តើបញ្ហាគេងមិនលក់ នាំឲ្យប៉ះពាល់អ្វីខ្លះដល់សុខភាព?
2020.08.20
តើបញ្ហាគេងមិនលក់ នាំឲ្យប៉ះពាល់អ្វីខ្លះដល់សុខភាព?
Photo: RFA
វេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញលើកឡើង ថា បញ្ហាគេងមិនលក់ ឬគេងមិនឆ្អែត បណ្ដាលឲ្យខឹងមួរម៉ៅ និងមិន អាចផ្ដោតអារម្មណ៍ លើការងារបាន ល្អនោះឡើយ។ ប្រសិនបើបញ្ហាគេងមិនលក់នេះបន្តកើតឡើងយូរអង្វែង នោះវានឹងនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ រួមមាន ជំងឺធាត់ជ្រុល សម្ពាធឈាមខ្ពស់ ជំងឺបេះដូង និងជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដែលបញ្ហាទាំងនេះ បណ្ដាលឲ្យមានហានិភ័យខ្ពស់ នៃការស្លាប់មុនអាយុ។
តើមានវិធីណាខ្លះ ដើម្បីអាចកាត់បន្ថយឬបំបាត់បញ្ហាគេងមិនលក់នៅពេលយប់?
គ្រូពេទ្យជំនាញផ្នែកជំងឺទូទៅខ្មែរ-អាមេរិកាំងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក លើកឡើងថា ការគេងឆ្អែតគ្រប់គ្រាន់ពេលយប់ គឺជាគន្លឹះសំខាន់ក្នុងការជំរុញឲ្យរាងកាយមានថាមពលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃ ដូចជាការសិក្សា និងបំពេញការងារ ជាដើម។ លោក វេជ្ជបណ្ឌិត ផេង សុធីរ ដែលបច្ចុប្បន្នធ្វើការនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យមួយ ក្នុងរដ្ឋកាលីហ្វរនីញ៉ា (California) មានប្រសាសន៍ប្រាប់អាស៊ីសេរីតាមទូរស័ព្ទថា បញ្ហាគេងមិនលក់នេះ គឺកើតឡើងសឹងតែគ្រប់ៗគ្នា ដោយសារបញ្ហាតានតឹងក្នុងចិត្ត បញ្ហាក្រុមគ្រួសារ បញ្ហាថវិកា និងបញ្ហាការងារ ជាដើម។ ការគេងមិនលក់ម្ដងម្កាល គឺជារឿងធម្មតា ប៉ុន្តែប្រសិនបើបញ្ហានេះ បន្តកើតឡើងយូរអង្វែង នោះវានឹងនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ៖ «ជំងឺអ្វីខ្លះ ដែលធ្វើឲ្យគេងមិនលក់។ អ្នកខ្លះធាត់ពេក គេហៅថា (Sleep Apnea) ដូចថា ពេលគេងបំពង់ដង្ហើមវាគាប គឺអ្នកដែលមានកធំៗ វាគាបបំពង់ដង្ហើមឲ្យធ្វើគេងចេះតែភ្ញាក់។ អ្នកខ្លះទៀត មានស្ត្រូក (Stroke) ខ្លះធ្លាប់មានគ្រោះថ្នាក់ប៉ះពាល់ទៅខួរក្បាល ខ្លះមានបញ្ហាផ្លូវចិត្តបែកបាក់គ្នា អ្នកខ្លះទៅ មានបញ្ហាការងារច្រើន ហើយខ្លះទៀតមានលុយកាក់អត់គ្រប់អីអ៊ីចឹងទៅ»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ផេង សុធីរ បន្តថា នៅមានកត្តាមួយចំនួនទៀត ដែលបណ្ដាលឲ្យគេងមិនលក់ដែរ ក្នុងនោះរួមមាន ការចំណាយពេលវេលាច្រើននៅយប់ជ្រៅ ដូចជាលេងហ្វេសប៊ុក ការប្រើថ្នាំច្រើន ការទទួលទានសុរា ឬកាហ្វេច្រើនហួសហេតុពេក មុនពេលគេង ជាដើម។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះ បញ្ជាក់ផងដែរថា ការទម្លាប់គេងខុសម៉ោង រាល់យប់ រាល់ពេលនោះ ក៏ជាមូលហេតុមិនអាចគេងលក់បានដែរ ដូចនេះ ត្រូវទម្លាប់គេងរាល់យប់នៅម៉ោងដូចគ្នា៖ «អ្នកប្រើថ្នាំច្រើន អាចធ្វើឲ្យគេងមិនលក់ អ្នកផឹកស្រាច្រើន អ្នកញ៉ាំកាហ្វេច្រើន ក៏គេងអត់លក់ដែរ។ ហើយអ្នកហាត់ប្រាណ ប្រើថ្នាំធ្វើឲ្យមានកម្លាំង ដូចជាគោជល់ ក៏បណ្ដាលឲ្យគេងមិនលក់។ ម្យ៉ាងទៀត ត្រូវទម្លាប់ ឲ្យគេងម៉ោងពេលដូចគ្នា កុំពេលខ្លះគេងម៉ោង៩ ថ្ងៃខ្លះទៀតគេងម៉ោង ១០ ឬ១១ នោះពិតជាគេងអត់លក់ទេ។ បើទម្លាប់បាន គឺដល់ម៉ោងងងុយគេងហើយងើបដឹងខ្លួនឯង មិនចាំបាច់ប្រើ Alarm ដាស់ឲ្យភ្ញាក់ទេ»។
គេហទំព័រសុខភាពឈ្មោះ WebMD ឲ្យដឹងថា ប្រការដែលគេងមិនគ្រប់គ្រាន់នេះ គឺបណ្ដាលឲ្យសុខភាពឆាប់ទ្រុឌទ្រោម ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំកាន់តែចុះអន់ខ្សោយទៅៗ ដែលបណ្ដាលកើតជំងឺបេះដូង ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល សម្ពាធឈាមខ្ពស់ ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ជំងឺធាត់ជ្រុល និងជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ គេហទំព័រដដែលបន្តថា ស្ត្រីអស់រដូវ គឺច្រើនមានបញ្ហាគេងមិនលក់ ដោយសាររាងកាយឈប់បង្កើតជាតិអរម៉ូន ប្រូហ្សេសស្ទើរ៉ូន និងអេស្ត្រូហ្សិន (hormones progesterone and estrogen) បញ្ហានេះហើយ គឺជាមូលហេតុនាំឲ្យពេលខ្លះ មានអារម្មណ៍ក្តៅស្អុះស្អាប់ ឬរងាភ្លាមៗ និងបែកញើសពេលយប់ ដែលធ្វើឲ្យភ្ញាក់ជាច្រើនដង គេងមិនបាន។
តើគេអាចមានមធ្យោបាយណាខ្លះ ដើម្បីអាចកាត់បន្ថយឬបំបាត់បញ្ហាគេងមិនលក់នៅពេលយប់?
លោក វេជ្ជបណ្ឌិត ផេង សុធីរ ផ្ដល់ដំបូន្មានដល់អ្នកដែលមានបញ្ហាគេងមិនលក់ថា សំខាន់គឺទៅជួបគ្រូពេទ្យ ដើម្បីឲ្យដឹងពីមូលហេតុជាមុនសិន។ លោកថា ប្រសិនបើមូលហេតុនៃការគេងមិនលក់ នោះ ដោយសារតែទម្លាប់មិនល្អ ដូចជាទម្លាប់ញ៉ាំយប់ពេក ញ៉ាំច្រើនពេក ញ៉ាំសុរាឬ កាហ្វេ ជាដើម គឺត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរចេញ៖ «ការព្យាបាលត្រូវមើលមូលហេតុ បើអត់ដឹងមូលហេតុ គឺព្យាបាលអត់កើតទេ ដូចជាថា គេងមិនលក់ មកពីមានជំងឺ ដោយសារប្រើថ្នាំច្រើន ទទួលទានស្រាច្រើន ញ៉ាំកាហ្វេច្រើន ហ្នឹងយើងត្រូវបញ្ឈប់ ឬកាត់បន្ថយទៅ បន្ថយស្រាឬកាហ្វេ។ ប៉ុន្តែករណីខ្លះដូចជាដោះស្រាយអត់បាន ដូចជាកូនចៅស្លាប់ ម្ល៉ោះហើយត្រូវថ្នាំជំនួយឲ្យគេងបានខ្លះបានស្រួល»។
ក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញនៃគេហទំព័រសុខភាព WebMD ផ្តល់យោបល់ថា មុនពេលចូលគេង ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវទម្លាប់ល្អប្រចាំថ្ងៃមួយចំនួន ដែលជាគន្លឹះក្នុងការជួយឲ្យឆាប់គេងលក់ ដើម្បីឲ្យមានសុខភាពល្អ និងធ្វើឲ្យជីវិតរស់នៅបានប្រសើរឡើង។ បន្ថែមពីការទម្លាប់គេងទៀងទាត់ ក្នុងបន្ទប់គេង គឺត្រូវស្ងប់ស្ងាត់ កុំឲ្យមានពន្លឺចូលដែលអាចរំខានដល់ដំណេក ជៀសវាងការមើលទូរទស្សន៍មុនគេង ឬប្រើឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកដូចជាកុំព្យូទ័រយួរដៃ iPad ឬទូរស័ព្ទដៃ នៅលើគ្រែគេង ប៉ុន្តែយកល្អ គឺអានសៀវភៅ ដែលអាចនាំឲ្យឆាប់ងងុយគេង។ ចំណែកលើគ្រែពូកវិញ ត្រូវរៀបចំកម្រាលពូក និងខ្នើយឲ្យស្អាត ឧស្សាហ៍បោកគក់ យ៉ាងតិចម្តងរៀងរាល់២សប្ដាហ៍ ព្រោះការសិក្សារកឃើញថា កម្រាលពូកនិងខ្នើយ មានផ្ទុកមេរោគច្រើន ធូលី និងកោសិកាស្បែកងាប់។ បន្ថែមពីនេះ ការរក្សាសីតុណ្ហភាពក្នុងបន្ទប់គេងឲ្យត្រជាក់ល្មម កុំឲ្យក្តៅពេក ក៏អាចជួយឲ្យគេងយប់លក់ស្រួលផងដែរ។
ប្រភពដដែលបន្តថា ជៀសវាងការទទួលទានអាហារពេលល្ងាចក្រោយម៉ោង៨យប់។ អាហារដែលទទួលទាន គឺក្នុងបរិមាណល្មម កុំឲ្យច្រើនពេក ហើរពេក ឬអាហារដែលមានជាតិជូរខ្លាំង ដែលបណ្ដាលឲ្យពិបាកកិនរំលាយអាហារ។ ជៀសវាងការហាត់ប្រាណ ជិតដល់ម៉ោងគេង យកល្អគឺហាត់ប្រាណនៅពេលព្រឹក ឬនៅពេលរសៀល យ៉ាងហោចណាស់មុន ៣ ឬ៤ម៉ោងពេលចូលគេង។
ប្រសិនបើទទួលទានសុរា ឬកាហ្វេត្រូវជៀសវាងការទទួលទាននៅពេលរសៀលឬជិតដល់ម៉ោងគេង។ ប្រភពបន្តថា ជាការពិត ការទទួលទានសុរា ដំបូងៗអាចជួយឲ្យឆាប់ងងុយគេង ប៉ុន្តែក្រោយបន្តិចមក វាក៏ធ្វើឲ្យឆាប់ភ្ញាក់ផងដែរ ហើយបណ្ដាលឲ្យងើបច្រើនដង បត់ជើងតូចញឹកញាប់។ ប្រសិនបើអស់កម្លាំងហត់នឿយ ត្រូវការគេងសម្រាកពេលថ្ងៃ (Napping) គឺកុំគេងឲ្យយូរពេកយ៉ាងច្រើន២០នាទី និងជិតដល់ម៉ោងគេងពេលយប់។ ចំពោះអ្នកដែលជំងឺគេងមិនលក់ (insomnia) ត្រូវទៅជួបពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យ ដើម្បីទទួលបានថ្នាំជំនួយការគេងព្រោះបញ្ហានេះ គឺបណ្ដាលមកពីភាពខុសគ្នានៃរាងកាយ នៅក្នុងខួរក្បាល ដែលបណ្ដាលមកពីពូជ ឬហ្សែន (Gene) របស់ម្នាក់ៗ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- លោក ថេង សាវឿន និងសហការីសរសេរលិខិតសុំទោសលោក ហ៊ុន សែនដើម្បីរួចពីការឃុំខ្លួន
- ពលករខ្មែរមួយចំនួនធ្វើការនៅប្រទេសថៃប្រកាសស្វាគមន៍អមដំណើរលោក សម រង្ស៊ី វិលចូលស្រុកវិញ
- ហេតុអ្វីលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា និងអតិថិជនមិនប្រើប្រាស់តុលាការដោះស្រាយវិវាទបែរជាវាយប្រហារគ្នាតាមបណ្ដាញសង្គម?
- លោក ហ៊ុន សែន ផ្ដល់មរតកនយោបាយកំសាកដល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាបន្តបន្ទាប់
- កម្មករត្រូវបានបង្ខំឱ្យទៅស្ដាប់លោក ហ៊ុន សែន និយាយ