turghunjan alawudun b d t da uyghur irqiy qirghinchiliqi we xitayning diniy basturushlirini ereb tilida otturigha qoydi

دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى رەئىسى تۇرغۇنجان ئالاۋۇدۇن جەنۋەدىكى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ باش ئىشتابىدا. 2025-يىلى 17-مارت، جەنۋە
dunya uyghur qurultiyi re'isi turghunjan alawudun jenwediki birleshken döletler teshkilatining bash ishtabida. 2025-yili 17-mart, jenwe (RFA/Hebibulla Izchi)

0:00 / 0:00

17-mart shiwétsariyening jenwe shehiridiki b d t bash ishtabida, 58-nöwetlik kishilik hoquq kéngishi dawam qiliwatqan bolup, bu yighin mezgilide dunya uyghur qurultiyidin bir heyet bu yighingha qatnishish üchün jenwege yétip kelgen.

dunya uyghur qurultiyining re'isi turghunjan alawudun bügün chüshtin burunqi b d t kishilik hoquq kéngishide uyghurlargha wakaliten söz qilghan, u sözini b d t da ishlitilidighan resmiy tillardin biri bolghan ereb tilida qilishi bu yighinda eng köp ereblerning qollishi bilen awazgha érishiwatqan xitay wekillirini ganggiritip qoyghan.

ئوڭدىن سولغا دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ سابىق رەئىسى دولقۇن ئەيسا، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ نۆۋەتتىكى رەئىسى تۇرغۇنجان ئالاۋۇدۇن، مۇئاۋىن رەئىسى زۇمرەتئاي ئەركىن، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ ئۇچۇر تەشۋىقات مەركىزىنىڭ مەسئۇلى ئىپتىخار ئابدۇرېشىت جەنۋەدىكى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ باش ئىشتابىدا. 2025-يىلى 17-مارت ، جەنۋە
ongdin solgha dunya uyghur qurultiyining sabiq re'isi dolqun eysa, dunya uyghur qurultiyining nöwettiki re'isi turghunjan alawudun, mu'awin re'isi zumretay erkin, dunya uyghur qurultiyining uchur teshwiqat merkizining mesuli iptixar abduréshit jenwediki birleshken döletler teshkilatining bash ishtabida. 2025-yili 17-mart , jenwe (RFA/Hebibulla Izchi)

bu qétimqi kéngeshte köp sanliqni teshkil qilghan ereb ellirining wekilliri uyghurlarning ramizanda roza tutalmasliqi, meschitlerge baralmasliqi, quran we dini pa'aliyetlerning cheklinishini tunji qétim anglighandek heyran qalghan bolup, b d t yighin zali sükünatqa chömgen.

bu munasiwet bilen turghunjan alawudunni neq meydandin ziyaret qilduq, u radiyomiz arqiliq anglighuchilar bilen bu qétimqi yighinda otturigha qoyghanlirini ortaqliship ötti.

dunya uyghur qurultiyi bu yighin mezgilide b d t da bir yürüsh parallél yighinlar we lobi pa'aliyetlerni élip baridighan bolup, 17-mart künidin bashlap b d t aldida «uyghur irqiy qirghinchiliqi» téma qilinghan üch künlük resim körgezmisi achqan. dunya uyghur qurultiyi mu'awin re'isi, xelqara munasiwetler diréktori zumretay erkinmu neq meydanda ziyaritimizni qobul qilip, bu heqtiki tepsilatlarni ortaqliship ötti.

turghunjan alawudun b d t da qilghan sözide: «xitayning uyghurlargha qarita yürgüzüwatqini yalghuz diniy erkinlikke qilinghan basturush bolupla qalmay, belki uyghur xelqining milliy kimliki, medeniyiti, insaniy qedir-qimmitige qilinghan qirghinchiliq ikenlikini tekitlesh bilen birge, b d t organliri, xelqara islam ittipaqini uyghurlar bilen bir septe turushqa shundaqla bu kéngeshni b d t kishilik hoquq aliy komissarining doklatigha egishishke chaqiriq qilghan.