Кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилати хәлқара җәмийәтниң уйғур мәсилисидә хитайға болған бесиминиң үнүмлүк болуватқанлиқини билдүрди

Мухбиримиз әркин
2023.01.13

Хәлқара кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилати 12-январ күни өзиниң 2023-йиллиқ доклатини елан қилип, уйғур мәсилиси хәлқара җәмийәтниң диққәт нуқтисиға айланғанлиқи, хитайға болған бесимниң үнүмлүк болуватқанлиқини билдүргән. Доклатта көрситишичә, “шинҗаңдики кишини сәскәндүридиған кишилик һоқуқ вәзийитигә болған коллектип диққәт, бейҗиңни мудапийә орниға чүшүрүп қойған болуп, хитай һөкүмити өзиниң қәбиһ қилмишини ақлаш үчүн наһайити көп күч сәрп қилмақта” икән. Доклатта гәрчә бейҗиң даирилири һөкүмәтниң шинҗаңда терорлуққа мувәппәқийәтлик қарши турғанлиқини тәрғип қилсиму, “лекин әмәлийәттә, хитай һөкүмитиниң шинҗаңда нәччә милйон уйғур вә башқа мусулманларни давамлиқ қамақта тутуп туруватқанлиқи, уларни кәмситкәнлики вә мәҗбурий әмгәккә селиватқанлиқи” тәкитләнгән.

Доклатта йәнә өткән йили 5-айда қамақтики 3000 миң уйғурниң баш сүрити вә юқири дәриҗилик хитай әмәлдарлириниң уйғурларни қаттиқ бастурушқа аит ичкий сиясәт һөҗҗәтлириниң ашкарланғанлиқи, б д т кишилик һоқуқ алий комиссари ‍ишханисиниң өткән йили 8-айда елан қилинған доклатида, хитайниң шинҗаңдики бастуруши “инсанийтәткә қарши җинайәт тәшкил қилиши мумкин” ликини илгири сүргәнликини билдүргән.

Кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилати хитай бөлүминиң алий тәтқиқатчиси мая ваңниң радийомизға ейтишичә, “шинҗаңдики әң чоң мәсилә, бизниң хошаллинарлиқ бир хәвәргә еришәлмәсликимиз” икән. У: “биз қанчилик адәмниң қоюп берилгәнликини билмәймиз. Гәрчә бәзи кишиләр қоюп берилгән болсиму, лекин завутларға йөткәп кетилди” дегән. Кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилатиниң доклати, 14 дөләттин кәлгән аталмиш “мусулман өлималири” вәкилләр өмики уйғур елида зиярәттә болған, шундақла хитайниң райондики аталмиш “терорлуққа қарши туруш пиланиниң мувәппәқийәтлик тамамлиғанлиқи” ни тәбриклиши қаттиқ наразилиққа учриған бир вақитта елан қилинди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.