Alim osman: awstraliye parlamént ezaliri teleplirimizige ijabiy jawab qayturdi

 Awstraliyening mélborn shehiridiki wiktoriye Uyghur jem'iyitining re'isi alim osman özlirining bir qisim awstraliye parlaménti ezaliri bilen bolghan uchrishishta ularning Uyghurlar uchrawatqan irqiy qirghinchiliqni qobul qilish mesiliside ijabiy jawablarni bergenlikini bildürdi.

 Awstraliye mélborundiki wiktoriye Uyghur jem'iyiti we Uyghur herikiti teshkilati mes'ulliridin bolup 4 kishidin terkib tapqan bir hey'et 5-ayning 3-küni hakimiyettiki partiyening fédératsiye parlamént ezasi péter kahil (Peter Kahil) we öktichi partiyege mensup parlamént ezasi jeymis patterson (James Patterson) qatarliq kishiler bilen uchriship 3 türlük telepni sun'ghanidi.

RFA/Erkin Tarim

Wiktoriye Uyghur jem'iyitining re'isi alim osman ependi bu pa'aliyetlerning muhim nuqtisining awstraliyediki Uyghur teshkilatlirining aktipchanliqini qozghap, awstraliye hökümitidin Uyghur qirghinchiliqini étirap qilishni telep qilish ikenlikini, bu heqtiki teleplerge parlamént ezalirining ijabiy jawab qayturghanliqini tekitlidi.

Alim osman ependi téléfon ziyaritimizni qobul qilip, bu heqtiki so'alimizgha jawab bérip mundaq dédi: “Biz körüshken parlamént ezaliri bizning teleplirimizge töwendikidek jawab berdi. Birinchisi Uyghur qul emgiki mehsulatlirining awstraliyege kirishi jehette, awstraliyede hazir bar bolghan qul emgiki qanunigha qayta qarap chiqish ishlirining dawam qiliwatqanliqini, shundaqla aldimizdiki bir nechche hepte ichide bu heqte yéngi bir doklatning élan qilinidighanliqini, awstraliye hökümitining mushu doklatqa asasen Uyghur qul emgek mallirinila emes, pütün dunyaning her qaysi jayliridin qul emgiki arqiliq ishlep chiqilghan mallarning awstraliyege kirishining aldini élish üchün téximu qattiq bir qanunning maqullinilidighanliqini éytti. Ikkinchi telipimizge bolsa, awstraliyening hazirqi maginitiskiy qanuni arqiliq, Uyghur kishilik hoquqini depsende qilghan xitay hökümet emeldarlirini jazalash jehette awstraliyening hazirqi dölet bixeterlikige ziyan élip kélish-kelmeslikini asas qilip turup, maginitiskiy qanunni ishlitidighanliqini otturigha qoydi”.

 Alim osman ependi parlamént ezalirigha dégen üchinchi telepke bérilgen jawab toghrisida toxtilip mundaq dédi: “Üchinchi telipimizge bolsa Uyghur irqiy qirghinchiliqini étirap qilish jehette awstraliye hökümitining bu irqiy qirghinchiliqni qandaq yol bilen qarap chiqish, buning nahayiti inchike qanuniy jeryan bolghachqa hazirgha qeder kün tertipke kirgüzüsh mesilisini oylashmighanliqini bayan qildi” .

Awstraliyediki Uyghur teshkilatlirining yardem qilishi bilen Uyghur herikiti teshkilati 4-ayning 26-künidin 5-may künigiche awstraliyening paytexti kambéra, mélborun, sidnéy we adélayd qatarliq Uyghurlar bir qeder zich olturaqlashqan sheherliride Uyghurlar bilen keng-kölemde uchrishish we terbiyelesh kursi ötküzüsh bilen birlikte, parlamént ezaliri, hökümet xadimliri we bezi döletlerning awstraliyede turushluq elchisi hem konsulliri bilenmu uchrishish élip barghan. Bu pa'aliyetlerning awstraliyege Uyghur irqiy qirghinchiliqini étirap qildurushqa qandaq tesiri bolar? bu heqte köz qarishini igilesh üchün wiktoriye Uyghur jem'iyitining aktip qollighuchisi özqan özdin ependige téléfon qilduq. U, mundaq dédi: “Bu pa'aliyetler arqiliq awstraliyede sherqiy türkistan dewasining asasi séliniwatidu. Sherqiy türkistanliq qérindashlirimiz barliq küchi bilen éghir weziyitini anglitishqa tirishiwatidu. Bularning dewagha ijabiy tesiri bolidu, lékin téxi qilishqa tégishlik köp ish bar”.

Bu pa'aliyetlerni uyushturushqa qatnashqan amérikadiki Uyghur herikiti teshkilati mudiri roshen xanim 5-ayning 5-künigiche awstraliyening Uyghurlar zich olturaqlashqan sheherlerde ötküzülgen 2 heptilik pa'aliyetlerning Uyghurlarni heriketke ötküzüp, awstraliye parlaméntigha Uyghur qirghinchiliqini qobul qildurush jehettin belgilik tesir körsitidighanliqini bayan qildi.

Bulardin sirt roshen abbas xanim bilen teywen parlaménti kishilik hoquq komitétining bash katipi, 1989-yilidiki tyen'enmén oqughuchilar herikitining rehbiri örkesh dölet, mélborndimu “Hedemni izdeymen namliq” höjjetlik filimni körsitip we Uyghurlarning nöwettiki éghir weziyiti toghrisida doklat bergen.

 Örkesh döletning bu qétim awstraliyediki bu pa'aliyetlerde bolushi Uyghurlarning qizghin qarshi élishigha érishken.