អ្នកឯកទេសខាងកសិកម្មនានាតែងជំរុញឲ្យកសិករងាកមកដាំដំណាំចម្រុះនៅលើដីរបស់ខ្លួនវិញ ព្រោះអាចចិញ្ចឹមជីវិតរស់នៅបានដោយមិនបាច់ពឹងអ្នកដទៃ។
លោក សុំប៊ូន ស៊ីស៊ុបាត់ កសិករថៃ នៅភូមិថៈណម ឃុំឆង់ម៉ៃកែវ ស្រុកធុងតាកូ ធ្លាប់ក្ស័យធន ជំពាក់ប្រាក់គេវ័ណ្ឌក ព្រោះតែដាំដំណាំតែមួយមុខ គឺទុរេននៅខេត្តឈុមផន របស់ប្រទេសថៃ។
សព្វថ្ងៃលោក សុំប៊ូន បានក្លាយជាអ្នកមានធូរធារ និងជាកសិករគំរូ ដែលបានទទួលការស្ងើចសរសើរពីអ្នកភូមិផងរបងជាមួយ ក៏ដូចជាប្រជាកសិករថៃទូទៅ ព្រោះលោកបានអនុវត្តគោលការណ៍សេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រាន់ គឺគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងគ្រួសារ មានសល់ចែកចាយដល់ញាតិព្រៀងលាន ហើយក៏នៅសល់សម្រាប់យកទៅលក់ដូរបានចំណូលឥតដាច់ថែមទៀត។
ក្រោយបានយល់ដឹងអំពីនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រាន់របស់ព្រះមហាក្សត្ររបស់ខ្លួនហើយ លោក សុំប៊ូន ក៏ងាកពីការដាំតែទុរេនមួយមុខក្នុងចម្ការមកជាដាំដំណាំចម្រុះ មានទាំងពីបន្លែបង្ការរហូតដល់ឈើហូបផ្លែ និងឈើព្រៃធំៗ ដូចជាឈើទាល ត្រាច ធ្នង់ គ្រញូង ជាដើម ព្រមទាំងចិញ្ចឹមត្រី ចិញ្ចឹមជ្រូកថែមទៀត លើផ្ទៃដីចម្ការដែលមានទំហំតែ ១៧រ៉ៃ ឬប្រមាណជា ២ហិកតារ ៧អារ នោះប៉ុណ្ណោះ។
តើលោក សុំប៊ូន ធ្វើវិធីណាទើបអាចប្តូរចម្ការទុរេនឲ្យក្លាយជាឧទ្យានរុក្ខជាតិ ដែលមានដំណាំដាំញឹកដូចព្រៃក្រាស់ដូច្នេះបាន? លោកមានប្រសាសន៍ថា លោកធ្លាប់ទៅទីក្រុង ហើយឃើញមានមនុស្សម្នាកកកុញ លោកសួរគេឯងថា តើគេរស់នៅបានដោយវិធីណាបើមនុស្សច្រើនម្ល៉ឹងៗ? គេប្រាប់ថា គេនៅ Condominium គឺផ្ទះច្រើនជាន់នៅបន្តុបលើគ្នា ធ្វើឲ្យកើតជាគំនិតដាំដំណាំជាផ្ទះខនដូ ៩ជាន់នេះឡើង។
លោក សុំប៊ូន ឲ្យដឹងដូច្នេះ ៖ «បើនិយាយពីធ្វើចម្ការវិញ យើងមានដីតូចមួយទើបយើងមានគំនិតថា ប្រសិនបើយើងយកដើមឈើច្រើនប្រភេទមកដាំក្នុងចម្ការនេះ ដើម្បីឲ្យយើងរស់នៅបាន មានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បរិភោគ មានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ប្រើប្រាស់ បើដាំតែមួយមុខមិនគ្រាន់ទេ តែយើងត្រូវមើលថា តើដើមអីអាចដាំជាមួយដើមអីបាន? ឧទាហរណ៍ក្នុងទឹក យើងជីកស្រះដើម្បីយកទឹកទៅស្រោចទុរេន កាលបើជីកស្រះហើយយើងមិនយកតែទឹកប៉ុណ្ណោះទេ ត្រូវសួរថាតើអាចចិញ្ចឹមត្រីបានទេ? ដូច្នេះយើងចិញ្ចឹមត្រី ហើយដាំផ្កាឈូកទុកថ្វាយព្រះមហាក្សត្រិយានីផង។ នេះគឺជាខនដូ (condo) ជាន់ទីមួយ»។
នៅជាន់ទីមួយ ឬក្នុងស្រះទឹក លោក សុំប៊ូន ចិញ្ចឹមត្រីត្រសក់ ត្រីរមាស និងត្រីទីឡាព្យ៉ាក្រហម។ ជាន់ទី២ លោក សុំប៊ូន ដាំដំណាំដែលនៅក្រោមដី គឺប្រភេទមើមដំឡូង មានដំឡូងក្រអូប ដំឡូងជ្រូកជាដើម ៖ «នេះជាដំណាំក្រោមដីប្រភេទមើម ដែលខ្ញុំដាំនៅពាសពេញចម្ការ។ អ្នកខ្លះនឹកស្មានថាជាដុំថ្ម តែដោយពិតវាគឺជាមើមដំឡូង»។
ក្រៅពីនេះក៏មានខ្ជាយ រំដេង និងខ្ញី នៅជាន់ទី២ នេះផងដែរ។ លោក សុំប៊ូន ប្រាប់ឲ្យដឹងថា គ្រាន់តែខ្ជាយនិងរំដេង គាស់លក់មួយសប្តាហ៍ៗបានចំណូលមិនតិចជាង ២.០០០បាតឡើយ។ នៅក្នុងចម្ការរបស់លោក នៅគ្រប់ចង្អាមដីសុទ្ធតែមានភោគផលជីកយកមកដូរជាប្រាក់បានទាំងអស់។
នៅជាន់ទី៣ លោក សុំប៊ូន ដាំរុក្ខជាតិឱសថ ត្រួយរយោងសម្រាប់ស្ល ឬធ្វើជារបោយ ព្រមទាំងម្ទេស និងស្លឹកគ្រៃ។ នៅជាន់ទី៤ លោកដាំក្រូចជូរ ដែលចិនហៅថាក្រូចមាស លើផ្ទៃដី ៩រ៉ៃ ឬប្រមាណ១.០០០ដើម ដែលផ្តល់ចំណូលសរុប ២.០០០បាតក្នុងមួយថ្ងៃ ៖ «ក្រូចមាសនេះ កាលពីឆ្នាំទៅយើងមិនបានបេះលក់រាល់ថ្ងៃទេ ថ្ងៃខ្លះបេះបន្តិចបន្តួច ថ្ងៃខ្លះបេះច្រើន ទូទាត់ទៅចំណូលបានមួយថ្ងៃប្រមាណ ២.០០០បាត»។
ជាន់ទី៥ លោកដាំចេកដែលផ្តល់ចំណូល ៥ ទៅ ៦ពាន់បាតក្នុងមួយសប្តាហ៍ គឺរៀងរាល់សប្តាហ៍លោកកាប់ចេកលក់ម្តង។ នៅពេលមានគេប្រាប់លោកថា ការដាំដំណាំច្រើនមុខញឹកស្អេកពេកមិនល្អឡើយ ព្រោះវានឹងដណ្តើមអាហារគ្នា លោក សុំប៊ូន មានប្រសាសន៍ថា ៖ «មិនពិតទេ! មើលចុះវាជាជីឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកទេតើ! គឺវាជួយជ្រោមជ្រែងគ្នាទៅវិញទៅមក»។
ជាន់ទី៦ គឺជាទុរេននៅក្នុងចម្ការទាំងអស់ ដែលលោក សុំប៊ូន ដាំបានជាង ៧០០ដើម លាយឡំពូជគ្នា តែភាគច្រើនគឺជាពូជម៉នថង។ អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺជាន់ទី៧ ដែលលោកដាំម្រេចដោយបំពាក់ទៅលើដើមទុរេន គឺយកដើមទុរេនធ្វើជាជន្លង់ ៖ «នៅលើដើមទុរេននីមួយៗ ពីដើមយើងដាំម្រេចជាដំណាំអនុផល តែឥឡូវនេះម្រេចក្នុងចម្ការរបស់ខ្ញុំបានក្លាយជាដំណាំគោលទៅហើយ ព្រោះថាចំណូលកាលពីឆ្នាំទៅបានដល់ទៅជាង ៣០ម៉ឺនបាត គឺជិតស្មើនឹងចំណូលពីទុរេនតែម្តង»។
លោក សុំប៊ូន មានប្រសាសន៍ថា នៅពេលលោកផ្តើមដាំម្រេចឲ្យតោងដើមទុរេន មានតែមនុស្សគេរិះគន់លោក រួមទាំងឪពុករបស់លោកផង។ ម្នាក់ៗ ថាប្រើដើមទុរេនជំនួសជន្លង់ម្រេច មិនដែលមាននរណាគេធ្វើទេ ៖ «លោកឪពុកខ្ញុំគាត់ថែមទាំងជេរផង ថាកុំដាំអ៊ីចឹង ប្រយ័ត្នម្រេចងាប់អស់។ ខ្ញុំក៏សាកល្បងដាំមួយដើមសិន ព្រោះមិនដឹងជាយកទៅដាំត្រង់ណា ខណៈដែលមានម្រេចពូជល្អឲ្យដាំទៅហើយនោះ នេះម្យ៉ាង ហើយម្យ៉ាងទៀតជន្លង់នោះក៏ថ្លៃណាស់ផង។ ជន្លង់មួយដើមថ្លៃរាប់រយបាត។ អ៊ីចឹងខ្ញុំក៏ដាំសាកមើលមួយដើមសិន។ ក្នុងរយៈពេល ៤ឆ្នាំ គឺនៅឆ្នាំទី៤ ខ្ញុំប្រមូលផលបានដល់ទៅជាង ៨០គីឡូក្រាម ឃើញថាបានផលល្អទើបដាំពេញមួយចម្ការតែម្តងទៅ»។
ចំពោះដំណាំម្រេច លោក សុំប៊ូន ប្រមូលផលរៀងរាល់ថ្ងៃជាម្រេចស្រស់ ហើយនៅចុងឆ្នាំលោកប្រមូលផលម្រេចចាស់យកទៅហាល លក់បានមួយសាទៀត។ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ គ្រាន់តែបេះម្រេចស្រស់ទៅលក់នៅទីផ្សារក៏មានចំណូលពី ១ពាន់ ទៅ ២ពាន់បាតប្រាក់ថៃដែរ ហើយនៅចុងឆ្នាំលក់ម្រេចស្ងួតបានចំណូល ២០-៣០ម៉ឺនបាតថែមទៀត។ ដូច្នេះហើយទើបនៅក្នុងចម្ការរបស់លោកសុំប៊ូន គេឃើញម្រេចដុះតោងដើមទុរេន ទាំងជាង ៧០០ដើមនោះឡើងទ្រុប។
ភាពច្នៃប្រឌិតនិងឧស្សាហ៍ព្យាយាមរបស់កសិករថៃរូបនេះ ក្នុងការធ្វើចម្ការរបស់ខ្លួនតាមគម្រោងព្រះរាជតម្រិះសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រាន់របស់ព្រះមហាក្សត្រ ដោយធ្វើតាមបែបផ្ទះខនដូ ៩ជាន់នេះ នៅមានជាន់ច្រើនជាន់ទៀត ដែលខ្ញុំបាទមិនទាន់បានលើកយកមកជម្រាប ដោយនាទីកសិកម្មអស់ត្រឹមនេះ៕