50 Yashliq diniy zat exmetjan heyder türmidin chiqip 4 aydin kéyin jan üzgen

Muxbirimiz shöhret hoshur
2018.01.19
diniy-zad-zamaniwiy-usul.jpg Uyghur élidiki diniy zatlarni “Zamaniwi usul” oynashqa mejburlap, musabiqige salghan körünüsh. 2015-Yili, uchturpan.
Socila Media

Qeshqer yéngisheherning harap yézisidiki diniy zat exmetjan heyder 2012‏-yili yer asti diniy mektep échish bilen eyiplinip tutqun qilin'ghan we késilgen. U ötken yili türmidin qoyup bérilip aridin 4 ay ötkende hayatidin ayrilghan. Bu heqte uchur bergen qeshqer chasa bashqarmisining amanliq mudiri, exmetjan heyderning tutulushigha özi teminligen uchurning seweb bolghanliqi we tutush opératsiyesige öziningmu ishtirak qilghanliqini bayan qildi. U, exmetjan heyderning özi teminligen yip uchi bilen tutulghanliqi we tutush opératsiyesige öziningmu qétilghanliqini alahide eskertti. Qeshqer chasa bashqarmisining amanliq mudiri yene eyni chaghda exmetjan terbiyeligen 16 ösmürning jazalanmighanliqini, buninggha shu yilidiki weziyetning bu yilqidek derijide qattiq emeslikining seweb bolghanliqini tilgha aldi.

Chasa amanliq mudirining bayanliridin exmetjan heyderning eyni chaghda qanche yilliq késilgenliki, bultur jaza mudditi toshup yaki salametlik ehwali sewebidin qoyup bérilgenliki melum emes. Exmetjan heyderning türmidin chiqqanda éghir derijide ajizlashqanliqi éniq bolsimu, bu ajizlishishining türmidiki nachar ozuqlinishtin yaki éghir emgek sewebidin ikenliki, késel yuqturuwalghanliqi we yaki qéyin-qistaqqa uchrighanliqi melum emes.

Biz exmetjan heyderning ölüm sewebini éniqlash üchün haraptiki saqchi xadimlirigha téléfon qilduq. Saqchilar harapta exmetjan heyder isimlik birining bolghanliqini inkar qilmidi, emma, uning ötmüshi we a'ilisining nöwettiki ehwali heqqide melumat bérishtin özlirini qachurdi.
Ahalilerdin biri exmetjan heyderning türmige tashlinishtin awwal saghlam bir kishi ikenlikini, türmidin chiqqandin kéyin qorusida nazaret astigha élin'ghanliqi, weziyettiki keskinlik sewebidin yurt-jama'etning uni yoqlashqa amali bolmighanliqi, uning türmidin chiqqandiki halitidin a'ile ezaliridin bashqa héchkimning xewersizlikini éytti. Mezkur kishi yene exmetjan heyderning a'ile-tawabi'atlirining béshigha kelgen bu ushtumtut musibetke köp yighlighanliqi we a'ile ehwalidin zarlan'ghanliqi üchünla “Hökümettin narazi bolush” gumani bilen terbiyeleshke ekétilgenlikini melum qildi. Chasa amanliq mudirimu, exmetjan heyder a'ilisidin 5 kishining nöwette terbiyileshte ikenlikini delillidi. 

Saqchilar, exmetjan heyderning ölümining sewebi tügül, uning nopus tewelikini dep bérishtinmu ikkilendi we endishe qildi. Netijide bultur 50 yashqa kirgen diniy zat exmetjan heyderning ölümige türme hayatidiki konkrét qaysi ish yaki qaysi shara'itining seweb bolghanliqi we yaki tesir körsetkenliki yenila sir péti qaldi. 

Türmidin chiqqandin kéyin uzun yashiyalmasliq hadisisi Uyghur rayonida yéqinqi yillardin béri alahide közge chéliqmaqta. Xewer arxipimizdin melum bolushiche, aldinqi yili yopurgha nahiyisidiki mehbus dawut sawut qamaqxanidiki mezgilde jan üzgen. Dölet mexpiyetlikini ashkarilash bilen eyiblen'gen onsu nahiyilik sot mehkimisining xadimi gülnur abletmu délo axirlashturmay turup salametlikidin mesile chiqqan we a'ilisige qayturulup uzun ötmey hayatidin ayrilghan. Eng yéqinqi uchurlirimizdin melum bolushiche, ghuljidiki “Mélodiye” chayxanisining sahibi yasinjan moydin bultur yil béshida tutulup, yil otturida zembilge sélinip qayturulghan we yil axirida dunyadin widalashqan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.