“Jungxu'a milliti ortaq gewdisi éngi” ni omumlashturush qarari chiqirildi

Xitay da'iriliri Uyghurlargha qarita irqiy qirghinchiliq siyasitini yolgha qoyush bilen birge “Jungxu'a milliti ortaq gewdisi éngini” kücheytishmu teng élip barghanidi.

15-Aprél küni échilghan xitay kompartiyesi Uyghur aptonom rayonluq komitéti10-qétimliq qurultiyining 11-omumiy yighinida jungxu'a milliti ortaq gewdisi éngini omumlashturush we kücheytish toghrisida yéngi qararlar maqullan'ghan.

“Shinjang géziti” ning xewiridin melum bolushiche, mezkur qararda mundaq déyilgen: “Jungxu'a milliti ortaq gewdisi éngini kücheytish shinjangning milliy ittipaqliqi, tereqqiyati we uzun muddetlik muqimliqigha munasiwetlik zor siyasiy mesile. Jungxu'a milliti ortaq gewdisi éngi kücheytish toghrisidiki mezmunlarni aliy mekteplerning derslik sistémisigha singdürüsh, chongqur mezmundiki teshwiqat we ma'arip pa'aliyetlirini qanat yaydurush we shinjangni medeniyet arqiliq ozuqlandurushni qet'iy dawamlashturush” kérek.

Xitay hökümitining jungxu'a milletliri ortaq gewdisi éngi dégenliri emeliyette Uyghur, qazaq qatarliq milletlerni medeniyet we idé'ologiye jehette özgertish we assimilyatsiye qilish؛ shu arqiliq ularning öz tili, medeniyiti we dinigha bolghan tewelikini ajizlashturush hem yoq qilish dep qaralmaqta.

Kishilik hoquqni közitish teshkilatining tetqiqatchisi maya wang “Shinjangni medeniyet arqiliq ozuqlandurush qurulushi” toghruluq qilghan sözide, “Xitay hökümitining atalmish ‛medeniyet qurulushi‚ Uyghurlarni xitaylashturush, bu emeliyette insaniyetke qarshi jinayet tüsini alghan” dep körsetkenidi.

 Uyghur aptonom rayonida élin'ghan mezkur qararda “‛shinjang tarixigha da'ir bir qanche mesile‚ namliq aq tashliq kitabning tetqiqati we teshwiqatini ilgiri sürüsh”, jungxu'a milliti éngini omumyüzlük singdürüshni metbu'at, ma'arip we bashqa her xil öginish ussulliri bilen emelge ashurush qatarliqlar tekitlen'gen.