D u q ning türkiye we yaponiyede ötküzülgen 8-nöwetlik wekiller saylimi muweppeqiyetlik axirlashti
2024.07.29
D u q 8-nöwetlik wekiller qurultiyi teyyarliq komitéti 28-iyul küni türkiye we yaponiyedimu saylam ötküzüp, 10-ayning axirida chaqirilidighan qurultayning wekillirini saylap chiqti.
D u q re'isi we ijra'iye komitétining tewsiye qarari, 1-iyun küni chaqirilghan ijra'iye komitétining kéngeytilgen yighinida birdek awaz bilen qobul qilinip, 8-nöwetlik wekiller qurultiyigha teyyarliq qilish komitéti qurup chiqilghanidi. Yighinda dunya Uyghur qurultiyining teshkiliy xizmetlirige mes'ul mu'awin re'isi perhat muhemmedi ependi teyyarliq komitétining re'islikige saylan'ghan hemde 8-nöwetlik omumi wekiller qurultiyi wekillirining omumi sani, 24 dölettin 157 neper qilip békitilgenidi. Yighinda yene qurultay wekillirini dunyaning her qaysi jaylirida saylam ötküzüp, saylap chiqish qarar qilin'ghanidi. Shu kündin tartip 8-nöwetlik wekiller qurultiyining teyyarliq xizmiti bashlan'ghan bolup, 28-iyul türkiye, we yaponiyedimu wekiller saylimi ötküzülgen. Saylam netijiside türkiyedin 15, yaponiyedin 5 neper kishi wekil bolup saylan'ghan.
Biz 28-iyul küni ötküzülgen wekiller saylimi heqqide téximu tepsiliy melumat igilesh üchün, istanbulda pa'aliyet élip bériwatqan dunya Uyghur qurultiyi wexpisining re'isi abduréshit abdulhemid ependi, yaponiye Uyghur jem'iyitining idare hey'et ezasi sawut memet ependi, saylamgha nazaret qilghan memet toxti atawulla ependi bilen téléfon söhbiti élip barduq.
Abduréshit abdulhemid ependi istanbulda 4 rayonda saylam sanduqi qoyup, 8-nöwetlik dunya Uyghur qurultiyigha qatnishidighan 15 wekilni saylap chiqqanliqini bildürdi. U, mundaq dédi: “D u qning 8-nöwetlik wekiller qurultiyigha wekil bolush üchün türkiyediki Uyghurlardin iltimas qilghan kishilerdin 29 neper kishining wekillik saylimigha qatnishishi muwapiq körülgenidi. Bu kishilerdin 19 nepiri istanbuldin, 10 nepiri istanbul sirtidiki 4 wilayettin boldi. Bularning ichide istanbuldin 10 neper wekil istanbuldiki sélimpasha, kichik chekmeje, fatix we zeytinburnu qatarliq 4 rayon'gha qoyulghan sanduq arqiliq xelqimiz teripidin saylap chiqildi. Istanbulning sirtidiki 4 wilayettinmu wekiller saylandi, netijide türkiyede jem'iy 15 wekil saylap chiqildi”.
Yaponiye Uyghur jem'iyitining idare hey'et ezasi, dunya Uyghur qurultiyining yaponiyediki wekili sawut memet ependi ziyaritimizni qobul qilip, yaponiyede 8-nöwetlik qurultay wekillirini saylash ishining teyyarliq xizmetlirining bir ay burunla bashlan'ghanliqini bildürdi. U mundaq dédi: “Biz bu saylamni ötküzüshtin bir ay burun dunya Uyghur qurultiyining qararigha bina'en yaponiyedimu teyyarliq komitétini qurup chiqqan iduq. Mezkur komitétqa yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi exmet létip ependi re'is bolghan idi. Bu komitét qurulghandin buyan bir yürüsh xizmetlerni qildi. 6-Ayning axirlirida qurultayning bu qétim saylinidighan wekillerge qoyghan sherti we teleplirini, saylamning kün tertipini yaponiyediki jama'etke yetküzgen bolduq. Arqidin wekillikke iltimas qilghanlarni közdin köchürüp, tekshürüp chiqqan wekillerning tizimlikini dunya Uyghur qurultiyigha yolliduq. Dunya Uyghur qurultiyi merkizi bu kishiler saylamgha chüshse bolidu dégendin kéyin, bügünki bu saylamni élip barduq.”
Sawut memet ependi dunya Uyghur qurultiyining yaponiyege 5 san bergenlikini, bu wekillerning démokratiyelik yollar bilen saylap chiqilghanliqini bayan qildi. U mundaq dédi: “Bu saylamgha qatnashqanlar tokyo shehiri we tokyogha yéqin jaylardin bolghachqa pütün namzatlarni bir yerge yighip yighin échish imkaniyet bolmay qaldi. Shunga biz yaponiye Uyghur jem'iyitining ishxanisigha bir saylam sanduqi qoyushtin sirt, tor yighini chaqirduq. Mezkur yighinda exmet létip ependi bu saylam toghrisida doklat bergen boldi. Uningdin kéyin namzatlar özining köngül sözi we wekil bolup saylansa qandaq xizmetlerni, qandaq wezipelerni qilidighanliqi toghrisida melumat berdi. Eng axirida bélet tashlandi. Tor arqiliq tashlan'ghan bélet bolsun yaki sanduqqa tashlan'ghan béletler bolsun hemmisi yépiq shekilde, yeni kimning kimge bélet tashlighanliqini bilgili bolmaydighan shekilde ötküzüldi. Shunga bu saylamni démokratik shekilde élip bérilghan saylam boldi dep oylaymen”.
Türkiyediki saylam sanduqlirigha biterep közetküchiler mes'ul qilin'ghan bolup, bulardin türkiyede turushluq weziyet analizchisi memettoxti atawulla ependi istanbulning sélimpasha rayonidiki bélet sanduqigha mes'ul bolghan. U bu heqte radiyomizgha söz qilip, 8-nöwetlik Uyghur qurultiyi wekilliri saylimining adil we démokratik usulda ötküzülgenlikini, wekil namzatliqigha iltimas qilghanlar we saylan'ghanlar ichide yashlar we ayallarning köp bolushining kishini söyündüridighan ehwal ikenlikini bildürdi.
Igilishimizche, dunyaning herqaysi jayliridin bu qétimqi qurultaygha qatnishidighan 157 neper wekil saylap chiqilghan. Qurultay nizamnamisi boyiche, her üch yilda bir qétim ötküzülidighan qurultayning bu qétimqi 8-nöwetlik yighini 2024-yili 10-ayning axirida ötküzülidiken.