Dunya Uyghur qurultiyi 3-nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishi we Uyghur yashliri kéngishi ötküzmekchi

Dunya Uyghur qurultiyi bu yil 5-ayning 23-künidin 25-künigiche gérmaniyening myunxén shehiride “Üchinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishi” hemde buninggha yandash halda “Uyghur yashliri kéngishi” ötküzidiken. Bu qétimqi kéngeshte, Uyghur milliy herikiti duch kéliwatqan xirislar, teshkiliy jehette saqliniwatqan mesililer muzakire qilin'ghandin bashqa, milliy dewaning kélechiki bolghan yashlarning roli we aktipchanliqini jari qildurush, ichki ziddiyet, toqunushlargha toluq xatime bérip, birlik-ittipaqliqni heqiqiy emelge ashurush, tüp yétekchi idiye we yönilishni belgilesh meqset qilinidiken.

Dunya Uyghur qurultiyi re'isi turghunjan alawudun ependining bildürüshiche, bu qétimqi kéngeshning asasliq témisi “Dawalghush ichidiki siyasiy weziyette qandaq qilip Uyghurlarning hörlüki we wetenning azadliqigha érishishning yol xeritisini tüzüp chiqalaymiz” dégendin ibaret bolidiken.

RFA/Hebibulla Izchi

D u q ning bayanatida bildürülüshiche, xitayning irqiy qirghinchiliq we insaniyetke qarshi jinayet sadir qiliwatqanliqi amérika hökümiti teripidin qobul qilin'ghan, dunyadiki 11 parlamént teripidin étirap qilin'ghan, londonda qurulghan Uyghur soti teripidin xelq'araliq qanun-tertip boyiche resmiy delillen'gen we b d t kishilik hoquq aliy komissarliqi teripidin élan qilin'ghan bolsimu, b d t gha eza mutleq köp sandiki döletler Uyghur irqiy qirghinchiliqini tosup qélish üchün heriketke ötüsh mes'uliyitidin özini qachurdi؛ bezi döletler ochuq-ashkara halda xitayni qollidi. Bu nöwettiki eng éghir mesile bolup, Uyghur serxillirining bir yerge jem bolup, dunya weziyitige mas qedemde, yéngi istratégiye we yéngi yol xeritisi békitip chiqishi zörür boldi. Shu sewebtin “Sherqiy türkistan milliy kéngishi” chaqirilmaqchi, bu nöwettiki weziyetning jiddiy teqezzasidur.

Dunya Uyghur qurultiyi sabiq mu'awin re'isi perhat muhemmidi bu heqte toxtilip, bu qétimqi milliy kéngeshning tertipi heqqide bezi melumatlarni ortaqlashti.

Bu qétimqi kéngeshke dunyaning her qaysi jaylirida pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur teshkilatlirining asasliq rehberliri, siyasiy pa'aliyetchiler, jama'et erbabliri, ziyaliylar we diniy zatlar, soda-sana'et sahesidiki serxillar, yash pa'aliyetchiler, tetqiqatchilar qatnishidiken؛ shundaqla sherqiy türkistan xelqining teqdirige we weziyitige yéqindin köngül bölüwatqan her qaysi ellerning yuqiri derijilik siyasiy erbabliri, kishilik hoquq teshkilatlirining mes'ulliri, mutexessisler, tibet, jenubiy mongghuliye, teywen we xongkong wekilliri teklip qilinidiken.