ບໍຣິສັດ ລາວ-ຈີນ ຈະສ້າງສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ ຈາກລາວ ໄປກັມພູຊາ

ຣັຖວິສາຫະກິຈໄຟຟ້າ ລາວ ແລະ ບໍຣິສັດ ສາຍສົ່ງໄຟຟ້າ ຊາຍແດນ ລາວ-ກັມພູຊາ ຈໍາກັດ ທີ່ຢູ່ພາຍໃຕ້ Yunnan Energy Investment (HK) ຈໍາກັດ ຂອງຈີນ ຮ່ວມກັນລົງນາມ ໃນເຊັນສັນຍາ ໂຄງການ ສາຍສົ່ງ ສະຖານີ 500 ກິໂລໂວນ ໃນມື້ວັນທີ 13 ຕຸລານີ້ ເພື່ອຕິດຕັ້ງສາຍສົ່ງໄຟຟ້າ ແຮງສູງ 500 ກິໂລໂວນ ຈາກສະຖານີ ພູວົງ ເມືອງພູວົງ ແຂວງອັດຕະປື ໄປຫາສະຖານີ ບ້ານນາ ແລະສະຖານີ ບ້ານທາດ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈໍາປາສັກ ກ່ອນຈະເຊື່ອມຕໍ່ເຂົ້າໄປຊາຍແດນ ກັມພູຊາ.

ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຣັຖວິສາຫະກິຈໄຟຟ້າ ສາຂາແຂວງອັດຕະປື ທ່ານນຶ່ງກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 16 ຕຸລານີ້ວ່າ ໂຄງການສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງທີ່ວ່ານັ້ນ ຈະສ້າງເພື່ອສົ່ງໄຟຟ້າ 695 ເມກາວັດ ຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້າ ນໍ້າກົງ 1 ແລະຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້າ ເຊກອງຕອນລຸ່ມ A ໄປກັມພູຊາ ຊຶ່ງປັດຈຸບັນ ຢູ່ໃນລະຫວ່າງ ການກຽມພ້ອມກໍ່ສ້າງ.

“ໂຕອັດຕະປືຫັ້ນ ເຂົາຕິດຕັ້ງເສົາມາໝົດແລ້ວ ແຕ່ວ່າດຽວນີ້ເຂົາໃຊ້ຢູ່ 230 ກິໂລໂວນ ໂຕ 500 ຫັ້ນ ຍັງບໍ່ທັນກໍ່ສ້າງ ກໍາລັງເຊັນສັນຍາ ມັນຊິເອົາຢູ່ນໍ້າກົງ 1 ແລ້ວກະຢູ່ເຊກອງຕອນລຸ່ມ ມັນຊິເອົາເຂົ້າໄປຫັ້ນ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ປັດຈຸບັນ ແລວສາຍສົ່ງໄຟຟ້າ ຈາກແຂວງອັດຕະປື ໄປຫາເມືອງໂຂງ ແຂວງຈໍາປາສັກ ມີຢູ່ແລ້ວ ແຕ່ເປັນສາຍສົ່ງຂນາດ 230 ກິໂລໂວນ ແຕ່ການສົ່ງໄຟຟ້າ ໄປຂາຍຕ່າງປະເທດ ຈະຕ້ອງສົ່ງຜ່ານສາຍສົ່ງແຮງສູງ ຂນາດ 500 ກິໂລໂວນ ເທົ່ານັ້ນ. ໂຄງການນີ້ ມີຄວາມຍາວ ປະມານ 200 ປາຍກິໂລແມັດ ຜ່ານເຂດເມືອງໂຂງ, ​ເມືອງອຸທຸມພອນ ແຂວງຈໍາປາສັກ ແລະເມືອງສນາມໄຊ, ​ເມືອງພູວົງ ແຂວງອັດຕະປື, ລວມມູນຄ່າການກໍ່ສ້າງ ປະມານ 149 ລ້ານໂດລ້າຣ໌ສະຫະຣັຖ. ຕລອດແລວສາຍສົ່ງໄຟຟ້ານັ້ນ ຈະນໍາໃຊ້ພື້ນທີ່ຄວາມກວ້າງ ເບື້ອງລະ 12,5 ແມັດ ຊຶ່ງຈະຖືກກໍານົດໃຫ້ເປັນເຂດຫວງຫ້າມຢ່າງເດັດຂາດ ເພື່ອປ້ອງກັນອັນຕະລາຍ ຈາກໄຟຟ້າຮົ່ວ.

ສ່ວນເຣື່ອງຜົລກະທົບ ທີ່ປະຊາຊົນ ຈະສູນເສັຽທີ່ດິນທໍາການຜລິດນັ້ນ ຂະນະນີ້ກໍາລັງຮິບໂຮມຂໍ້ມູນ ລະອຽດຢູ່ ຊຶ່ງຈະມີການຊົດເຊີຍ ໃຫ້ຕາມລະບຽບກົດໝາຍ, ອີງຕາມຄໍາເວົ້າ ຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜແນກຊັພຍາກອນທັມມະຊາຕ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ ແຂວງອັດຕະປືທ່ານນຶ່ງ ຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້.

“ຕາມແລວສາຍສົ່ງແຮງສູງຫັ້ນນ່າ ປະ ມານເບື້ອງລະ 12.5 ແມັດ ເປັນ 25​ ແມັດ ຕ່າງແຕ່ວ່າເຣື່ອງຜົລກະທົບ ເຂົາກະຍັງຊິປຶກສາຫາລື ກະຄິດວ່າຊິບໍ່ຍາກດອກໂຕນີ້ນິ. ເອີ... ກະອີງຕາມຜົລກະທົບໂຕຈິງ ຕາມຫົວໜ່ວຍ ການຊົດເຊີຍເນາະ.”

ຊາວບ້ານ ຢູ່ບ້ານວຽງໄຊ ເມືອງພູວົງ ແຂວງອັດຕະປື ຜູ້ນຶ່ງເວົ້າວ່າ ຍັງບໍ່ເຫັນຜູ້ພັທນາໂຄງການ ແລະທາງການລາວ ມາໂອ້ລົມ ແລະແບ່ງປັນຂໍ້ມູນ ກ່ຽວກັບ ໂຄງການກໍ່ສ້າງສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງນັ້ນເທື່ອ, ເຫັນແຕ່ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ມາສໍາຣວດການກໍ່ສ້າງ, ແຕ່ຕາມສັງເກດ ແລວສາຍສົ່ງໄຟຟ້ານັ້ນ ຈະຕັດຜ່ານທີ່ດິນຂອງຊາວບ້ານ ຫລາຍສົມຄວນ.

“ຍັງບໍ່ໄດ້ຍິນເຂົາເວົ້າຫຍັງ ມີແຕ່ວ່າເຂົາເກັບຂໍ້ມູນຊື່ໆ ໂຕເຂົາຖືກນີ້ມີແຕ່ດິນສວນນີ້ແຫລະ ມັນກະເປັນສ່ຽງໝົດການທໍາການຜລິດ.”

ຊາວບ້ານຜູ້ນຶ່ງ ຢູ່ບ້ານທາດ ເມືອງໂຂງ ເວົ້າຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 16 ຕຸລານີ້ ເຖິງຊາວບ້ານ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ ສູນເສັຽທີ່ດິນ ທໍາການກະເສດ ແລະສິ່ງປຸກສ້າງ ຈາກໂຄງການນີ້ວ່າ ມີຫລາຍຊິບຄອບຄົວ. ສ່ວນຄ່າຊົດເຊີຍນັ້ນ ຍັງບໍ່ມີທ່າທີວ່າ ຈະໄດ້ຮັບເທື່ອ.

“ເອີ... ຖືກຄືກັນ ມັນກ້ອງສາຍໂດຍກົງໂລດ ກະຖາມໆນໍາເພິ່ນຢູ່ ບໍ່ຮູ້ວ່າຊິແນວໃດ ເພິ່ນກະມີແຕ່ວ່າຖ້າຄໍາຕອບໆເດີ ແລ້ວຈັ່ງຊິບອກນໍາຫລັງ ເພິ່ນກະວ່າຈັ່ງຊີ້ ກະພະຍາຍາມຂໍນໍາເພິ່ນຢູ່ ພວກເຮົາກະຢາກຍັບຍ້າຍ ຢາກຖອຍເຂົ້າໄປໃນແບບວ່າ ເຮົາກະບໍ່ມີຂໍ້ສະດວກຫລາຍຢ່າງ.”

ໂຄງການສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ ແລະສະຖານີຂນາດ 500 ກິໂລໂວນ ເປັນໂຄງການທໍາອິດ ຂອງລາວ ໃນຮູບແບບສັມປະທານ BOT ຄື ຜູ້ຮ່ວມພັທນາ ເປັນຜູ້ກໍ່ສ້າງ ແລະດໍາເນີນການ ຊຶ່ງແມ່ນການລົງທຶນຂອງບໍຣິສັດ Yunnan Energy Investment (HK) ຫລື YEIG ຂອງນັກທຸຣະກິຈຈີນ.

ສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ ຂນາດ 500 ກິໂລໂວນນີ້ ຈະເປັນສາຍສົ່ງໄຟຟ້າຫລັກ ທີ່ຈະເຊື່ອມຕໍ່ ກັບສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ ຂອງກັມພູຊາ ເພື່ອສົ່ງໄຟຟ້າອອກໄປຕາມສັນຍາ ຊື້-ຂາຍ ລະຫວ່າງຣັຖວິສາຫະກິຈໄຟຟ້າລາວ ແລະຣັຖວິສາຫະກິຈໄຟຟ້າກັມພູຊາ 6,000 ເມກະວັດ ພາຍໃນປີ 2030. ແຫລ່ງພະລັງງານໄຟຟ້າ ທີ່ຈະສົ່ງອອກໄປນັ້ນ ແມ່ນຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້າຕ່າງໆ ຢູ່ແຂວງຈໍາປາສັກ ແລະແຂວງອັດຕະປື ຮວມທັງໂຮງໄຟຟ້າຖ່ານຫີນ ທີ່ຈະກໍ່ສ້າງຂຶ້ນໃນອະນາຄົດ. ປັດຈຸບັນ ລາວສົ່ງໄຟຟ້າໄປກັມພູຊາ ປະມານ 445 ເມກະວັດ.

ບໍຣິສັດຈີນ ໄດ້ເຂົ້າມາລົງທຶນກໍ່ສ້າງ ສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ ແລະສາຍສົ່ງຂນາດ ອື່ນໆຢູ່ລາວ ຄືເມື່ອປີ 2020 ຣັຖວິສາຫະກິຈໄຟຟ້າລາວ ແລະບໍຣິສັດຣັຖວິສາຫະກິຈ ຕາຂ່າຍໄຟຟ້າພາກໃຕ້ຈີນ ໄດ້ເຊັນສັນຍາຮ່ວມທຶນ ສ້າງຕັ້ງບໍຣິສັດ ສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຫ່ງຊາຕລາວ (Electricite Du Laos Transmission) ຫລື EDLT ເພື່ອເຊື່ອມຕໍ່ ສາຍສົ່ງໄຟຟ້າ ໃນປະເທດ ເປັນລະບົບດຽວກັນ ແລະເປັນບ່ອນຮອງຮັບ ໃນການຊື້ໄຟຟ້າເຂົ້າ ແລະຂາຍອອກ.

ການກໍ່ສ້າງສາຍສົ່ງໄຟຟ້າ ໃນລາວ ແລະເຊື່ອມຕໍ່ກັບປະເທດເພື່ອນບ້ານ ຈະເປັນການລົງທຶນ ຂອງບໍຣິສັດຈີນເປັນຫລັກ ທີ່ຈະຮ່ວມລົງທຶນ ແລະມີນັກຊ່ຽວ ຊານ ຍ້ອນ ສປປ ລາວ ບໍ່ມີງົບປະມານພຽງພໍ ທີ່ຈະລົງທຶນສ້າງ ດ້ວຍຕົນເອງໄດ້.