Kishilik hoquq teshkilatliri b d t kishilik hoquq organlirini xitaygha keskin heriket qollinishqa chaqirdi

Birleshken döletler teshkilati kishilik hoquq aliy komissarliqi élan qilghan “Shinjang Uyghur aptonom rayonidiki kishilik hoquq ehwali heqqide doklat” ning ikki yilliqi munasiwiti bilen, 28-awghust küni dunya Uyghur qurultiyi, Uyghur kishilik hoquq qurulushi, Uyghur herikiti teshkilati, xitaydiki kishilik hoquqni qoghdighuchilar teshkilati qatarliq 15 teshkilat birlikte bayanat élan qilip, b d t kishilik hoquq kéngishini bu yil 9-ayning 9-küni ötküzülidighan 57-nöwetlik yighinda xitaygha jiddiy heriket qollinishqa chaqiriq qildi.

Xitaydiki kishilik hoquqni qoghdash teshkilatining tor bétide élan qilin'ghan bu bayanatta, xitayning b d t chiqarghan mezkur doklatni qilche asassiz halda “Qanunsiz we inawetsiz” dep ret qilghanliqi, shundaqla b d t kishilik hoquq organlirigha düshmenlik pozitsiyesi tutqanliqi, ziyankeshlikke uchrighuchilar we ularning a'ile tawabi'atlirigha jawabkar bolushtin bash tartqanliqi qattiq eyiblen'gen.

Bayanatta mundaq déyilgen: “Xitay hökümiti Uyghur rayonidiki keng kölemlik wehshiylikini dawamlashturuwatidu: héchqandaq qanuniy eyiblesh we delillesh bolmay turup kishilerni xalighanche tutushni dawam qiliwatidu. Hökümetsiz kishilik hoquq teshkilatliri bu rayondiki qattiq basturushni xatirilep kelmekte. Xitayning yuqiri derijilik hökümet emeldarliri Uyghurlarning tili, medeniyiti we étiqadini yoqitidighanliqini ashkara jakarlimaqta. B d t gha eza turup, bundaq keng kölemlik jinayet ötküzgen bir döletning b d t kishilik hoquq kéngishide wezipe ötesh salahiyiti bolmaydu, uning jawabkarliqini choqum sürüshtürüsh kérek”.

Bayanatning axirida, eger b d t kishilik hoquq aliy komissari, kishilik hoquq kéngishi xitaygha keskin heriket qollanmisa, xitayning yene tarixta misli körülüp baqmighan bu jinayetni dawamlashturidighanliqi eskertilgen hemde b d t kishilik hoquq organlirining derhal heriketke ötüshi kérekliki chaqiriq qilin'ghan.