خىتاي «ئايتوقاچ بايرىمى» نىڭ ئۇيغۇر ئېلىدە بۇنىڭدىن مىڭ يىللار بۇرۇن تەبرىكلەنگەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن
2024.09.16
خىتاينىڭ ئىلگىرى «ئاي سەيلىسى»، «تاۋۇز چاغىنى» دېگەن ناملار بىلەن تونۇلغان ئىككى مىڭ يىللىق ئەنئەنىۋى مىللىي بايراملىرىدىن «ئايتوقاچ بايرىمى» بۇ يىل يەنە ئۇيغۇر ئېلىدە كەڭ تەبرىكلەنمەكتە. 2017-يىلى باشلانغان چوڭ تۇتقۇندىن بېرى ئۇيغۇرلارغا قارىتا كەڭ يولغا قويۇلۇۋاتقان «جۇڭخۇا مىللىتى ئورتاق ئېڭى» بەرپا قىلىشنىڭ بىر پارچىسى سۈپىتىدە، ئۇيغۇرلارنىڭمۇ خىتايلار بىلەن بىرلىكتە تەبرىكلىشى مەجبۇرىيەتكە ئايلانغان بۇ بايرامدا، بۇ يىلمۇ «ئايتوقاچ يېيىش» بىر سىياسىي ھەرىكەتكە ئايلانغان. رايوندىكى خىتاي ھۆكۈمەت تاراتقۇلىرىدىن، ئۇيغۇرلارنىڭ ھەر قايسى جايلاردا ئومۇميۈزلۈك بۇ بايرامنى تەبرىكلەۋاتقانلىقى، ھەر يىلى 9-ئاينىڭ ئوتتۇرىلىرىدىن 10-ئاينىڭ باشلىرىغىچە داۋاملىشىدىغان بۇ بايرامنى تەبرىكلەش، بايرامدا ئايتوقاچ يېيىش ئۇيغۇرلارنىڭ مىڭ 400 يىلدىن بېرى تەبرىكلەۋاتقان ئاساسلىق مىللىي بايراملىرىدەك تەشۋىق قىلىنىۋاتقانلىقى مەلۇم بولماقتا. «شىنجاڭ گېزىتى» نىڭ 16-سېنتەبىر بەرگەن خەۋىرىدە، تۇرپان ئاستانادىكى بىر قەدىمىي قەبرىدىن بىر ئايتوقاچنىڭ قالدۇقى بايقالغانلىقى، بۇرۇن تۇرپاندا ياشىغان ئاھالىلەرنىڭ ئايتوقاچ ياساپ، بۇ بايرامنى تەبرىكلىگەنلىكى ئىلگىرى سۈرۈلگەن.
خىتاي ھۆكۈمىتى 2017-يىلىدىن بېرى رايوندا تېخىمۇ قاتتىق قوللۇق بىلەن ئىجرا قىلىۋاتقان «جۇڭخۇا مىللىتى ئورتاق ئېڭى» بەرپا قىلىشتا، ئۇيغۇرلارنىڭ نورۇز، قۇربان ھېيت، روزا ھېيتقا ئوخشاش ھېيت بايراملىرىنىڭ چەكلەشكە ئۇچراپ، نەچچە مىڭ يىللىق مەدەنىيەت ئەنئەنىلىرىنىڭ خىتاي مەدەنىيىتى بويىچە قايتا شەكىللەندۈرۈلۈۋاتقانلىقى قەيت قىلىنماقتا. «شىنجاڭ گېزىتى» نىڭ بىلدۈرۈشىچە، نۆۋەتتە ئۇيغۇر ئېلى ئايتوقاچ كەڭ ئىستېمال قىلىنىدىغان بىر رايونلا ئەمەس، بەلكى ئايتوقاچ ئىشلەپچىقىرىپ خىتاي ئۆلكىلىرىنى تەمىنلەيدىغان بىر بازا ھالىتىگە كەلگەن. «شىنجاڭ گېزىتى» نىڭ بۇ ھەقتىكى خەۋىرىدە، «يېقىنقى يىللاردىن بېرى، شىنجاڭ ئايتوقاچلىرىنىڭ ئەنئەنىگە ۋارىسلىق قىلىش ئاساسىدا داۋاملىق يېڭىلىق يارىتىپ، رايون ئالاھىدىلىكى بار نۇرغۇنلىغان يېڭى ۋە ئۆزگىچە تەملەرنى بارلىققا كەلتۈرگەنلىكى» تەكىتلەنگەن. ئەمەلىيەتتە، «ئايتوقاچ بايرىمى» خىتاي مەدەنىيەت چەمبىرىكىدىكى خەلقلەرنىڭ ئەنئەنىۋى بايرىمى بولۇپ، بۇ بايرامنىڭ ئەڭ بۇرۇن مىلادىدىن بۇرۇنقى 2-ئەسىردىكى خىتاي يازما ۋەسىقىلىرىدە تىلغا ئېلىنغانلىقى قەيت قىلىنماقتا.