ລາວຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ສປຊ ຊ່ອຍໃຫ້ຫຼຸດພົ້ນ ຈາກປະເທດ ດ້ອຍພັທນາ

ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ ລະດັບສູງ ວ່າດ້ວຍປະເທດ ດ້ອຍພັທນາ ຄັ້ງທີ 25 ລະຫວ່າງວັນທີ 4-5 ມີນາ 2023 ຜ່ານມາ. ໃນກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ທ່ານ ສະເຫລີມໄຊ ກົມມະສິດ ຮອງນາຍົກຣັຖມົນຕຣີ ຕາງຫນ້າຣັຖບານລາວ ກໍໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ສືບຕໍ່ໃຫ້ການຊ່ອຍເຫລືອ ປະເທດລາວ ແລະ ຊອກຫາວິທີທາງແກ້ໄຂ ຄວາມຕ້ອງການອັນຮີບດ່ວນ ແລະ ບັນຫາທ້າທາຍຕ່າງໆ ເພື່ອໃຫ້ປະເທດລາວ ຫລຸດພົ້ນຈາກສະຖານະ ປະເທດດ້ອຍພັທນາ ພາຍໃນປີ 2026 ນີ້.

ທ່ານ ແອນໂຕນິໂອ ກູເຕເລສ (Antonio Guterres) ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກ່າວໃນກອງປະຊຸມ ເທື່ອນີ້ວ່າຄວາມພະຍາຍາມ ບັນດາປະເທດດ້ອຍພັທນາ ໃນການພັທນາປະເທດໃນໄລຍະຜ່ານ ມາຍັງສືບຕໍ່ກັບສິ່ງທ້າທາຍຕ່າງໆ ຢ່າງຫນັກຫນ່ວງ ຫລາຍກວ່າປະເທດອື່ນໆ ໂດຍສະເພາະໂຄງສ້າງເສຖິຈ ມະຫາພາກຂອງໂລກ. ການນໍາໃຊ້ ແລະເຂົ້າເຖິງຊັບພະຍາກອນ ທັມມະຊາດ ທີ່ບໍ່ເທົ່າທຽມກັນ, ຜົນກະທົບຈາກບັນຫາ ໃນພາກພື້ນ ແລະ ບັນຫາຫນີ້ສິນຈຳນວນ ມະຫາສານ ແລະ ອື່ນໆ.

ກ່ຽວກັບວຽກງານ ການນຳພາປະເທດຊາດ ໃຫ້ຫລຸດພົ້ນ ຈາກສະຖານະປະເທດ ດ້ອຍພັທນາໃຫ້ໄດ້ໃນປີ 2026 ນັ້ນຖືວ່າຍັງເປັນໄປໄດ້ຍາກ ເນື່ອງຈາກຊາວລາວ ຈຳນວນຫລາຍຍັງມີຄວາມທຸກຍາກ ແລະບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງ ໂຄງຮ່າງພື້ນຖານ ຈຳເປັນໄດ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ມີປະສິດທິພາບສູງ.

ດັ່ງຊາວລາວທ່ານນຶ່ງ ໃນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ທີ່ເຮັດວຽກດ້ານການພັທນາ ຊຸມຊົນແບບຍືນຍົງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 07 ກຸມພາ ນີ້ວ່າ:

“ການປະເມີນຢູ່ລາວ ມັນເພື່ອເອົາຮູບແບບ ຮູບການຊື່ໆນ່າ ສະນັ້ນມັນເປັນຈຸດອ່ອນ ຂອງຣັຖບານຢ່າງນຶ່ງວ່າເມືອງເຮົາ ຍັງທຸກຢູ່ ແຕ່ໄປປະກາດວ່າ ເປັນເມືອງຫລຸດພົ້ນ ທຸກກາບໍ່ໄດ້ຮັບການຊ່ອຍເຫລືອ ອິຫຍັງຫັ້ນນ່າ ສະນັ້ນພາຍໃນມັນກາແມ່ນ ເຮັດເອົາຜົນງານວ່າຊັ້ນ ສະເພາະວ່າ ປະຊາຊົນມັນຍັງທຸກຢູ່.”

ຊາວລາວຜູ້ນີ້ ຍັງກ່າວຕື່ມວ່າ ຣັຖບານລາວ ຄວນຈະເລັ່ງສົ່ງເສີມອາຊີບ ແລະມອບໃບຕາດິນ ຖາວອນ ໃຫ້ຄວບຄຸມຫລາຍທີ່ສຸດ ເພື່ອໃຫ້ຊາວບ້ານຜູ້ທຸກຍາກ ເຫຼົ່ານັ້ນໄດ້ມີວຽກເຮັດງານທຳ ຢ່າງຫມັ້ນຄົງ ແລະເລັ່ງພັທນາໂຄງຮ່າງພື້ນຖານ ຈຳເປັນ ເພື່ອໃຫ້ຊາວບ້ານບັນດາເຜົ່າ ແລະຫ່າງໄກສອກຫລີກ ເຂົ້າເຖິງໂຄງຮ່າງພື້ນຖານ ຈຳເປັນ ແລະໄດ້ຮັບສິດ ຢ່າງເທົ່າທຽມກັນ.

ນອກຈາກການພັທນາ ໂຄງການຕ່າງໆ ທີ່ຈະນຳພາປະເທດຊາດ ໃຫ້ຫລຸດພົ້ນຈາກ ສະຖານະປະເທດດ້ອຍພັທນາ ຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການຕິດຕາມ ແລະປະເມີນຜົນ ໂຄງການເຫລົ່ານັ້ນ ຢ່າງຮອບດ້ານ, ເປັນຮູບປະທັມ ແລະມີຄວາມຫນ້າເຊື່ອຖື ບໍ່ແມ່ນພັທນາໄປແລ້ວ ເກີດປະສິດທິຜົນ ພຽງສ່ວນໃດ ສ່ວນນຶ່ງກໍຈະມີຄວາມສ່ຽງສູງ ທີ່ຊາວບ້ານຈະກັບທຸກຍາກຄືເກົ່າ.

ຍົກໂຕຢ່າງ ເມືອງຄົງເຊໂດນ ແຂວງສາຣະວັນ ທີ່ຖືກປະກາດເປັນເມືອງພົ້ນທຸກ ມາແລ້ວຫລາຍປີ ແຕ່ປັດຈຸບັນ ຍັງມີຊາວບ້ານຈຳນວນຫລາຍ ໃນເຂດຫ່າງໄກສອກຫລີກ ຍັງມີຄວາມທຸກຍາກ ບໍ່ມີອາຊີບແລະລາຍໄດ້ ຢ່າງຫມັ້ນຄົງ ຊຶ່ງສົງຜົນໄປເຖິງລູກຫລານ ໃນຄອບຄົວ ທີ່ຈະຕ້ອງປະລະ ການຮຽນ ແລ້ວອອກໄປຫາວຽກເຮັດງານທຳ ເພື່ອມາແບ່ງເບົາພາຣະ ຂອງພໍ່-ແມ່ ຈົນເສຍໂອກາດ ທີ່ຈະຮຽນຫນັງສືຕໍ່.

ຖ້າທາງການລາວ ຍັງແກ້ໄຂບັນຫາ ຄວາມທຸກຍາກ ບໍ່ໄດ້ປະສິດທິພາບສູງສຸດ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ອະນາຄົດຂອງໄວຫນຸ່ມ ໃນລາວ ເສຍໂອກາດດ້ານການສຶກສາ ເພີ່ມຂຶ້ນຍ້ອນຄວາມທຸກຍາກ ຂອງຄອບຄົວ.

ດັ່ງເຈົ້າຫນ້າທີ່ ຜແນກສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ແຂວງສາຣະວັນ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ສ່ວນຫລາຍກາໂຮງຮຽນ ມັນກາບາງບ່ອນກາຫ່າງໄກ ບ້ານກາຫ່າງໄກ ຈາກໂຮງຮຽນເປັນອຸປະສັກ ເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນ ມີການປະລະອິຫຍັງຕ່າງໆ ສາເຫດກາແມ່ນສ່ວນນຶ່ງ ກາແມ່ນຄອບຄົວເນາະ ການທຸກຍາກ.”

ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີອີກຫລາຍເມືອງ ທີ່ປະກາດຫລຸດພົ້ນ ຈາກຄວາມທຸກຍາກໄປແລ້ວ ແຕ່ມີປະຊາຊົນຈຳນວນຫລາຍ ຍັງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໂຄງຮ່າງພື້ນຖານ ຈຳເປັນເປັນຕົ້ນການເຂົ້າເຖິງ ລະບົບສາທາລະນະສຸຂ ຊຶ່ງຖືເປັນນຶ່ງໃນເງື່ອນໄຂ ຂອງການພັທນາປະເທດ ຢ່າງຍືນຍົງ ຕາມທີ່ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກຳນົດໄວ້.

ດັ່ງເມືອງຫ້ຽມ ຫລື ເມືອງວຽງທອງເກົ່າ ແຂວງຫົວພັນ ທີ່ຫາກໍປະກາດ ເປັນເມືອງພົ້ນທຸກ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ກໍຍັງມີຊາວບ້ານ ເປັນຈຳນວນຫລາຍ ຍັງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງ ລະບົບສາທາຣະນະສຸຂໄດ້ ຢ່າງທົ່ວເຖິງ ແລະມີປະສິດທິພາບສູງສຸດ ຊຶ່ງສົ່ງຜົນຕໍ່ການເກີດພະຍາດຕ່າງໆ ແລະ ອັດຕຣາການເສັຽຊີວິດສູງ.

ປັດໄຈສຳຄັນ ຄືລະບົບສາທາຣະນະສຸຂ ທີ່ເຂົ້າໄປພັທນານັ້ນເປັນພຽງລະບົບ ສາທາຣະນະສຸຂ ຂັ້ນພື້ນຖານເທົ່ານັ້ນ ແລ້ວຍັງບໍ່ມີອຸປະກອນການແພດ ທັນສໄມ ເມື່ອເວລາຊາວບ້ານເຈັບປ່ວຍ ຮຸນແຮງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງ ການປີ່ນປົວໄດ້ຢ່າງທັນເວລາ ຈຶ່ງເກີດຄວາມສ່ຽງສູງ ທີ່ຈະເສັຽຊີວິດໄດ້.

ດັ່ງເຈົ້າຫນ້າທີ່ ຜແນກສາທາຣະນະສຸຂ ແຂວງຫົວພັນ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ກາສາມາດເຂົ້າເຖິງຫມົດ ອຸປະກອນການແພດນີ້ ມັນກາບໍ່ຄົບຫັ້ນແຫລະເນາະ ແຕ່ທາງເມືອງເຮົາກາຍັງບໍ່ຢາກພຽງພໍ ສ່ວນຫລາຍຂະເຈົ້າ ກາໄດ້ຕິວ່າປີ່ນປົວ ຢູ່ລາວ ມັນກາຍັງບໍ່ທັນໄດ້.”

ຊາວລາວທ່ານນຶ່ງ ໃນເມືອງໄຊສະຖານ ແຂວງໄຊຍະບູຣີ ກ່າວວ່າ ຍັງອີກຫລາຍປີສົມຄວນ ກ່ວາທີ່ຈະພັທນາ ໃຫ້ບ້ານເມືອງໄດ້ຮັບການພັທນາ ໄດ້ແບບຍືນຍົງ ເນື່ອງຈາກໂຄງຮ່າງພື້ນຖານ ຈຳເປັນຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບການພັທນາ ໄດ້ດີເທົ່າທີ່ຄວນ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຊາວບ້ານເຂົ້າເຖິງ ຢ່າງທົ່ວເຖິງ ແລະ ມີປະສິດທິພາບ.

ສ່ວນຊາວບ້ານ ພາຍໃນເມືອງ ກໍຍັງມີອີກຫລາຍບ້ານ ຍັງບໍ່ມີອາຊີບ ແລະ ລາຍໄດ້ຢ່າງຫມັ້ນຄົງ ແລະຍັງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງສິດຂັ້ນພື້ນຖານໄດ້ ກໍຢາກໃຫ້ທາງການລາວ ເລັ່ງຊ່ອຍເຫລືອຮີບດ່ວນ.

ດັ່ງຊາວລາວທ່ານນີ້ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເອຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ໂຕແກ້ໄຂຊີວິດການເປັນຢູ່ຫັ້ນ ໄລຍະນີ້ຫັ້ນສະພາບແວດລ້ອມ ກາຫລາຍອັນເນາະ ຖືວ່າບໍ່ມີການພັທນາແລ້ວ ມັນບໍ່ຫມັ້ນຄົງດຽວນີ້ເວົ້າເຣື່ອງການພັທນາ ດ້ານອື່ນໆ ນັ້ນເຣື່ອງເສັ້ນທາງກາຍັງຫຍຸ້ງຍາກ ຫນ້ອຍນຶ່ງທັງພັກທັງຣັຖ ທັງໂຄງການຫັ້ນຊ່ອຍ.”

ຊາວລາວອີກທ່ານນຶ່ງ ໃນເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ກ່າວວ່າເຖິງວ່າອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ຈະປະກາດໃຫ້ປະເທດລາວ ຫລຸດພົ້ນຈາກສະຖານະ ປະເທດດ້ອຍພັທນາ ໃນປີ 2026 ນີ້ ແຕ່ທ່ານເອງບໍ່ເຊື່ອຫມັ້ນ ໃນການນໍາພາ ຂອງທາງການລາວ ເນື່ອງຈາກສະພາບຄຸນນະພາບ ຊີວິດຂອງຊາວບ້ານສ່ວນໃຫຍ່ ຍັງມີຄວາມທຸກຍາກ, ລາຍໄດ້ຍັງຫນ້ອຍ ແລະສິ່ງສຳຄັນ ແມ່ນຍັງບໍ່ທີດິນທຳການກະເສດ ທີ່ພຽງພໍ ແຕ່ທາງການລາວ ພັດມາປະກາດ ເປັນເມືອງພົ້ນທຸກ ເຊິ່ງການປະເມີນດັ່ງກ່າວ ບໍ່ສອດຄ່ອງກັບສະພາບ ຄວາມເປັນຈິງ ໃນສັງຄົມ.

ດັ່ງຊາວລາວທ່ານນີ້ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ປະຊາຊົນຫັ້ນຍັງ ຄືເກົ່າຫັ້ນແລ້ວ ດິນເຂົາເຮັດກາບໍ່ມີງານ ກາບໍ່ມີ ສະເລັ່ຽເບິ່ງລາຍຮັບ ປະຊາຊົນລາວເຮົານີ້ ຜູ້ນຶ່ງ 200 ໂດລ້າຣ໌ ກາຍັງຍາກນ່າ ມີແຕ່ຄວາມເວົ້າຊື່ໆ ຫມົດ ພາກໂຕຈິງບໍ່ເຫັນເຮັດຫັ້ນນ່າ.”

ປັດຈຸບັນປະເທດລາວ ຢູ່ລະຫວ່າງໄລຍະຂ້າມຜ່ານ 5 ປີ ໂດຍທາງການລາວ ຈະຕ້ອງປະຕິບັດເກນມາຕຖານ ຂອງອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ທັງຫມົດ 3 ເງື່ອນໄຂ ທີ່ກຳນົດໄວ້ ໃນການປະເມີນ ໃຫ້ຢູ່ໃນເກນມາຕຖານຄົງທີ່ ຫລື ດີຂຶ້ນກ່ວາເກົ່າ ປະກອບມີດັດຊະນີລາຍໄດ້ແຫ່ງຊາດ, ດັດຊະນີຊັບພະຍາກອນ ມະນຸດ ແລະ ດັດສະນີຄວາມບອບບງ ທາງດ້ານເສຖກິຈ.

ປະເທດລາວ ຖ້າຄົງສະຖານະໄວ້ຈາກ 2 ໃນ 3 ເງື່ອນໄຂ ຈົນຮອດປີ 2026 ໄດ້ກໍຈະຖືກຮັບຮອງ ຈາກອົງການ ສະຫະປະຊາດ ເພື່ອກ້າວໄປ ສູ່ສະຖານະປະເທດ ກຳລັງພັທນາ. ປັດຈຸບັນ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ໄດ້ກຳນົດໃຫ້ 47 ປະເທດທົ່ວໂລກ ຮວມເຖິງປະເທດລາວ ຢູ່ໃນສະຖານະພາບ ປະເທດດ້ອຍພັທນາ ຫລື Least Development Country (LDC) ໂດຍຈຳນວນ 47 ປະເທດ ແມ່ນຈະໄດ້ຮັບການຊ່ອຍເຫລືອ 18 ເປົ້າຫມາຽ ເພື່ອຄວາມຍືນຍົງ ແລະກ້າວໄປສູ່ ປະເທດທີ່ກຳລັງ ພັທນາເປັນຕົ້ນລົບລ້າງ ຄວາມທຸກຍາກ, ລົບລ້າງຄວາມອຶດຫີວ, ເຂົ້າເຖິງລະບົບ ສາທາຣະນະສຸຂ, ມີການສຶກສາ, ມີຄວາມສເມີພາບ ລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ, ມີນ້ຳກິນ, ນໍ້າໃຊ້ ສະອາດ ແລະມີວຽກເຮັດ ງານທຳ ທີ່ີມີຄຸນຄ່າ ແລະ ສົ່ງເສີມເສຖກິຈ ໃຫ້ເຕີບໂຕ.