កម្មវិធីកសិកម្មវិទ្យុអាស៊ីសេរីបានលើកយកការចិញ្ចឹមមាន់មកជម្រាបជាញឹកញាប់ ជាពិសេសការស្វែងរកចំណីមកបំប៉នដើម្បីចៀសវាងការចំណាយទៅលើចំណីផ្សំស្រេចដែលមានតម្លៃខ្ពស់ធ្វើឲ្យការចិញ្ចឹមមាន់មិនបានចំណេញ។
ថ្ងៃនេះសូមលើកយកអាហារូបត្ថម្ភមាន់មកជាប្រធានបទ ដោយសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើការចិញ្ចឹមជន្លេនយកមកបំប៉នមាន់។
ដំបូងសូមរំឭកថា ទឹកជាអាហារចាំបាច់បំផុតសម្រាប់ការលូតលាស់របស់មាន់។ យោងតាមវិធីចិញ្ចឹមមាន់ដោយជីវសន្តិសុខរបស់មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍ការចិញ្ចឹមសត្វ និងកសិកម្ម ឬសិលអាហ្រ្គិដ បើផ្តល់ទឹកមិនគ្រប់គ្រាន់ មាន់ធំធាត់យឺតណាស់ ស៊ីចំណីតិចហើយអាចងាប់បាន។
តាមការពិសោធន៍របស់ជប៉ុននិងរបស់កសិករខ្មែរខ្លះ ការយកអ៊ី.អឹម ដែលជាកម្រងអតិសុខុមប្រាណមានប្រយោជន៍មកលាយក្នុងទឹកឲ្យមាន់ផឹក ធ្វើឲ្យមាន់និងសត្វចិញ្ចឹមដទៃទៀតមានសុខភាពល្អ ឆាប់ធំលូតលាស់ អាចម៍គ្មានក្លិនស្អុយ។
លោក នូវ កាស៊ី អ្នកនយោបាយដែលក្លាយជាកសិករពេញទីមានប្រសាសន៍ថា ៖ «ទឹកផឹកត្រូវលាយជាមួយអ៊ី.អឹម ចាំបាច់ ព្រោះអាហ្នឹងវាជួយជម្រះ សម្អាតគ្រឿងក្នុងមាន់ អាចទប់ទល់នឹងជំងឺបាន។ ខ្ញុំពិសោធរឿងអ៊ី.អឹម មាន់ខ្ញុំសុខភាពល្អៗណាស់ មិនងាយងាប់ទេ ធាត់ល្អ ហើយឆ្ងាញ់ទៀត»។
ក្រៅពីនេះ មាន់ត្រូវការជាចាំបាច់គឺជាតិសាច់ដែលមានតួនាទីផលិតសាច់ឆ្អឹងនិងរោម បង្កើនការលូតលាស់ជាទូទៅនៃសារពាង្គកាយរបស់មាន់។
ក្នុងចំណោមវត្ថុធាតុដើមដែលជាចំណីមាន់នេះ យើងឃើញមានសត្វជន្លេននៅក្នុងនោះផង។ លោកនូវ កាស៊ី ធ្លាប់បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីដូច្នេះ ៖ «មាន់យើងកាន់តែច្រើន ខ្លាចចំណីយើងវាមិនគ្រប់ យើងត្រូវរៀនចិញ្ចឹមជន្លេនក្រហម ព្រោះជន្លេនក្រហមនេះ បើយើងទិញគេ ១គីឡូក្រម ៤ពាន់រៀល យកមកដាក់ក្នុងរយៈពេល២ខែ វាឡើង ១០គីឡូក្រាម ដូច្នេះវាចំណេញចំណីមាន់ ១ជា១០ អស់តែពីរបីបួនពាន់រៀលទេ»។
ជន្លេននេះកសិករខ្មែរអាចទំនាក់ទំនងទិញពូជពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ក្នុងនោះរួមមានអង្គការសេដាក និងអង្គការសិលអាហ្រ្គិដ។
លោកបណ្ឌិត ខៀវ បូរិន្ទ នាយកសិលអាហ្រ្គិដ មានប្រសាសន៍ថា ៖ «ពូជបានមកពីមជ្ឍមណ្ឌលខ្ញុំ ច្រើនណាស់ ខ្ញុំបង្កបង្កើតបានច្រើន ហើយអាចចែកបន្ត។ មិននិយាយដល់គីឡូទេ យើងយកទៅតែខាំក៏បានដែរ ហើយយើងយកទៅថែខ្លួនឯង ដាក់លាមក ខាងខ្ញុំអាចប្រាប់បច្ចេកទេស តើធ្វើម៉េចវាល្អ»។
មានវិធីចិញ្ចឹមជន្លេនក្រហមពីកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ២-៣វិធី។ វិធីទី១ យោងតាមអង្គការសិលអាហ្រ្គិដ គឺចិញ្ចឹមផ្ទាល់ដី។ ដំបូងរៀបចំដីនៅទីទួលខ្ពស់ ចៀសវាងការដក់ទឹក។ យកដីលាយលាមកគោ និងចំបើងពាសជុំវិញរណ្តៅកម្ពស់៣-៤តឹកពីបាតរណ្តៅ ដែលមានទំហំ ២ម៉ែត្រ គុណ២ម៉ែត្រ ឬអាចប្រើថង់ប្លាស្ទិកក្រាលក៏បាន។ ហាលរណ្តៅ ដោយកម្ដៅថ្ងៃរយៈពេល៣-៤ថ្ងៃ មុនចាប់ផ្តើមផលិតជន្លេន។ ក្នុងការផលិតត្រូវលាយលាមកគោ១៥-២០គីឡូជាមួយកំប្លោក១៥-២០គីឡូ បញ្ចូលទៅក្នុងរណ្តៅរួចទើបដាក់លាមកដែលមានជន្លេនកន្លះគីឡូនៅចំកណ្តាលល្បាយនោះ។
ជម្រើសទី២ គឺចិញ្ចឹមក្នុងកញ្ច្រែង បង្គី ពាង បែក ឬលូ។
លោកបណ្ឌិត ខៀវ បូរិន្ទ អធិប្បាយវិធីធ្វើដោយប្រើពូជជន្លេន១ខាំ ៖ «បើសិនជាមួយខាំ យើងត្រូវការលាមក ១០គីឡូក្រាម។ ១០គីឡូយើងចិញ្ចឹមស្រណុកទេ យើងចិញ្ចឹមធ្វើម៉េចកន្លែងមួយដែលកុំឲ្យលិចទឹក ព្រោះលិចទឹកជន្លេនហ្នឹងនៅអត់បានទេ មិនមែនជន្លេនក្នុងទឹកទេ។ ដំបូងយើងរៀបនៅកន្លែងណាខ្ពស់ យើងអាចចាក់ជាកូនអាង ឬក៏ពាងបែក ឬក៏លូ លូបែកបាក់ហ្នឹង យកមកដាក់លាមក ១០គីឡូទៅ ហើយយើងយកកំប្លោកពាក់កណ្ដាល។ បានន័យថា លាមក ១០គីឡូ យើងត្រូវការកំប្លោក ១០គីឡូ យកមកចិញ្រ្ចាំកំប្លោកហ្នឹងខ្លីៗទៅ ហើយច្របល់ជាមួយអាចម៍គោ ហើយបានយើងយកជន្លេនមួយខាំហ្នឹង យកមកបំបែកវា អាចជា ៣ ឬក៏អាចជា ៤ ក៏បាន ហើយយើងដាក់តាមកន្លែងផ្សេងៗ នៅក្នុងលាមកគោហ្នឹង ពង្រាយវាដើម្បីឲ្យមាន យើងបើករន្ធតូចមក កាយអាចម៍ហ្នឹងមក កប់វាចូលក្នុងហ្នឹងទៅ អត់ងាប់ទេ នៅក្នុងហ្នឹង ហើយរយៈពេលដែលយើងដាក់ហ្នឹងគឺ ៤៥ថ្ងៃ»។
រណ្តៅឬកញ្ច្រែងគួរស្រោចទឹករៀងរាល់៣-៤ថ្ងៃ ជាពិសេសនៅរដូវក្តៅ។
លោក ខៀវ បូរិន្ទ ណែនាំថា៖ «យើងមិនបាច់គ្របក៏បានដែរ បើយើងចង់គ្របក៏អត់មានបញ្ហា ប៉ុន្តែចៀសវាងតែមួយទេ កុំឲ្យដាក់ទៅហាលថ្ងៃ ហើយនិងកុំឲ្យត្រូវទឹកភ្លៀង ដែលវាចូលទៅដក់នៅក្នុងហ្នឹង ដក់ចូលក្នុងហ្នឹង គឺជន្លេនវារចេញ ឬក៏ងាប់អស់ ដូច្នេះយើងត្រូវការពារតែប៉ុណ្ណឹង។ ហើយក្នុងរយៈពេល ៤៥ថ្ងៃ ៥០ថ្ងៃហ្នឹង គឺយើងអាចចាប់ផ្ដើមប្រមូលផលហើយ»។
លាមកគោស្រស់១គីឡូកន្លះទៅ២គីឡូអាចផលិតជន្លេនបានពី ២០-៥០ក្រាម និងបានជីកំប៉ុស្តឬមមោក១គីឡូក្នុងរយៈពេល៤៥ថ្ងៃ ៖ «លាមកដែលយើងយកចេញមក ជាជីមួយល្អមែនទែន អាហ្នឹងមមោក គេយកទៅដាំបន្លែ ហើយបើសិននេះអ្នកនៅជិតភ្នំពេញ ឥឡូវគេត្រូវការដាំផ្កាអីល្អមែនទែនជីមមោក»។
មានការរកឃើញថ្មីមួយទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងការចិញ្ចឹមជន្លេននេះ គឺគេធ្វើរណ្តៅជន្លេនដូចពោលខាងលើ ហើយក្រាលលាមកគោស្រស់កម្រាស់ប្រមាណមួយតឹកនៅបាតរណ្តៅ រួចដាក់កំប្លោកដែលបានចិញ្ច្រាំរួចប្រមាណ២តឹកពីលើអាចម៍គោ។ ដាក់ជន្លេនពី ២ខាំកន្លះ-៥ខាំទៅក្នុងរណ្តៅ ដែលមានលាមកនិងកំប្លោកចិញ្ច្រាំនោះ។ បន្ទាប់មកស្រោចល្បាយលាមកជ្រូកនិងគោក្នុងអត្រាអាចម៍ជ្រូក២៥% អាចម៍គោ ៧៥% រៀងរាល់២-៣ថ្ងៃម្តង។
វិធីប្រមូលផលជន្លេនម្យ៉ាង គឺក្រាលប្លាស្ទិកលើដីក្រោមកម្ដៅថ្ងៃ ចាក់ល្បាយលាមកគោ និងជន្លេនដែលកើបចេញពីរណ្តៅ រាយលើផ្ទៃកម្រាលប្លាស្ទិកឲ្យស្តើងទុកវានៅក្រោមកម្ដៅថ្ងៃរយៈពេល៥នាទី។ រួចហើយកាយមមោកនៅផ្នែកខាងលើចេញ រួចប្រមូលជន្លេនដែលពូនជាគំនរនៅផ្នែកខាងក្រោមនោះ។
ចំពោះការផ្តល់ចំណីឲ្យមាន់ លោកបណ្ឌិត ខៀវ បូរិន្ទ បញ្ជាក់ដូច្នេះ ៖ «មេមាន់វាអាចចុងអង្ករ យើងអាចឲ្យត្រកួនលាយជាមួយកន្ទក់ទៅ ច្របល់វា បើសិនយើងមានចំណីអីថែមយើងថែមទៅ ពិសេសកូនមាន់។ កូនមាន់ដែលកើតមកមួយថ្ងៃ ពីរថ្ងៃហ្នឹង បើសិនយើងយកជន្លេនទៅចិញ្រ្ចាំតូចៗ យើងយកមកលាយជាមួយកន្ទក់ ដាក់ឲ្យស៊ីជាចំណីមួយពិសេស ល្អ ហើយធ្វើឲ្យមាន់យើងមានលទ្ធភាពឆាប់ធំ ព្រោះវាជាសាច់សុទ្ធ»៕