Qeshqer pédagogika instituti Uyghur oqughuchilarning roza tutushini eng bimene usullar bilen chekligen

Uyghur islam medeniyitining meshhur merkizi bolghan qeshqerde shundaqla jenubiy Uyghur élidiki birdin-bir aliy mektep bolghan qeshqer pédagogika institutida ramizan ibadetlirining eng bimene wasitiler bilen cheklinishi dunyani hesrette qaldurmaqta.

Musulmanlarning yilda bir kélidighan ramizan éyi dawam qilmaqta. Halbuki, Uyghur élidiki rozidarlar, bolupmu aliy mektep oqughuchilirining roza tutushigha qaritilghan cheklimiler téximu uchigha chiqqan usullar bilen dawam qiliwatqanliqi melum.

Epsuski, xitay da'iriliri ichki jehettin Uyghurlarning ramizanliq ibadetlirini cheklesh bilen bir waqitta öz kontrolluqidiki taratqulargha tayinip bu xil ré'alliqni tashqi dunyagha perdazlap körsetmekte.

Uyghur aptonom rayonluq xelq hökümitining bayanatchisi xo xenmin bu heqte muxbirlarning so'allirigha jawab bérip, “Biz peqetla musulman ammisining xizmet we öginishini yaxshi qilishi üchün ularni yaxshiraq yep-ichishke ilhamlandurduq, emma héchqandaq ademni tamaq yéyishke mejburlimiduq” dégen.

Xitayning malayshiyada turushluq bash elchisi xwang xuykang ötken jüme küni muxbirlarning bu heqtiki so'aligha jawab bérip, xitay hökümitining ramizan éyida Uyghur aptonom rayonidiki musulmanlarning roza tutushini chekligenliki heqqidiki xewerlerni ret qilghan.

Undaqta, xitay da'iriliri xelq'ara jama'etchilikke dawrang séliwatqandek rastinila Uyghur élidiki musulmanlarning roza tutushigha yol qoyuwatamdu?

Bu so'algha qeshqer pédagogika institutining bir Uyghur oqughuchisi bilen ötküzgen téléfon söhbitimiz jawab béridu.

Ziyaritimizni qobul qilghan mezkur oqughuchi ramizan kirgendin buyan qeshqer pédagogika instituti da'irilirining eng bimene wasitilerni ishqa sélip oqughuchilarni roza tutushtin cheklewatqanliqini ilgiri sürdi.

Uning bildürüshiche, mektep da'iriliri künde her bir sinipqa kirip Uyghur oqughuchilargha mejburiy su ichküzgen. Chüshte sinip mes'ulining teshkillishi bilen  oqughuchilarni kolléktip tamaqqa élip chiqqan. Iptar waqtida mektep ichi we yéqin etraptiki ashxana we dukanlarning hemmisini taqitiwetken. Undin bashqa, iptar waqti bolushning aldida oqughuchilar yataq binasining derwazisini tosup, sirttin iptarliq üchün tamaq ekirgen oqughuchilarning tamiqini neq meydanda özige yégüzüp tutqan rozisini buzdurghan.

Ramzan waqtida egerde namaz oqughan, roza tutqan yaki bashqa diniy ibadetlerde bolghan oqughuchilar bayqalsa ularning diplomi yaki bakalawrliq kinishkisini bikar qilish yaki mekteptin qoghlashtek jaza béridighanliqini dawrang qilip tehdit salghan.