Uyghur pa'aliyetchi emrullah efendigil 68 yéshida türkiyede wapat boldi

1955-Yili yekende dunyagha kelgen, 1965-yili türkiyege kélip jaylashqan Uyghur pa'aliyetchi emrullah efendigil 12-séntebir küni türkiyening qeyseri shehiride 68 yéshida alemdin ötti.

Mezkur xewer ijtima'iy taratqularda tarqitilghandin kéyin dunya Uyghur qurultiyi bilen türkiyediki dunya Uyghur qurultiyi wexpisi teziyename élan qildi. D u q re'isi dolqun eysaning imzasi bilen tarqitilghan teziyenamide baliliq chéghidila ata-anisi bilen birlikte wetinini tashlap chet elge qéchishqa mejbur bolghan, ömrining axirighiche pa'aliyetlerge aktip qatnashqan, sherqiy türkistan ammiwi teshkilatlirida wezipe ötep kéliwatqan emrullah efendigilning wapatining sherqiy türkistan dewasi üchün yoqitish bolghanliqi bayan qilin'ghan.

Dunya Uyghur qurultiyi re'isi dolqun eysa ependi téléfon ziyaritimizni qobul qilip merhum emrullah ependigilning a'ile-tawabi'atlirigha sewr tileydighanliqini bildürdi. U, mundaq dédi: “Merhum emrullah efendigil hayat waqtida milliy dewayimiz üchün semimiy xizmet qilghan, u, qeyseridiki sherqiy türkistan teshkilatining qurulushi we dunya Uyghur qurultiyining qurulushida rol oynighanidi. Merhumning tuyuqsiz wapati biz dunya Uyghur qurultiyi rehberlirini chongqur matemge chömdürdi. Merhumning yatqan jayi jennette bolsun. Merhumning inisi xeyrullah ependi bilen merhumning a'ile-tawabi'atlirigha sewr tileymiz.”

RFA/Erkiin Tarim

Biz merhum emrullah efendigil ependining hayati we ish-izliri toghrisida melumat igilesh üchün uning inisi we dunya Uyghur qurultiyining türkiyediki wekili, xeyrullah efendigil ependi bilen söhbet élip barduq. U, mundaq dédi: “Akam emrullah wetende tughulghan. Dadam diniy ölima séyit abduwéli qarimning 7 perzentining beshinchisi idi. Merhum mulayim, kichik pé'il sherqiy türkistanning azadliqi üchün xalis xizmet qilip kelgen pidakar kishi idi. Qeyerde pa'aliyet ötküzsek, yolni uzaq körmey aktip qatnishatti. Akam emrullah qeyseridiki Uyghur mehellimizde ölüm-yétim bolsa yügürüp mazarliq we depne ishlirini hel qilip, toy-tökünlerde qazan béshigha ötüp köp kishilik polularni qilatti. Merhum chong bilen, chong kichik bilen héchkimning diligha azar bermeydighan, kishilerning hörmitige sazawer bolghan merd adem idi. Uruq-tughqanlirigha, a'ilisige köyünidighan, köyümchan aq köngül kishi idi. Allah rehmet qilsun, yatqan jayi jennette bolsun.”

Merkizi istanbuldiki sherqiy türkistan wexpisining sabiq re'isi, merhum emrullah efendigilning tughqini hamutxan göktürk ependi ziyaritimizni qobul qilip mundaq dédi: “12-Séntebirde alemdin ötken emrullah efendigil bilen men sherqiy türkistanning yeken shehiride tughulghan. U, 5 yash waqtida biz bille afghanistan'gha chiqqan. Kéyin türkiyege kelgendin kéyin oqup, sheherlik hökümette ishlep pénsiyege chiqqanidi. Qeyseridiki sherqiy türkistan ammiwi teshkilatlirining qurulushida muhim rol oynighan we wezipe ötigenidi. Merhum emrullah nahayiti mülayim, pidakar we milletperwer qérindishimiz idi. Sherqiy türkistan bilen munasiwetlik pütün pa'aliyetlerge qatnishatti. Her qandaq bir Uyghurning qiyinchiliqi bolsa uni hel qilish üchün yügüretti. Epsus tuyuqsiz yürek késili tutup qélip dawalash ünüm bermey9-ayning12-küni qeyseridiki doxturxanida alemdin ötti. Özige allahtin rehmet tilesh bilen birlikte a'ile-tawabi'atlirigha sewr tileymen”.

Enqerediki türkiye döletlik radiyo-téléwiziye idarisi muxbiri mirkamil qeshqerli ependi, rehmetlik emrullah efendigil bilen 15 yildin buyan tonushidighanliqini, köp qétim birlikte namayishlargha qatnashqanliqini, pidakar, wetenperwer, Uyghur dewasi üchün xalis xizmet qilip kéliwatqan kishi ikenlikini bildürdi.

Merhum emrullah efendigil 1955-yili yeken shehiride ölima a'iliside dunyagha kelgen. U, 1965-yili ata-anisi bilen birlikte afghanistan arqiliq türkiyege köchüp kelgen. U, 1989-yili qeyseride qurulghan sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq teshkilatining qurghuchi rehberliridin biri idi. U, uzun yil qeyseri sheherlik hökümette ishlep pénsiyege chiqqan bolup, 2023-yili 9-ayning 12-küni yürek késili bilen dawalash ünüm bermey alemdin ötken. Uning 2 oghul, 4 qiz perzenti bilen 16 newrisi bar idi.