ລາວ ເປັນໜີ້ຕ່າງປະເທດ 12.6 ຕື້ໂດລາ
2021.01.19
ໜີ້ສາລາທາຣະນະຂອງລາວ, ມີທ່າອ່ຽງເພີ່ມສູງຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ເຊິ່ງທາງການລາວກຳລັງປະເຊີນກັບບັນຫາການຊໍາຣະໜີ້ສິນ ຕ່າງປະເທດ, ທີ່ຊໍາເຮື້ອແກ່ຍາວ ຈົນກາຍເປັນອຸປສັກ ອັນໃຫຍ່ຫຼວງ.
ປັຈຈຸບັນລາວມີໜີ້ ສາທາຣະນະສູງເຖິງ 12 ຕື້ໂດລາ ສະຫະຣັຖ, ໃນຈຳນວນໜີ້ເຄິ່ງນຶ່ງແມ່ນເປັນໜີ້ຈີນ. ດັ່ງທ່ານ ບຸນຍັງ ວໍລະຈິດ ອາດີດ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ຄະນະບໍຣິຫານງານ ສູນກາງພັກ ໄດ້ກ່າວໃນພິທີເປີດກອງປະຊຸມໃຫຍ່, ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດ ຄັ້ງທີ 11 ຂອງ ພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວ ວັນທີ 13 ມົກກະຣາ 2021 ວ່າ:
"ໃນໄລຍະ 5 ປີ ຜ່ານມາ ຢູ່ພາຍໃນປະເທດ ໄດ້ປະເຊີນກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກດ້ານເສຖກິຈ, ງົບປະມານການເງິນ, ບັນຫາໜີ້ສິນ ສະພາບການດັ່ງກ່າວ ໄດ້ເປັນອຸປສັກໃຫຍ່ຫຼວງ ໄດ້ກາຍເປັນສີິ່ງທ້າທາຍ ຕໍ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ບັນດາຄາດໝາຍ ທີ່ກອງປະຊຸມ ໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 10 ວາງອອກ."
ການແກ້ໄຂບັນຫາໜີ້ສິນ ສາທາຣະນະ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ, ສາມາດຊໍາຣະໜີ້ສິນໄດ້ພຽງປະ ມານ 11 ພັນຕື້ກີບ, ເມື່ອທຽບກັບໂຕ ເລກໜີ້ສິນຍັງບໍ່ສາມາດດຸ່ນດ່ຽງກັນໄດ້. ນອກຈາກນີ້ ການເກັບຣາຍຮັບບໍ່ໄດ້ຕາມຄາດໝາຍ, ດັ່ງ ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ຂອງ ພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວຄົນໃໝ່, ໄດ້ກ່າວໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນ ທົ່ວປະເທດ ຄັ້ງທີ 11 ວ່າ:
"ບັນຫາໜີ້ສາທາຣະນະ ຍັງບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ ທີ່ມີລັກສນະຕັ້ງໜ້າເທື່ອ, ໃນ 5 ປີ ຜ່ານມາເຖິງວ່າການເກັບຣາຍຮັບພົບຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກ ຫຼາຍປະການກໍຕາມ, ແຕ່ຣັຖບານໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ ແກ້ໄຂບັນຫາໜີ້ສິນລັກສນະ ຊໍາເຮື້ອ ແລະ ສະສົມມາຫຼາຍປີ ໄດ້ທັງ ໝົດ 11 ພັນ ຕື້ກີບ."
ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ໄດ້ກ່າວຕື່ມວ່າ, ການແກ້ໄຂບັນຫາໜີ້ສາທາຣະນະ ໃຫ້ຫຼຸດຜ່ອນລົງ, ຣັຖບານລາວຕ້ອງປັບປຸງການຈັດເກັບ ຣາຍຮັບ, ພາສີອາກອນຜ່ານຣະບົບທັນສມັຍເພື່ອ ປ້ອງກັນເງິນຮົ່ວໄຫຼ, ແລະ ການສໍ້ຣາດບັງຫຼວງຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ ແລະ ທີ່ສຳຄັນຕ້ອງ ພັທນາບຸຄລາກອນພາຍໃນ, ໃຫ້ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດທີ່ພຽງພໍ ຕໍການປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານ.
ຕໍ່ບັນຫາໜີ້ສາທາຣະນະຂອງລາວ, ປະຊາຊົນລາວເຂົ້າໃຈວ່າຈີນເປັນຜູ້ໃຊ້ໜີ້ໃຫ້, ຍ້ອນວ່າໜີ້ທີ່ຣັຖບານລາວຢືມມາພັທນາໂຄງການນັ້ນ ບໍ່ສາມາດສຳຣະໜີ້ຄືນໄດ້. ດັ່ງປະຊາຊົນ ຊາວນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີໃນວັນທີ 19 ມົກກະຣາ 2021 ວ່າ:
"ບັນຫາມັນຜ່ານມານີ້ມັນກາຫຼາຍບັນຫາ, ທີ່ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນເຫັນຄືໂຕຢ່າງ, ກະໄດ້ຍິນວ່າດຽວນີ້ເປັນໜີ້ເປັນສິນກະບໍ່ສາມາດຈະໃຊ້ໜີ້ ໄດ້, ບັນຫາລະແມ່ນດຽວນີ້ລະ ແມ່ນຈີນ ເປັນຜູ້ໃຊ້ໜີ້."
ປະເທດລາວມີໜີ້ສິນສາທາຣະນະສູງ, ປະຊາຊົນກໍເປັນກັງວົນ ແລະ ຕ້ອງການໃຫ້ຣັຖບານເອົາຄົນທີ່ມີຄວາມສາມາດດ້ານການເງິນ ມາບໍຣິຫານເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາໜີ້ສິນ. ດັ່ງປະຊາຊົນ ຊາວນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ອີກຄົນນຶ່ງໄດ້ກ່າວວ່າ:
"ໂຕນີ້ພວກເຮົາກະເປັນຫ່ວງຫຼາຍໃດ໋, ອັນບຸຄລາກອນເຮົາມີຄວາມຮູ້ ຄວາມສາມາດແນວໃດ, ບໍ່ມີຄວາມຮູ້ດີພໍຫັ້ນນ່າກາເຮັດໃຫ້ ຂະເຈົ້າມີບັນຫາ."
ໃນໄລຍະ 5 ປີ ຜ່ານມາໜີ້ສິນສາທາຣະນະຂອງລາວ ຢູ່ໃນອັດຕຣາທີ່ສູງ, ແລະ ສ່ຽງເກີນໄປ ປັຕຈັຍສຳຄັນມາຈາກສະພາບເສຖກິຈ ພາຍໃນທີ່ຍັງເຕີບໂຕບໍ່ຫຼາຍ. ການຄ້າກັບຕ່າງ ປະເທດ ຂາດດຸນທຸກປີ. ໃນປີ 2020 ຜ່ານມາກໍປະເຊີນກັບການຣະບາດ ຂອງເຊື້ອ ພຍາດໂຄວິດ-19 ສົ່ງຜົລໃຫ້ໜີ້ເພີ່ມຂຶ້ນ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ກະຊວງການເງິນ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ເມື່ອວັນທີ 19 ມົກກະຣາ 2021 ວ່າ:
"ໂຄວິດ, ມັນມີຜົລຕໍ່ການຄ້າເນາະ, ແລ້ວມັນກະແຮງມາຊໍ້າເຕີມອັນທີ່ວ່າມັນວິກຢູ່ແລ້ວຫັ້ນນ່າ, ວ່າໜີ້ສິນຂອງລາວມັນຮອດໃສແລ້ວ ເນາະແລ້ວມາເຈິໂຄວິດມັນແຮງ ໜັກຕື່ມອີກ ຫັ້ນນ່າ."
ອີງຕາມບົດຣາຍງານຂອງທະນາຄານໂລກ ເມື່ອ ວັນທີ 20 ພຶສພາ 2020 ຣະບຸວ່າ, ດ້ວຍສະພາບເສຖກິຈທີ່ຂຍາຍໂຕຊ້າລົງ, ມີການກູ້ຢືມເງິນຈະສົ່ງຜົລໃຫ້ຣະດັບໜີ້ສິນຈະເພີ່ມຂຶ້ນ ເປັນ 65 ຫາ 68% ຂອງ ຈີດີພີ ໃນປີ 2020, ເຊິ່ງເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 59% ຂອງ ຈີດີພີ ໃນປີ 2019. ຄັງສຳຮອງເງິນຕຣາຕ່າງປະເທດ ກໍຫຼຸດລົງໃນປີ 2020.
ຕາມການຣາຍງານ ຂອງສຳນັກຂ່າວ Nikkei Asia ຂອງ ຢີ່ປຸ່ນ, ຣາຍງານເມື່ອວັນທີ 13 ມົກກະຣາ ປີ 2021 ນີ້ວ່າ, ມາຮອດ ປັຈຈຸບັນລາວ ມີໜີ້ສາທາຣະນະປະມານ 12,6 ຕື້ໂດລາ ສະຫະຣັຖ. ໃນຈຳນວນນີ້ເກືອບເຄິ່ງນຶ່ງ ເປັນໜີ້ຈີນ ປະມານ 5,9 ຕື້ໂດລາ ສະຫະຣັຖ.
ການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງໜີ້ສິນມາຈາກການກູ້ຢືມຈາກຈີນ, ເພື່ອນຳມາລົງທຶນພັທນາໃນຫຼາຍໂຄງການຂນາດໃຫຍ່, ເປັນຕົ້ນເຂື່ອນໄຟຟ້າ, ເຂດເສຖກິຈພິເສດ ແລະ ໂຄງານການທາງ ຣົດໄຟ ລາວ-ຈີນ.