Roza ramzanliq cheklimiler Uyghur ashxana xojayinlirigha zor iqtisadiy ziyan élip kelmekte
2013.06.18

Xitay da'irilirining Uyghurlargha qaratqan diniy étiqad cheklimiliri barghanche kücheymekte, bolupmu musulmanlarning eng chong diniy bayrimi bolghan roza ramzan mezgili bolsa da'iriler Uyghurlarning diniy pa'aliyetliridin bashqa normal ijtima'iy hayat pa'aliyetlirige qeder eng éghir chekleydighan peyti. Ramzan mezgilide musulman ashxana we réstoranlarning soda toxtitishigha mejburi yol qoymasliq ene shu xil cheklimilerning biri, Uyghur élidin kelgen inkaslargha qarighanda bu yil da'iriler ramzan kélishtin bir ay burunla Uyghur ashxana réstoranlirigha ramzanda ashxanini taqimasliq buyruqini tarqitishqa bashlighan. Ramzanda ashxanilar soda toxtatqanda da'irilerning jerimane we jazasigha uchrisa, toxtatmay dawamliq achqanda xéridar kirmey beribir soda bolmighanliqtin, oxshashla zor iqtisadiy ziyan'gha uchrap kelmekte.
Bu yil ramzan 8-iyul bashlinidu, da'iriler hazirdin bashlapla roza ramzandiki diniy pa'aliyetlerni bashqurush nizamlirini qaytidin chingitishqa we bezibir belgilimilerni yolgha qoyushqa bashlighan, Uyghur élining diniy weziyiti, bu 23-apréldiki sériqbuya weqesidin kéyin téximu jiddiy tüs alghanliqi melum. Anglighuchilarning inkasigha qarighanda Uyghur élining her qaysi jaylirida,bolupmu Uyghurlar zich olturaqlashqan nahiye yéza bazarlarda, Uyghurlarning adettiki diniy pa'aliyetliridin bashqa yürüsh turushlirimu da'iriler teripidin qattiq nazaret astigha élin'ghan bolup, musulmanche Uyghur ashxana, réstoran, téz tamaqxana xojayinliri bu yilqi roza mezgilide soda toxtatmasliq kélishimige qol quyushqa mejbur bolghan, xotendiki bir Uyghur téz tamaqxanisining xojayini gerche her yili hökümet da'irilirining bu xil toxtamlirigha qol qoyup kéliwatqan bolsimu, bu qétim bulturqigha qarighanda téximu baldur bashlan'ghanliqini bildürdi.
Bu xojayin yene da'irilerning bu xil qanunsiz éghir diniy cheklimiliri seweblik ayali we nareside qiz perzentiningmu béshidiki yaghliqini éliwétishke mejburlan'ghanliqini bildürdi.
Bu xojayin yillardikige qarighanda xotende bu yilqi diniy cheklimilerning téximu qattiq yürgüzülüwatqanliqini, roza ramzanda weziyetning téximu chingip kétidighanliqigha bolghan endishisini ipadilidi we özining meyli iqtisadiy we bashqa jehettin ziyan tartsimu, ashxanini shekilge échip qoyup sheri'ettin yanmaydighanliqini hem nurghun Uyghurlarning shundaq qilishqa mejbur ikenlikini bildürüp: “Emeliyette diniy étiqad dégenni qanche küchlük basturghanséri shunche küchiyidiken, naraziliqtin bashqa netije élip kelginini körmidim” deydu.