Xotende diniy isimlarni özgertish teshwiqati kücheytilmekte

Radiyomiz igiligen ehwallardin, Uyghur  aptonom rayonluq j x nazariti teripidin élan qilin'ghan diniy isimlarni cheklesh uqturushigha asasen, xotende diniy isimlarni özgertish resmiyitining xotendiki  yerlik saqchixanilarda béjiriliwatqanliqi ashkarilan'ghan idi. Radiyomiz dawamliq uchur igilesh dawamida, nöwette pütkül xoten wilayiti boyiche diniy isimlarni özgertish dawamlishiwatqanliqi, bolupmu mektep, idare-jem'iyetlerde ata-anilargha perzentlirige zaman'gha layiq isim qoyush teshwiqati kücheytilgenliki melum boldi.

Xotendiki puqralar we bir qisim hökümet kadirlirining bildürüshiche, nöwette xotende dawamlishiwatqan diniy tüsi qoyuq bolghan bir türküm  isimlar we Uyghurlarning milliy hés-tuyghuliri ipadilen'gen isimlarni özgertish dolquni pütün xoten wilayiti boyiche omumiyüzlük yolgha qoyulghan.

Jüme küni xoten ilchi yéziliq saqchixanining nopus ishlirini béjirgüchi xadimi xoten shehri we sheher etrapidiki  yézilarda isim özgertish resmiyetlirining béjiriliwatqanliqini, 16 yashtin töwen bolghan balilarning ismini özgertish ishlirining 5- ayning 1- künidin 7-aygha qeder ikki ay ichide tamamlinidighanliqini bildürgendin kéyin, xotenning qariqash, chériye, niye qatarliq jaylirigha téléfon qilip igiligen ehwallardin bu jaylardimu isim özgertish ishlirining jiddiy dwamlishiwatqanliqi we Uyghurlargha qarita zaman'gha layiq medeniy isimlarni qoyush teshwiqati kücheyitilgenliki  melum boldi.

Qariqash nahiyisidin ziyaritimizni qobul qilghan bir Uyghur kadir qariqash nahiyiside 4-ayning axiri diniy tüsi qoyuq bolghan isimlarni özgertish heqqide mexsus uqturush tarqitilghanliqi we nöwette bu ishning herqaysi saqchixanilarda jiddiy dawamlishiwatqanliqini bildürdi.

Bu kadir yene, qariqashta dawamlishiwatqan isim özgertish xizmitide 16 yashtin töwenlerge qarita hökümet élan qilghan cheklen'gen isimlar tizimlikidiki ismini shertsiz özgertish  yolgha qoyulghandin bashqa, 16 yashtin yuqiri bolghan yashlar we uniwérsitét oqughuchilirigha qarita, ularning eslidiki diniy tüstiki isimlirini zamaniwi, medeniy isimlargha özgertish teshwiqati kücheytilgenlikini bildürdi.

Xotenning niye nahiyisidin  téléfonimizni alghan bir nöwetchi xadim isim özgertish heqqidiki so'allirimizgha awwal xitay tilida jawab bérip, niye nahiyisidiki diniy tüs alghan isimlarni özgertish ishlirining tamamlan'ghanliqini  bildürdi. Emma, bu  nöwetchi xadim kéyin Uyghur tilida özining xoten wilayetlik til tekshürüsh ömikide ishleydighanliqini bildürüp, isimni özgertish ishining tepsilatini bashqa jaylardin igilishimizni éytip, téléfonni qoyuwetti.

Xotendiki hökümet kadirliri we puqralardin  igiligen ehwallardin yene, yéqinqi birqanche yildin buyan xoten diyarida dawamlishiwatqan “ Diniy esebiylikke zerbe bérish” teshwiqati we “ Zaman'gha layiq  medeniy isim qoyush” dégendek teshwiqatlar  seweblik, nöwette xotende diniy keypiyat susliship,  Uyghurlar arisida zaman'gha layiq medeniy isim qoyidighanlar köpiyip,  diniy tüstiki isimlarni qoyidighanlar we qosh isimlarni qoyidighanlar barghanche azayghan weziyet shekillen'genliki melum boldi.

Xotendiki melum mektepning bir ayal oqutquchisi, öz mektipidiki oqughuchilirining ismi heqqide toxtilip, ularning  mektipide  az sandiki bir türküm oqughuchilarning diniy tüstiki ayshem, toxti, mexmut qatarliq  isimliri bolsimu, lékin köpinche oqughuchilarning isimlirining miradil, élnur, dilnur dégen'ge oxshash zaman'gha layiq isimlar ikenlikini bildürdi.

Öz kimlikini ashkarilimasliq sherti bilen téléfonimizni alghan bir Uyghur , özining bashlan'ghuch mektepte oquydighan qizining ismi nergize ikenlikini bildürüp, qizining yéshidiki balilarning arisida diniy tüstiki isimlarning yoq diyerlik ikenlikini , birqanche yildin buyan xotende dawamlishiwatqan “ Zaman'gha layiq medeniy isim qoyush” teshwiqati seweblik hazir xotende qizining yéshidiki balilarning zor köpchilikining isimlirining zaman'gha layiq medeniy isimlar ikenlikini eskertti.

Xotendin  téléfonimizni alghan hökümet kadirlirining ilgiri sürüshiche,  nöwette xoten wilayitide yene, ilgiri qoyulghan diniy tüsi qoyuq bolghan isimlar we xoten rayonining özige xas isim qoyush aditidiki memettoxti, metmusa , muhemmettursun'gha oxshash qosh isimlargha qarita gerche choqum özgertish telipi otturigha qoyulmighan bolsimu, emma bu xil isimlarni zamaniwi medeniy isimlargha özgertishni xalighanlargha her xil qolay shara'itlar  yaritip bérilidighanliqi wede qilin'ghan.