Amérika dölet mudapi'e ministiri xitayning panama qaniligha dawamliq tehdid élip kélidighanliqini bildürdi

Amérika dölet mudapi'e ministiri pit xégsét (Pete Hegseth) mushu hepte panamagha qaratqan 3 künlük resmiy ziyariti jeryanida, xitayning panama qanilini kontrol qilishini qubul qilghili bolmaydighanliqi we amérikaning özining jenubiy amérikadiki tesirini kücheytidighanliqini élan qildi.

Dölet mudapi'e ministiri xégsét panama prézidénti xoséy ra'ul mulino (José Raúl Mulino) bilen birlikte ötküzgen yéngi portning échilishi bilen élip barghan lénta késish murasimida amérikaning xitay yaki her qandaq bir döletning panama qanilining meshghulatlirigha tehdid qilishigha yol qoymaydighanliqini bildürgen. Ministir xégsét sözide, “Amérika bilen panama bu meqsette yéqinqi bir qanche heptidin buyan ötkenki 10 nechche yilgha qarighanda bizning dölet mudapi'e we bixeterlik hemkarliqimizni kücheytish üchün köp xizmetlerni ishliduq” dégen.

Dölet mudapi'e ministiri xégsét sözide yene xitay shirkitining bu qanalgha munasiwetlik ul eslihelerni dawamliq kontrol qiliwatqanliqini nezerde tutup, “Bu xitayning panamaning hemmila yéride nazaret heriketlirini élip bérish mumkinchilikini yaritip béridu. Mana bu panama bilen amérikaning téximu bixeter, bay we igilik hoquqigha ige bolmasliqini keltürüp chiqiridu” dégen.

Amérika prézidénti donald tramp eyni waqitta amérika prézidénti jimmi kartérning amérikaning qolidiki panama qanilini panamagha 1 dollargha bériwetkenliki we bu qanalning hazir xitayning kontrolliqida ikenlikini qattiq eyiblep kelgen idi. Prézidént tramp panama hökümiti ikki dölet arisidiki kélishimge xilapliq qilip, amérika herbiy paraxodlirining yuqiri tölem élip ötküzidighanliqi sewebidin bu qanalni qayta amérikaning qoligha éliwélish kéreklikini köp qétim otturigha qoyghan idi.

Amérika dölet mudapi'e ministirliki özining torida bu toghrisida bergen xewirige qarighanda, amérika dölet mudapi'e ministiri xégsét bu qétimqi sepiride yene panama bilen birlikte panama qanilining bixeterlikige kapaletlik qilip xitayning yaman tesirige qarshi turidighan kücheygen shériklik hemkarliq kélishimi tüzgen iken. Xégsét sözide, “Xitay kommunistlirining bésimigha ten béridighan zaman axirlashti. Xitayning bu qit'ediki istratégiyelik yerler we halqiliq ul esliheler üstide kéngiyiwatqan düshmenlerche kontrol qilishigha qarap turmaymiz” dégen. U axirida, “Panama qanili bolsa bir asasliq eslihe. Uning bixeterlikige choqum panama bilen amérika ige bolushi, hergizmu xitay bolmasliqi kérek” dégen.

Xitayning panamadiki elchixanisi amérika dölet mudapi'e ministiri xégsétning bu ziyaritidin rahetsiz bolup, özining twittér (X) hésabida amérika özining menpe'etini ilgiri sürüsh üchün panamani mejburlimaqta dep bildürgen. Xitay elchixanisi yene, panamaning kim bilen soda qilishi “Panamaning dölet igilikidiki qarari bolup, amérikaning uninggha arilishish hoquqi yoq” dégen.