយ សំណាង ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៨ សីហា ថា ការអនុញ្ញាតឱ្យបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាមក្នុងវិស័យអប់រំនៅកម្ពុជាគឺជាការល្អប្រសើរ និងបានបង្ហាញថាប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសដែលមានចិត្តទូលាយ មិនមានការរើសអើងជាតិសាសន៍ឡើយ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមគ្នានេះ លោកថាប្រទេសវៀតណាមក៏គួរបញ្ចូលកម្មវិធីសិក្សាភាសាខ្មែរទៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំរបស់ខ្លួន ជាពិសេសគឺការបើកលំហសេរីភាពដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ឱ្យពួកគេបានសិក្សាភាសាខ្មែរដែរ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែយកចិត្តទុកដាក់ ស្នើទៅកាន់វៀតណាមឱ្យបង្កើតផ្នែក ឬដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាខ្មែរ និងត្រូវបញ្ឈប់រាល់ការរឹតត្បិតលើការសិក្សាភាសារបស់ជាតិសាសន៍ដទៃ ឬភាសាកំណើតរបស់ពលរដ្ឋដែលវៀតណាមកំពុងគ្រប់គ្រង៖ «អ៊ីចឹងយើងចង់ឃើញរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារបស់យើងហ្នឹង យកចិត្តទុកដាក់ជាមួយនឹងបងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដូចគ្នា ក្នុងការដែលពួកគាត់ចង់ផ្សព្វផ្សាយអំពីវប្បធម៌ អរិយធម៌ អក្សរសាស្ត្រខ្មែរនៅតាមទីតំបន់ដែលពួកគាត់រស់នៅ ចែកជូនដល់កូនចៅរបស់គាត់ជំនាន់ក្រោយទៀត»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ និស្សិតសិក្សាផ្នែកច្បាប់នៅរាជធានីភ្នំពេញ លោក ភួង រដ្ឋា យល់ឃើញថា ការបង្កើតផ្នែក ឬដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាម ក្នុងកម្រិតឧត្តមសិក្សានេះហាក់ជារឿងមិនស្មើគ្នាភាពឡើយ។ លោកយល់ថា ថ្នាក់បង្រៀនភាសាខ្មែរនៅប្រទេសវៀតណាមមានចំនួនតិច ថែមទាំងមានការរឹតត្បិតខ្លាំងពីអាជ្ញាធរប្រទេសកុម្មុយនីស្តមួយនេះ។ លោកថា សាលាបង្រៀនភាសាខ្មែរនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមភាគច្រើនមាននៅតាមវត្តអារាម ដោយមានការឃ្លាំមើលពីអាជ្ញាធរផងដែរ។ លោកបន្តថា ដើម្បីបង្ហាញភាពស្មើគ្នា ក្នុងនាមប្រទេសជាមិត្តជិតខាង រដ្ឋាភិបាល គួរស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមបញ្ឈប់ការប្រកាន់ពូជសាសន៍ និងផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពដល់ពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ឱ្យដូចពលរដ្ឋវៀតណាម ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជាដែរ៖ «ការដាក់បញ្ចូលដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាមនៅកម្ពុជា ខ្ញុំគិតថា វាមិនមានភាពស្មើគ្នាទេ ព្រោះរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយសារកម្ពុជាក្រោមជាទឹកដីខ្មែរ ដែលបារាំងកាត់ឱ្យវៀតណាម ប៉ុន្តែសូម្បីព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ដែលរៀនភាសាខ្មែរ ទៅកូនខ្មែរក្រោម ក៏មិនបានផង»។
ក្នុងជំនួបរឹតចំណងមិត្តភាពលើវិស័យអប់រំរវាងប្រទេសកម្ពុជាជាមួយប្រទេសវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែសីហា កន្លងទៅ អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាមលោក ង្វៀន វ៉ាន់ហ្វុក (Nguyễn Văn Phúc ) បានស្នើទៅកាន់រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោក ពិត ចំណាន ឱ្យបង្កើតផ្នែក ឬដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាម នៅក្នុងសកលវិទ្យាភូមិន្ទភ្នំពេញ។ លោក ង្វៀន វ៉ាន់ ហ្វុក ស្នើបែបនេះក្រោមហេតុផលថា ការសិក្សាភាសាវៀតណាម នឹងជួយឱ្យនិស្សិតរបស់កម្ពុជាអាចចេះភាសាបរទេសមួយបន្ថែមទៀត។
ក្រោយការស្នើសុំនេះបានរយៈពេលពីរថ្ងៃ ពោលគឺនៅថ្ងៃទី១២ សីហា ក្រសួងអប់រំបានឯកភាពបង្កើតឱ្យមានដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាមួយនេះ ទៅតាមការស្នើសុំរបស់ភាគីវៀតណាម។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីអាចទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ លោក រស់ សុវាចា ដើម្បីសុំការស្រាយបាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី១៨ សីហា នេះ។
ប៉ុន្តែ នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្ដីពី «សមិទ្ធផលសម្រេចបានក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ កន្លងមក របស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា» កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា លោកបានបញ្ជាក់ថា ការបញ្ចូលភាសាវៀតណាមទៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំរបស់កម្ពុជា ជាយន្តការថ្មីមួយ និងជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដើម្បីពង្រឹងវិស័យអប់រំ កម្រិតឧត្ដមសិក្សា រវាងកម្ពុជា-វៀតណាម។ នៅក្នុងដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាមនេះ ផ្ដោតលើជំនាញកម្រិតបរិញ្ញាប័ត្រចំនួន៣ ដូចជា មុខជំនាញសិក្សាភាសាវៀតណាម មុខជំនាញបកប្រែភាសាវៀតណាម និងមុខជំនាញបកប្រែភាសាវៀតណាមសម្រាប់ទំនាក់ទំនងធុរកិច្ច៖ «កម្ពុជា និងវៀតណាម គឺធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអប់រំកម្រិតឧត្តមសិក្សា ដូចកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា មានជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសជាមិត្តទាំងអស់ ដែលបាននិងបន្តកំពុងកើតមាន ដើម្បីលើកកម្ពស់ការអប់រំយុវជន និងកីឡាតាមទិដ្ឋភាពជាក់ស្ដែង។ ហើយករណីនេះទាក់ទងនឹងការអប់រំនៅកម្រិតឧត្ដមសិក្សា»។
ទាក់ទិនរឿងនេះ អ្នកឯកទេសខាងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ សាស្ត្រាចារ្យ ឯម សុវណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា តាមការយល់ឃើញរបស់លោក ការសិក្សាភាសាវៀតណាមនៅកម្ពុជាមិនមានផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមាននោះទេ ព្រោះវាជាផ្នែកមួយសម្រួលដល់ការយល់ដឹង និងសិក្សាពីគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប៉ុន្តែលោកបន្តថា ប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើននៅមិនទាន់អាចទទួលយកជនជាតិ ឬភាសាវៀតណាមបាននោះទេ ដោយសារអរិភាពប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលបន្សល់ទុក និងស្ថានភាពរើសអើងសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម។ យ៉ាងណាលោកជំរុញឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាបើកចិត្តរៀនភាសាមួយនេះ ដើម្បីពង្រីកការយល់ដឹងពីប្រទេសនៅក្បែរគ្នា និងជាប្រទេសក្នុងសមាជិកអាស៊ានផងដែរ៖ «បើពលរដ្ឋយើងយល់ពីភាសាវៀតណាមបានច្រើន យើងធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីវៀតណាមក៏បានទូលាយដែរ។ ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចឱ្យវាស្មើភាពគ្នា ឧទាហរណ៍ថា ខ្មែរយើងអាចមានលទ្ធភាពទូលំទូលាយទៅបើកភាសាខ្មែរនៅវៀតណាមបាន តែគ្រាន់តែថាកម្ពុជាយើងនៅមិនទាន់មានលទ្ធភាព រដ្ឋនៅខ្វះលទ្ធភាពក្នុងការបើក ( ការបង្រៀនភាសាខ្មែរនៅវៀតណាម )»។
វិទ្យាស្ថានភាសាបរទេសនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ដែលបង្រៀនថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ និងបរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ មាន៧ដេប៉ាតឺម៉ង់ គឺដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាអន្តរជាតិ ដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាអង់គ្លេស បារាំង ជប៉ុន កូរ៉េ ចិន និងថៃ។
បច្ចុប្បន្ន នៅប្រទេសវៀតណាម ក៏មានសាលាបង្រៀន ដែលមានកម្មវិធីសិក្សាភាសាខ្មែរផងដែរនៅតាមសាលាមួយចំនួន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។