Қәшқәрдики “пакиз енергийә қурулуши” да 12мииң адәм қетим “ешинча әмгәк күчи” ишқа селинған

Нөвәттә хитай даирилири уйғур елидә 10 милйон киловатлиқ пакиз енергийә базиси қурулушини җиддий елип бериватқан болуп, бу йил 1 – айда қәшқәрдә башлиған бу қурулуш түридә йәнә көплигән уйғурниң мәҗбурий әмгәккә селиниватқанлиқи мәлум болмақта.  

“хитай хәвәрләр тори” ниң хәвиридин қариғанда пакиз енергийә қурулушиниң қәшқәрдә йолға қоюлуши билән йоруқлуқ волтни қоллаш түрлири, литий ионлуқ батарейә ишләпчиқириш түрлири вә сим вә симлиқ кабел ишләпчиқириш түрлири арқа-арқидин ишқа кириштүрүлүп, 12 миң адәм қетимдин  артуқ йәрлик ешинча әмгәк күчи ишқа орунлаштурулған. Хитай һөкүмитиниң уйғурларни  көп йиллардин бери “ешинча әмгәк күчи” дегән нам астида уйғур елиниң ичи вә сиртидики завутларда мәҗбурий әмгәккә селип  келиватқанлиқи кишилик һоқуқ органлири тәрипидин тәкитләнгәниди. Мәзкур хәвәрдин қариғанда қәшқәрдики  мәзкур пакиз енергийә, йәни  қуяш енергийәси саһәсидә  көп сандики    “ешинча әмгәк күчи”, йәни  уйғурларниң әмгәккә селиниватқанлиқи мәлум болмақта. 

“хитай хәвәрләр тори” ниң хәвиридин қариғанда, пакиз енергийә қурулуши бойичә қурулидиған 10 милйон киловатлиқ йеңи енергийә базиси қәшқәрниң маралбеши наһийәси, йәкән наһийәси вә йеңишәһәр наһийәлиридә қурулуватқан болуп, қурулушниң бу йил ахириғичә пүтүши пиланланмақтикән.

Қәшқәрдики бу 10 милйон киловатлиқ йеңи енергийә түри тамамланғандин кейин, йиллиқ ишләпчиқиридиған йоруқлуқ волт електр енергийәси тәхминән 15 милярд киловат саәткә йетидиған болуп, у 4 милйон 275 миң тонна өлчәмлик көмүргә баравәр икән.

Хитайдики пакиз енергийә саһәси, йәни күн тахта қурулуши уйғур мәҗбурий әмгики әң еғир саһәләрниң бири дәп қаралмақта. Америка һөкүмити бу сәвәбтин уйғур елидики завутларда ишләпчиқирилған күн тахтиларниң импорт қилинишини чәклигәниди.Америка таможна вә чегра қоғдаш идариси бу йил 6-айда “уйғур мәҗбурий әмгекиниң алдини ‍елиш қануни” рәсмий һалда иҗра қилинишқа башлиғандин бери, мәҗбурий әмгәккә четишлиқ 1000 дин артуқ қуяш ениргийә тахтиси йолланмисини тутуп қалған иди.