Бәзи йәрлик кадирлар аталмиш диний әсәбийликниң йәнә йеңи аламәтлирини тепип чиққан

Уйғур районидики алақидар даириләр үч йилниң алдида диний әсәбийликниң 75 хил аламити намлиқ бир бәлгилимә чиқарған. Бу, 2014-йилидин буянқи қаттиқ зәрбә долқунида адәм тутуш вә җазалашта қануний асас сүпитидә пайдилинилған. Мәлум болушичә, бу йилға йәни чен чүәнго дәвригә кәлгәндә, йәрлик даириләр 40% адәмни йепиқ тәрбийәләш вәзиписини орундаш үчүн, диний әсәбийликниң бурунқи 75 тин башқа йәнә бир қисим йеңи аламәтлирини тепип чиққан.

Қәшқәр вә хотәндики бир қисим кәнт секретарлириниң баян қилишичә, бу йилқи қаттиқ зәрбә бериш долқунида йәрлик даириләр аталмиш диний әсәбийликниң бурунқи 75 хил аламитидин башқа йәнә бир қисим йеңи аламәтлириниму “байқиған”; булар намаз оқуғанда чатрақ керип туруш, қолини көксиниң үстигә қоюш, иштанни қисқа кийиш вә чачни сериққа бояш қатарлиқлардур.

Көзәткүчиләрниң баян қилишичә, хитай даирилири уйғур районида йеқинқи йилларда йүз бәргән һакимийәткә қарши һәрикәтләрниң сәвәбини өзи йолға қойған сиясәттин көрмәстин, бәлки аталмиш диний әсәбийликтин издигән. Нәтиҗидә йезиларда кәнт секретар вә партийә әзалириға салам бәргәнликтин тартип, уштумтут һарақ ташливетишкә қәдәр бир қатар җәмийәт һадисилирини диний әсәбийликниң аламити қилип бекитилгән.

Дуня уйғур қурултийи диний ишлар комитетниң мудири турғунҗан алавудун әпәнди бүгүн бу һәқтә пикир баян қилди. юқириқи аламәтләрниң пәқәт пәрқлиқ бир адәт икәнликини илгири сүргән турғунҗан алавудун әпәнди, мәзкур аламәтләрни радикаллиққа бағлашниң мәнтиқсиз бир иш икәнликини тәкитлиди. Турғунҗан алавудун әпәндиниң қаришичә әмәлийәттә хитайниң зитиға тегиватқини дейилгән аламәтләр әмәс, бәлки маһийәт, йәни ислам дининиң адаләт вә зулумға боюн әгмәслик чақириқи. Турғунҗан әпәнди сөзиниң хуласисидә, хитайниң уйғурларда йилдин-йилға мустәһкәмлинип меңиватқан диний етиқадқа зәрбә бериш үчүн һәр хил баһанә вә сәвәб тепиватқанлиқини әскәртти.

Бәзи көзәткүчиләрниң қаришичә, хитай мәркизи һөкүмити уйғур районидики әмәлдарлириға хитайниң райондики һакимийитини мустәһкәмләш вә әбәдийләштүрүштин ибарәт бирла тәләпни алдинқи шәрт қилмақта. Шуңа уйғур райондики һәр дәриҗилик әмәлдарлар, муқимлиқ тәдбирлири мәсилисидә қанун, һәтта инсаний өлчәмдинму чәтнимәктә.