Muhajirette chaqnighan meripet baghchisi-jenubiy awstraliye Uyghur ana til mektipi

Washin'gtondin muxbirimiz méhriban teyyarlidi
2023.11.08
awstraliye-2019-ana-til.jpg Jenubiy awstraliye ana til mektipining oqutquchi we oqughuchiliri shundaqla ata-anilarning qatnishishida ötküzgen roza héyt we “Uyghur ana til küni” pa'aliyitidin körünüsh. 2019-Yili 8-iyun, adélayd awstraliye.
RFA/Uchqun

Jenubiy awstraliye Uyghur tili mektipi awstraliyening adélayd shehiride bundin 31 yil ilgiri qurulghan bolup, muhajirettiki Uyghurlar teripidin gherb démokratik döletliride qurulghan eng deslepki ana til mektipi hésablinidu.

Mektep mudiri yultuz téyipjan xanimning bildürüshiche, bu mektep 1992-yili 4-ayda adélayd shehiride exmet igemberdi bashchiliqida qurulghan “Awstraliye sherqiy türkistan jem'iyiti” ning iltimas qilishi bilen shu yili 11-ayning 15-küni awstraliye ma'arip ministirliqi teripidin testiqlinip, awstraliyediki étnik az sanliqlar mektipi tizimlikige kirgüzülgen iken.

Uning bildürüshiche, bu mektepning nöwette 100 din artuq oqughuchisi, 7 neper oqutquchisi bolup, 4 yashtin 16 yashqiche bolghan Uyghur baliliri Uyghur ana tili we Uyghur medeniyitidin ders alidiken.

Yultuz xanim yene mektepning 1992 yildin buyan awstraliye ma'arip ministirliqining étnik mekteplerge béridighan her xil iqtisadiy yardemlirige érishish bilen birlikte, mekteptiki oqutquchilarning étnik mektep oqutquchilirigha qoyulidighan telep boyiche qerellik halda oqutquchilar kurslirida terbiyelesh pursitige ériship kéliwatqanliqini bildürdi.

Jenubiy awstraliye ana til mektipining oqutquchi we oqughuchiliri shundaqla ata-anilarning qatnishishida ötküzgen roza héyt we “Uyghur ana til küni” pa'aliyitidin körünüsh. 2019-Yili 8-iyun, adélayd awstraliye.
Jenubiy awstraliye ana til mektipining oqutquchi we oqughuchiliri shundaqla ata-anilarning qatnishishida ötküzgen roza héyt we “Uyghur ana til küni” pa'aliyitidin körünüsh. 2019-Yili 8-iyun, adélayd awstraliye.
RFA/Uchqun

Bu yil 10-ayning axiri échilghan jenubiy awstraliye étnik mektepler, yeni milliy mektepler jem'iyiti teripidin orunlashturulghan ikki künlük kursqa qatnashqan oqutquchilardin gülnur tursun xanim we mektepning katipi kilare zulper xanim radiyomiz ziyaritini qobul qildi.

Gülnur tursun xanim kursqa qatnashqan oqutquchi-oqughuchilargha ana til we milliy medeniyet bilimlirini zamaniwi téxnikilardin paydilinip ögitish we awstraliye medeniyitini qobul qilish jeryanida öz medeniyet alahidilikini saqlap qélishtin pexirlinidighan pisxik tuyghuni yétildürüsh qatarliq jehetlerde léksiyeler uyushturulup, oxshimighan döletlerdin kelgen ana til oqutquchilirigha öz'ara öginish pursiti yaritilghanliqini bildürdi.

Klare zulper xanimning bildürüshiche, u mektepning katipi bolush süpiti bilen köchmenler döliti bolghan awstraliyede étnik mekteplerning qurulushining ehmiyitini téximu tonup yétish bilen birlikte, özi ishlewatqan Uyghur ana til mektipining oqutush qurulmisida igileshke tégishlik téximu köp bilimlerge ige bolghan iken.

Yultuz xanimning bildürüshiche, mektep qurulghan 31 yildin buyan, mekteptiki oqutquchilarning qerellik halda bu türdiki kespiy jehettin terbiyelesh kurslirida terbiyelinishi netijiside mektepning oqutush süpiti barghanche kötürülgen. Awstraliyede tughulghan Uyghur perzentlirining ana til öginish we Uyghur medeniyitige bolghan muhebbitini barghanche ashqan. Uyghur ewladlirida öz kimlikidin pexirlinidighan tuyghuning küchiyishide bu ana til mektipi heqiqiy meripet baghchisigha aylan'ghan.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglaysiler.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.