Heptilik xewerler (24 - iyuldin 30 - iyulghiche)

Muxbirimiz jüme
2010.07.30

Xelq'aradiki nopuzluq kishilik hoquq teshkilatliri shenbe küni bayanat élan qilip, xitayning gheyret niyazni türmige tashlighanliqini eyiblidi

Ürümchi ottura sot mehkimisi 23 - iyul yépiq sot échip, Uyghur zhurnalist gheyret niyazni 15 yilliq qamaq jazasigha höküm qilghan idi.Xelq'ara kechürüm teshkilati 23 - iyuldiki bayanatida, gheyret niyazgha bérilgen jazani " qebih" dep körsetti.

24 - Iyul merkiziy parizhdiki chégrisiz muxbirlar teshkilati, bayanat élip qilip mezkur sot hökümidin " qattiq heyran qalghan" liqini bildürdi.

Dunya Uyghur qurultiyimu bayanat élan qilip, xitayning Uyghur zhurnalist gheyret niyazgha 15 yilliq qamaq jazasi bergenlikini qattiq eyiblidi.

Amérikidiki erkinlik sariyi zhurnalist gheyret niyaz heqqide élan qilghan bayanatida xelq'ara jama'etni Uyghur weziyitini yéqindin közitishke chaqirdi.

Xitay da'iriliri diyarim tor bétining bashliqi dilshat perhat we bashqa Uyghur tor bashqurghuchilirini mexpiy sotlidi

Ürümchi sheherlik ottura sot mehkimisi ötken hepte yépiq sot échip, "diyarim" torning bashliqi dilshat perhat qatarliq 3 neper Uyghur tor bet bashqurghuchisigha qamaq jazasi berdi. Dilshat perhat bilen birlikte yene " shebnem", " selkin" torining bashqurghuchiliridin nur'eli we nijat qatarliqlarmu sotlan'ghan.

Dilshat perhatning en'giliyidiki akisi dilmurat perhatning bildürüshiche, dilshat perhat 5 yilliq qamaq jazasigha, nijat azad 10 yilliq qamaq jazasigha, nur'eli 3 yilliq qamaq jazasigha höküm qilin'ghan.

" 5 - Iyul ürümchi weqesi"din kéyin, Uyghur aptonom rayon da'iriliri uqturush chiqirip, 200 ge yéqin Uyghur tor bétini taqighan idi.

Xitay kompartiyisi peyziwattiki meschitte nutuq sözlesh musabiqisi uyushturdi

Peyziwat nahiyilik partkom birliksep bölümi 26 - iyul diniy zatlar arisida wetenperwerlik témisida wez - nesihet musabiqisi uyushturghan.

Tengritagh torining xewiridiki resimdin qarighanda, musabiqe meschitning ichide ötküzülgen. Bu heqte radi'omizgha bayanat bergen dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit, mezkur qilmishni Uyghurlarning diniy étiqadigha qilin'ghan mesxire dep tenqid qildi.

Türkiyide yashawatqan diniy zatlardin abdukérim ependi buninggha inkas qayturup, meschitte hökümetning teshwiqatini qilishning xata ikenlikini ilgiri sürdi.

Xitay da'iriliri Uyghur élide toydin burun eydiz tekshürüshini mejburiy yolgha qoymaqchi

Uyghur éli eydiz wirusi jiddiy tarqiliwatqan jaylarning biri. Da'iriler Uyghur élide eydiz wirusi tarqilishning aldini élish üchün, toydin burun eydizge qarita mejburiy tekshürüsh élip bérish tedbirini yolgha qoyidiken. Bu tedbir, 26 - iyul chaqirilghan Uyghur aptonom rayonluq xelq qurultiyi da'imiy komitétining - 19 qétimliq yighinida otturigha qoyulghan. Mutexessisler buning yenila hel qilghuch chare emeslikini ilgiri sürdi.

Uyghur eydiz mesilisi üstide tetqiqat élip bériwatqan, amérika kolombiye uniwérsitétidiki tetqiqatchi memet imin ependining qarishiche, Uyghur élide eydizning aldini élish üchün, aldi bilen mezkur wirusning asasliq tarqilish yollirini tizginlesh kérek iken.

Xewerlerge qarighanda, Uyghur élining eydiz yuqum weziyiti yenila jiddiy bolup xitay boyiche 4 - orunda turidiken.

En'giliye Uyghur jem'iyiti yéngi ijra'iye komitéti ezalirini saylap chiqti

En'giliye Uyghur jem'iyiti 7 - ayning 17 - ,18 - künliri londonda yighin chaqirip, yéngidin ijra'iye komitéti ezalirini saylap chiqti. Yighin'gha d u q mu'awin re'isi esqer jan bilen bash katipi dolqun eysa qatnashti. Yighinning 2 - küni, d u q rehberlirining nazariti astida saylam élip bérildi. Saylamda 7 kishilik ijra'iye hey'iti saylap chiqildi. Nizamidin semet ependi en'giliye Uyghur jem'iyitining re'islikige saylandi.

Gollandiyidiki Uyghurlar ittipaqlashmaqta

Gollandiyide yashawatqan yashlar 25 - iyul amistérdam shehiride muzakire uyushturdi. Muzakiridin kéyin, gollandiye Uyghur birliki teshkilati bilen gollandiye Uyghurlarni himaye qilish guruppisi teshkilati birleshti we bundin kéyinki konkrétni xizmetler heqqide meslihetleshti.

Axirida yighin ehli ortaq pikir bayan qilip, gollandiyidiki barliq Uyghurlarning shertsiz ittipaqlishishni qolgha keltürüsh kéreklikini ilgiri sürüshti.

Örkesh dölet: xitay chégrisidin kirishke yene urunimen

Tyen'enmén oqughuchilar herikitining yitekchiliridin biri örkesh dölet xitaygha kirishke urunushni izchil dawam qilidighanliqini bildürgen. U bu sözlerni 29 - iyul teywendiki bir yighinda otturigha qoyghan. Örkesh dölet ata - anisini körüsh üchün xitaygha bérishtin hergiz waz kechmeydighanliqini éytqan. Roytérs agéntliqida neqil qilishiche, örkesh : "men chégridin kirishke yene urunimen. Ular ata - anamni chet'elge chiqqili qoymaydu, biz körüshmigili 21 yil boldi. Méni tutup ketsimu meyli, ata - anam méni türmige körgili kelgende körüshsekmu hésab" dégen.

Örkesh dölet ilgiri ikki qétim xitaygha bérish üchün heriket qilghan, emma her ikkila qétim ret qilin'ghan idi.

Xitay saqchiliri képek yüzi yézisidin tutup ketken Uyghur yashlirining téxiche iz - dériki yoq.

Melum bir radi'o anglighuchimiz yéqinda, ghulja shehiri képek yüzi yézisi ara képekyüzi kentidin hebibulla, töwen képekyüzi kentidin hakim qatarliq 30 neper Uyghur yashni, xitay saqchiliri tutup ketkenlikini, shundin buyan ularning iz - dérikini alalmighanliqini bayan qilghan idi.

Melum bolushiche, bu yashlar 7 - ayning 1 - küni tutup kétilgen. 27 - Iyul, ghulja shehiri képekyüzi yéziliq hökümet xadimliri mezkur Uyghur yashlarning xitay bixeterlik xadimliri teripidin tutup kétilgenlikini delillidi. Emma ularning néme jinayet bilen tutup kétilgenlikini bilmeydighanliqini we bu heqte artuqche melumat bérelmeydighanliqini bildürdi.

Dangliq sen'etkar zununqiz élaxun 2010 yili 28 - iyul késel sewebi bilen, 74 yéshida ürümchide wapat boldi

Uyghur xelqi özige eng yéqin bir sen'etkar zununqiz élaxundin ayrildi. Merhum zununqiz élaxun sehne we ékranlarda " méhriban ana " obrazini tebi'iy we wayigha yetküzüp yaratqan, Uyghur tiyatir we kino sen'iti sahesidiki péshqedem ustazlardin idi.

Gerche u, uni söygen tamashibinliri we xelqi bilen widalashqan bolsimu, méhri illiq bu" ana" ning séymasi Uyghurlar arisida menggü yadlan'ghusi.

Yuqiridiki ulinishtin bu progirammining tepsilatini anglighaysiler.
Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.