Ғулҗадики ақ мәсчитни салдурған яқуп һаҗи билән сәлим һаҗи кесиветилгән

Мухбиримиз шөһрәт һошур
2019.04.15
yaqup-haji.jpg Иҗтимаий таратқулардики “мәнму уйғур” программилириға чиқирилған сүрәт. Үстүнки рәт солдин иккинчиси яқуп һаҗи.
Social Media

Ашкарилишичә, ғулҗа су дәрвазидики от откән мәсчитниң орниға йеңи мәсчит селишни ғулҗидики әлсөйәр содигәрләрдин яқуп һаҗи билән сәлим һаҗи талишип қалған. Җамаәтниң келиштүрүши билән иккиси ортақ дәсмайә чиқирип, 4 милйон йүәнчә мәбләғ билән “ақ мәсчит” намида йеңидин бир мәсчит салған. Уларниң бу актиплиқи 2017‏-йилиға кәлгәндә “диний әсәбийликниң аламити” дәп қарилип, улар йиғивелиш лагериға соливелинған. Өткән йили йиғиливелиш лагеридики бир түркүм тутқунлар үстидин сотсиз һөкүм чиқишқа башлиғанда бу икки сахавәтчиниң һәр иккиси кесиветилгән.

Уйғур районидин йеқинда чәткә чиққан вә ғулҗа вәзийити һәққидә радийомизға язма мәлумат йоллиған бир тиҗарәтчиниң баян қилишичә, ғулҗа су дәрвазидики әслидики от кәткән мәсчитниң орниға 2006‏-йили ақ мәсчитни бина қилған әлсөйәр содигәрләрдин яқуп һаҗи 15 йиллиқ кесиветилгән. Дейилишичә, сәлим һаҗиму кесилгән, әмма униң җаза муддити мәлум әмәс. Ғулҗадики алақидар сақчи хадимлири яқуп һаҗи вә сәлим һаҗиларниң җаза һөкүмлири һәққидә мәлумат бәрмиди.

Вәзийәттин хәвәрдар кишиниң радийомизға йәткүзүшичә, бу йил 45 яшлар чамисидики яқуп һаҗи 2017-йили 5-айда бир қетим тутулуп қоюветилгән. 2018‏-Йили 3‏-айда иккинчи қетим тутуп кетилгән. Һәр икки қетимлиқ тутулушида униң 2006‏-йили ақ мәсчитни селишқа ианә бериштики тәшәббускарлиқи сәвәб болған, йәни бу тәшәббускарлиқ диний җәһәттә “әсәбийлишишниң аламити” дәп қарилип, униң қачан вә қәйәрләрдә қайси диний затлардин тәлим алғанлиқи изчил сорақ қилинған.

Вәзийәттин хәвәрдар киши яқуп һаҗиниң ғулҗа шәһәр қазанчи мәһәллисидин икәнлики вә ғулҗа шәһәрлик дөләт аманлиқ сақчилири тәрипидин тутулғанлиқини мәлум қилған иди. Телефонимизни қобул қилған алақидар сақчи хадими яқуп һаҗиниң қайси түрмидә икәнликини дәп бәрмиди, әмма униң шәрқий шинхуа йоли (шинхуа доңлу) тәвәликидики сақчи хадимлири тәрипидин тутқун қилинғанлиқини ашкарилиди. Йәнә бир сақчи хадимиму яқуп һаҗини тутқун қилған сақчихана һәққидә юқириқи җавабни тәкрарлиди. Вәзийәттин хәвәрдар киши ғулҗадики “әлқәсир” рестораниниң саһиби сәлим һаҗиниңму ақ мәсчиткә ианә қилғанлиқи үчүн тутулған вә кесилгәнликини мәлум қилған иди. Әмма ениқлашлиримиз давамида сәлим һаҗиниң кесилгәнлики техи дәлилләнмиди.

Яқуп һаҗи билән билән илгири тиҗарәт сәпәрлиридә биллә болған қазақистандики бир уйғур тиҗарәтчи яқуп һаҗиниң тиҗарий һаяти һәққидә мәлумат бәрди. Униң дейишичә, яқуп һаҗи мәшһур сахавәтчи нуртай һаҗиниң шериклиридин бири болуп, у бир мәһәл ғулҗа наһийәсидә өй-мүлүк содиси билән шуғулланған. У йәнә сәуди әрәбистандики бир әрәб өй безәк ширкитигә пай қошуп, мәккә вә мәдинәләрдиму сода қилған.

Вәзийәттин хәвәрдар кишиниң баян қилишичә, нөвәттә ғулҗада тутқун қилинған содигәрләрниң һәммиси дегүдәк сахавәтчи содигәрләр болуп, уларниң сахавәт ишлири қанчә чоң, сахавәттики тәшәббускарлиқи қанчә күчлүк болғанлири шунчә балдур тутқун қилинған вә еғир кесиветилгән. Илгирики ениқлашлиримиз давамида ғулҗадики “нуртай искәндәр йетим балилар мәктипи” ниң қурғучиси нуртай һаҗим, турпанйүзи “үмид мәктипи” ниң қурғучиси садиқҗан вә сақиһаҗиларниңму тутқун қилинғанлиқи дәлилләнгән иди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.