Turpandiki bir qedimiy qebridin 2700 yil burunqi at égiri tépilghan

 Xitay we chet el arxé'ologlirining turpanning yangxéy kentidiki bir qedimiy qebrige qarita élip barghan arxé'ologiyelik qézishta buningdin 2700 yil awwalqi dewrge a'it bolghan at égiri bayqalghan.

Arxé'ologlarning qeyt qilishiche, bu arxé'ologiyelik bayqash atning köndürülüp, qatnash qorali süpitide qollinilish tarixigha da'ir yéngi yip uchi bilen teminleydiken. Xongkongda chiqidighan “Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” gézitining 4-iyun bergen xewiride, mezkur qebridin tépilghan buyumlargha qarita radi'o-karbunluq éniqlash élip bérilip, bu buyumlarning miladidin burunqi 727 yildin 396 yilghiche bolghan ariliqtiki dewrge a'it ikenlikini békitken.

Xewer éytilishiche, bu qebre bir ayalgha a'it bolup, uningdin atning égiri, shundaqla kala térisidin yasalghan, ichige kéyik we töge yungi qachilan'ghan yastuqlar tépilghan. Buningdin burun arxé'ologlar eng qedimiy at égirining altay taghliridin tépilghan qedimki iskit xelqlirige a'it ikenlikini qeyt qilip kelgen idi. Melum bolushiche, turpan yangxéydiki bu qedimiy qebrining arxé'ologiyelik doklati 23-may küni “Asiya arxé'ologiye tetqiqati” zhurnilida élan qilin'ghan bolup, doklatta bu bayqash rayondiki xelqlerning miladidin burunqi ming yilning deslepki yérimidila at minishni bilgenlikini ispatlap bergenliki körsitilgen.

Mezkur arxé'ologiyelik bayqashning xitay hökümiti 2017-yildin bashlap Uyghurlarning tarixi we medeniyitige qayta éniqlima bérip, Uyghur rayonini ezeldin tartip xitayning bir parchisi, Uyghurlarni “Jungxu'a milliti” dep körsitiwatqan؛ keng kölemlik lagérlarni qurup, bu orunlarda Uyghurlarni “Jungxu'a milliti” ikenlikini qobul qilishqa mejburlawatqan bir waqitta bayqilishi, diqqet qozghidi. “Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” gézitining körsitishiche, turpandiki qedimki qebridin chiqqan buyumlarning tetqiqatigha qatnashqan shiwétsariye, xitay, gérmaniye, en'gliye we rusiye tetqiqatchiliri, bu égerni “Hazirche éger yasash tarixining bashlinishigha wekillik qilidu” dégen.