ADB ប្រកាស​ផ្ដល់​ថវិកា​ជាង​១​លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​បញ្ហា​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​នៅ​កម្ពុជា

ដោយ អ៊ុំ រង្សី
2016.07.03
សត្វ​ងាប់ ស្ទឹងត្រែង ៨៥៥ ២០១៦ ក្របី​របស់​អ្នក​ភូមិ​នៅ​ឃុំ​ព្រែកមាស ស្រុក​សៀមប៉ាង ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង ងាប់ បន្ទាប់​ពី​អាកាសធាតុ​ឡើង​កម្ដៅ​ខ្លាំង។ រូបថត​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០១៦។
RFA/Men Sothyr

ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី ហៅ​កាត់​ថា (ADB) បាន​ប្រកាស​ផ្ដល់​ថវិកា​ជាង ១​លាន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក ដល់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន ១៩ ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី អះអាង​ថា ថវិកា​នេះ​ដើម្បី​ជួយ​ដល់​សហគមន៍​ឆ្លើយ​តប​ចំពោះ​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និង​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ធម្មជាតិ​នៅ​កម្ពុជា។

ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី អះអាង​ថា សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន ១៩ ដែល​ទទួល​បាន​ថវិកា ១,៤​លាន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក ពី​កម្មវិធី​សាកល្បង​សម្រាប់​ភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​អាកាសធាតុ​ក្រោម​មូលនិធិ​វិនិយោគ​អាកាសធាតុ នឹង​ត្រូវ​អនុវត្ត​ក្នុង​ខេត្ត​ចំនួន ១៧ នៅ​តំបន់​ភូមិភាគ​ឦសាន ខេត្ត​ជាប់​បឹង​ទន្លេសាប និង​ខេត្ត​ជាប់​តំបន់​មាត់​សមុទ្រ។

ការ​លើក​ឡើង​របស់​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី នៅ​ពេល​នេះ ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ប្រកាស​ដែល​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១ ខែ​កក្កដា។

សេចក្ដី​ប្រកាស​ដដែល​ក៏​បញ្ជាក់​ថា អង្គការ​ទាំង​១៩​នេះ នឹង​អនុវត្ត​គម្រោង​ដោយ​ផ្ដោត​សំខាន់​លើ​ការ​កាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ គ្រោះ​មហន្តរាយ​តាម​សហគមន៍​ក្នុង​វិស័យ​ជា​ច្រើន​ដូចជា​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ កសិកម្ម ការ​គ្រប់គ្រង​ធនធាន​ទឹក ការ​ផ្គត់ផ្គង់​ទឹក​ស្អាត និង​អនាម័យ អប់រំ និង​សុខភាព ក៏​ដូចជា​លើក​កម្ពស់​ការ​ការពារ​បរិស្ថាន​ក្នុង​ខេត្ត​ចំនួន ១៧ នេះ។

ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី ឲ្យ​ដឹង​ថា ការ​អនុវត្ត​គម្រោង​គាំទ្រ​ដល់​សង្គម​ស៊ីវិល​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឲ្យ​អនុវត្ត​ជា​ផ្លូវការ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦ ដល់​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៧។

អ្នក​ឯកទេស​ខាង​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​នៃ​នាយកដ្ឋាន​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​របស់​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី ​លោក អែនចា ស៊្រីនីវ៉ាសាន (Ancha Srinivasan) បាន​ឲ្យ​ដឹង​តាម​រយៈ​សេចក្ដី​ប្រកាស​ថា គម្រោង​គាំទ្រ​ដល់​សង្គម​ស៊ីវិល​នេះ នឹង​ជួយ​ដល់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាំង​នេះ​ឲ្យ​បំពេញ​តួនាទី​កាន់តែ​ធំ​ជាង​មុន ដើម្បី​លើក​កម្ពស់​សហគមន៍​នានា​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ឆ្លើយ​តប​ចំពោះ​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

​ជាង​នេះ​ទៀត លោក​បន្ត​ថា ការ​ចូលរួម​យ៉ាងសកម្ម​ពី​សហគមន៍​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ធ្វើ​ឲ្យ​ស៊ាំ​ទៅ​នឹង​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ ធ្វើ​ឲ្យ​សហគមន៍​កាន់​តែ​ចូលរួម​អនុវត្ត​សកម្មភាព​ទាំង​នេះ និង​ធានា​ឲ្យ​មាន​និរន្តរភាព​ដោយសារតែ​វា​ផ្ដល់​ឲ្យ​សហគមន៍​នូវ​ភាព​ជា​ម្ចាស់ការ​កាន់​តែ​ខ្លាំង ដើម្បី​បញ្ជ្រាប​ភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​អាកាសធាតុ​ក្នុង​ប្រតិបត្តិការ​ការងារ​របស់​ពួកគេ។

​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាំង​នេះ​នឹង​សិក្សា​អំពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ ជួយ​សហគមន៍​ឲ្យ​យល់​ពី​ប្រភព​សំខាន់ៗ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ងាយ​រងគ្រោះ និង​ឱកាស​ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​ស៊ាំ​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ទៅ​នឹង​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និង​បង្កើត​ចំណេះដឹង​អំពី​វិធីសាស្ត្រ​ដែល​គេ​អាច​យក​មក​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​ធ្វើ​ឲ្យ​ស៊ាំ​ទៅ​នឹង​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ផង​ដែរ។

តាម​រយៈ​ថវិកា ១,៤​លាន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​នេះ ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី​រំពឹង​ថា នឹង​ផ្ដល់​ប្រយោជន៍​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាង ១០​ម៉ឺន​នាក់ (១១២.០០០) មក​ពី​ជាង ២​ម៉ឺន​គ្រួសារ (២១.០០០) រួម​នឹង​ក្រុម​ងាយ​រង​គ្រោះ​ផ្សេងៗ ដូចជា កសិករ ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ដែល​ងាយ​រងគ្រោះ​ក្នុង​ទីក្រុង ស្ត្រី កុមារ ក្រុម​បាត់បង់​ឱកាស និង​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​មក​ពី​ខេត្ត​ទាំង​១៧។

គម្រោង​នេះ​នឹង​ចាត់ចែង​អនុវត្ត​ដោយ​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​អន្តរជាតិ គឺ​អង្គការ ភ្លែន អន្តរជាតិ​កម្ពុជា (Plan International Cambodia) ក្រោម​ការ​ណែនាំ​ពី​ក្រសួង​បរិស្ថាន និង​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី។

​ទាក់ទិន​នឹង​ការ​អនុវត្ត​គម្រោង​ដែល​ទទួល​បាន​ថវិកា​ពី​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី អ្នក​ឯកទេស​ផ្នែក​បណ្ដុះបណ្ដាល និង​កសាង​សមត្ថភាព​ថ្នាក់​ជាតិ​នៃ​អង្គការ ភ្លែន អន្តរជាតិ កម្ពុជា លោក យ៉ុន ស៊ីណា ​មាន​មោទនភាព​ដែល​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី​ផ្ដល់​ថវិកា​គាំទ្រ​ដល់​សង្គម​ស៊ីវិល​នៅ​កម្ពុជា ដើម្បី​ជួយ​ដល់​សហគមន៍​ឆ្លើយ​តប​ចំពោះ​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

លោក​ឲ្យ​ដឹង​ថា កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ដែល​ងាយ​រងគ្រោះ​ដោយ​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ខ្លាំង​ជាង​គេ​នៅ​តំបន់​អាស៊ី។ ជាក់ស្ដែង កន្លង​មក​បញ្ហា​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​បាន​ក្លាយ​ជា​ឧបសគ្គ​រាំងស្ទះ​ដល់​ដំណើរការ​ផលិតកម្ម ពិសេស​ជំរុញ​ឲ្យ​គ្រួសារ​កសិករ​ខ្នាត​តូច​នៅ​កម្ពុជា មួយ​ចំនួន​កាន់តែ​ក្រីក្រ​ទៅៗ និង​បន្ត​ប៉ះពាល់​ខ្លាំង​ទៅ​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ៖ «បើ​យើង​មើល​ទៅ​រឿង​ដែល​សំខាន់ គឺ​សមត្ថភាព​នៃ​ការ​ស៊ាំ​នឹង​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​របស់​កម្ពុជា យើង​នៅ​ទាប​ជាង​គេ ហើយ​ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្ត្រ​នៅ​កម្ពុជា សព្វថ្ងៃ​នេះ​មិន​អាច​ផ្គត់ផ្គង់​សម្រាប់​កសិករ​ទេ ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្ត្រ​ដែល​មាន​សព្វថ្ងៃ​នេះ ក៏​នៅតែ​ពឹងផ្អែក​តែ​ទៅ​លើ​ទឹកភ្លៀង​ដដែល ហើយ​ខ្ញុំ​គិត​ថា ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្ត្រ​ដែល​យក​ល្អ​មែន គួរ​តែ​យើង​មាន​ប្រព័ន្ធ​ប្រឡាយ​មេ ដែល​យើង​អាច​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​បឹង និង​ទន្លេ ដែល​អាច​រក្សា​ទឹក​ជាប់​ជា​ប្រចាំ ទើប​អាច​បម្រើ​វិស័យ​កសិកម្ម​បាន»

​ជាង​នេះ​ទៀត លោក​អះអាង​ថា អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​នឹង​ធ្វើ​ការ​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​បណ្តា​ដៃគូ​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំង​វិស័យ​ឯកជន និង​រដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​ឲ្យ​ការ​អភិវឌ្ឍ​គម្រោង​ក្រោម​ថវិកា​ជាង ១​លាន​ដុល្លារ ដែល​ទទួល​បាន​ពី​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី ទទួល​បាន​ជោគជ័យ និង​ជួយ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា មាន​ភាព​ស៊ាំ​នឹង​បញ្ហា​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី ឲ្យ​ដឹង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា គឺ​ជា​ប្រទេស​នៅ​តំបន់​មេគង្គ​តែមួយ​គត់​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​ត្រូវ​បាន​ជ្រើសរើស​ឲ្យ​ចូលរួម​ក្នុង​កម្មវិធី​សាកល្បង​សម្រាប់​ភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​អាកាសធាតុ​ដែល​មាន​ថវិកា ១,២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ ក្នុង​គោលបំណង​ធ្វើការ​បញ្ជ្រាប​ភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​អាកាសធាតុ​ទៅ​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​ផែនការ​អភិវឌ្ឍ។

កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១១ ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី បាន​ជួយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា រៀបចំ​កម្មវិធី​យុទ្ធសាស្ត្រ​សម្រាប់​ភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​អាកាសធាតុ​ដោយ​មាន​ថវិកា ៥៨៥​លាន​ដុល្លារ ដែល​មាន​គម្រោង​វិនិយោគ​ចំនួន ៨ និង​គម្រោង​ជំនួយ​បច្ចេកទេស​ចំនួន ១ ដោយ​ផ្ដោត​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​លើ​បង្កើន​ឱកាស​ដើម្បី​បញ្ជ្រាប​ភាព​ធន់​ទៅ​នឹង​អាកាសធាតុ​ទៅ​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម គ្រប់គ្រង​ធនធាន​ទឹក ផ្គត់ផ្គង់​ទឹក​និង​អនាម័យ និង​ដឹក​ជញ្ជូន​គមនាគមន៍។

​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី (ADB) បង្កើត​ឡើង​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៦៦ ក្នុង​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៦ នេះ ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី នឹង​ប្រារព្ធ​ខួប​ទី​៥០ នៃ​ភាពជា​ដៃគូ​អភិវឌ្ឍន៍​ក្នុង​តំបន់​នេះ។ ធនាគារ​នេះ​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​សមាជិក​ចំនួន ៦៧​ប្រទេស ដែល​ក្នុង​នោះ ៤៨​ប្រទេស មក​ពី​តំបន់​នេះ។ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៥ ជំនួយ​សរុប​របស់​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី មាន​ទឹក​ប្រាក់​សរុប​ចំនួន ២៧,២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ ក្នុង​នោះ​មាន​សហ​ហិរញ្ញប្បទាន​ចំនួន ១០,៧​ពាន់​លាន​ដុល្លារ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។