Amérikigha oqushqa kélishte biliwélishqa tégishlik ishlar (2)


2005.02.02

Xitayda, jümlidin Uyghur élide nurghun oqughuchilar, gerche in'giliz tilini öginip, amérikigha chiqip oquydighan shert- shara'itlarni hazirlighan bolsimu, emma amérika 11 - séntebir weqesidin kiyin "chet'ellik oqughuchilargha qaratqan siyasitini özgertti, xitaydin kélidighan oqughuchilarni qarshi almaydighan boldi. Wiza élish barghansiri teslishiwatidu" dégendek gep -sözlerge ishinip, amérikidiki aliy mekteplerge oqushqa iltimas qilishtin yaltiyidighan ehwallar körülgen.

Bu munasiwet bilen biz amérika hökümitining xitaydiki oqughuchilargha qaratqan wiza siyasiti heqqide amérika tashqi ishlar ministirliqi wiza ishliri idarisining bayanatchisi kelli shennon (Kelly Shannon) xanimni ziyaret qilduq.

Wiza siyasitide özgürüsh bolmidi

U, 11 - sintebir weqesidin kiyin, amérikining xitaydiki we pütün dunyadiki oqughuchilargha qaratqan wiza siyasitide özgirish bolmighanliqini, amérikining yenila pütün dunyadiki oqughuchilarni amérikidiki aliy mekteplerge kélip oqushqa righbetlendüridighanliqini bildürüp, mundaq didi:

- Biz amérikigha wiza iltimas sunidighan oqughuchilarni righbetlendürüshke tirishiwatimiz. Emma, 11 - séntebir weqesidin kiyin, wiza ishlesh jeryanlirida nurghun mesililerge düch kelduq. Shunga, az bir qisim iltimas sun'ghuchilarning wizisi kéchiktürüldi. Buning nisbiti omumiy wiza iltimas qilghuchilarning aran ٪ 2.2 Ini igileydu. Bezi ehwallarda wizining netijisi uzun'ghiche kichiktüriliwatidu. Emma hazir köp hallarda 30 künning ichide qayta tekshürülüp jawabi chiqiwatidu.

Alahide étibar bérish siyasiti yoq

Ilgiri radi'omizning heqsiz liniyisige téléfon qilghan bezi Uyghur oqughuchilar, Uyghurlarning amérikidiki mekteplerge oqushqa kélelishi üchün, bashqa xitay oqughuchilirigha qarighanda téximu köp ejir singdürüshke toghra kélidighanliqini, chünki Uyghur oqughuchilar awal xitay tilini öginip, in'giliz tili bilen kéyinrek tonushidighanliqini, xitay oqughuchilirining bolsa bashlan'ghuch mekteptin bashlap, in'giliz tili dersliki barliqini bildürüp, amérika hökümitining Uyghurlar we tibetlerge oxshash aliy ma'aripta terbiyilinish pursiti az bolghan milletlerge qarita, wiza bérish we bashqa jehetlerde alahide étibar bérish siyasitining bar- yoqliqini sorighan idi.

Amérika wiza ishliri idarisining bayanatchisi kelli shennon xanim, amérikining héchqandaq millet we döletke qarita étibar bérish siyasitining yoqliqini izahlidi.

Xitaydin kéliwatqanlar yenila köp

Buning aldida, amérikining xitayda turushluq elchixanisi axbarat - medeniyet bölimining mes'oli donald bayshop (Donald Bishop) ependi, oqughuchilarning "amérikining wiza bermiki barghansiri qiyinlishiwatidu" digen qarishi heqqide mexsus toxtilip, amérikining xitaydiki oqughuchilargha wiza bérish nisbitining töwenlimey, eksiche ashqanliqini bildürgen.

Uning körsitishiche, amérikining her qaysi aliy mektepliri xitaydin kélidighan oqughuchilarni qarshi alidighan bolup, xitaydin kelgen 62 mingdin artuq oqughuchilar amérikida telim almaqta iken. Bu amérikigha oqushqa kelgen chet'ellik oqughuchilarning ٪ 11 ini igileydiken. Halbuki, xitaydin kelgen oqughuchilarning köpinchisi yeni ٪ 82 i magistirliq yaki dokturluq aspirantliqida oquydiken.

Wiza élish nisbiti yenila yuqiri

U yene , 2002 - , 2003 - we 2004 - yilliq oqughuchilar wizisini tarqitish ehwali heqqidiki sanliq melumatlarni élan qilghan. Uning melumatlirigha qarighanda, xitayda 2002 - yili jem'iy 26 mingdin artuq oqughuchi tünji qétimliq iltimasida wiza alalighan. Wiza bérish nispiti 50٪ ke yéqinlashqan. Emiliyettiki wiza bérish nisbiti buningdinmu yuqiri bolup, chünki matiriyalliri kam we bashqa sewebler tüpeylidin ret qilin'ghan bezi oqughuchilar ikkinchi we üchünchi qétimliq iltimaslirida wizigha érishken.

2003 - Yili, xitayda oqughuchilar wizisigha iltimas qilghanlarning sani tünji qétim töwenligen. Emma yenila18 ming oqughuchi wiza alalighan. Ötken yili wizigha iltimas qilidighanlarning sani yenimu töwenlep ketken bolsimu, emma 22 ming oqughuchi wizigha érishken. Tünji qétimliq iltimasida wiza alalighan oqughuchilarning nispiti٪ 60 ke yéqinlashqan bolup, emiliyettiki wiza bérish nispiti ٪ 67 etrapida bolghan.

Amérika elchixanisi axbarat - medeniyet bölimining mes'uli donald bayshop yuqiriqi melumatlarni neqil keltürüp, "amérikining wiza bérishi qiyinlishiwatidu, amérika xitaydin kelgen oqughuchilarni qarshi almaydiken digen sözlerning hemmisi sepsete. Amérikigha iltimas qilidighan oqughuchilar sani ilgirikidin azlap ketken bilen, oqughuchilarning wizigha érishish pursiti ashti" dep bildürgen.

Amérikigha yéqinqi yillarda oqushqa chiqqan Uyghur oqughuchiliri we ilgiri oqushqa chiqqan bir qisim Uyghur ziyaliliri, Uyghurlar üchünmu, amérikida oqush imkaniyetlirining barliqini, buning üchün küchlük riqabette yéngip chiqish kéreklikini bildürmekte. Bu heqtiki tepsiliy melumatlarni kéyinki programmilirimizda anglitimiz. (Arzu)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.