Heptilik xewerler (3-iyundin 9-iyun'ghiche)

Biryussélda xitay bash ministiri li kéchyanggha qarshi namayish ötküzüldi

2-Iyun küni dunya Uyghur qurultiyi, xelq'ara tibet herikiti teshkilati, kishilik hoquqni közitish teshkilati, xelq'ara kishilik hoquq fédiratsiyesi, xelq'ara kechürüm teshkilati we bélgiye tibet teshkilati birlikte biryusséldiki yawropa komitéti aldida xitay bash ministiri li kéchyangning yawropa ziyaritige qarshi birleshme namayish uyushturdi. 

Namayishqa yawropa elliride yashawatqan Uyghur we tibet jama'iti hemde kishilik hoquqni himaye qilghuchi teshkilat we shexsler qatnashti.

Put, qollirigha zenjir-kishen baghlap, qolida ay yultuzluq kök bayraq kötürgen bir Uyghur namayishchining neq meydandiki jarangliq bayanliri etraptikilerde chongqur tesirat peyda qildi. 

Élishqu weqeside xitay eskerliridin oq yigen saqchi bashliqi esqer quddus östürülgen

Bu yil xitay boyiche mukapatlan'ghan memliketlik saqchi qehrimanliri tizimlikide yeken nahiyilik j x idarisidin esqer quddusning ismi uchraydu.

Radiyomizning yeken nahiyisidin ehwal igilishi dawamida, atalmish “Memliketlik saqchi qehrimani” esqer quddusning yeken élishqu weqeside xitay eskerlirining oqida putidin yarilan'ghanliqi melum boldi. U buninggha naraziliq bildürmigenliki üchün emeliy östürülüp, yeken nahiyilik j x idarisining mes'ul rehberlirining birige aylan'ghan iken. 

Yekendiki saqchixanilar uning bu qétim “Memliketlik saqchi qehrimani” bolushida élishqu weqeside oq yigenlikining seweb bolghanliqini ilgiri sürdi.

Xotende saqchilarning charchash sewebidin hoshidin kétish, hetta ölüp kétish hadisiliri körülmektiken

Bu yilning bashlirida xotende bir neper Uyghur saqchining qattiq charchash tüpeylidin yiqilip chüshüp neq meydanda ölüp qalghanliqi heqqide xewer tarqalghan idi.

Radiyomizning bu heqte yenimu chongqurlap ehwal igilishi dawamida, xotendiki saqchilarning yéqinqi 4 aydin buyan bir künmu dem almay, 48 sa'ettin uda nöwetchilikte turuwatqanliqi ashkarilandi.

Kériye nahiyisidiki saqchixanidikilerning bildürüshiche, ötken ayda kériyede bir neper Uyghur saqchi qattiq charchash tüpeylidin ölgen, birqanche saqchi ish ornida yiqilip chüshüp hoshidin ketken.

Muhajirettiki Uyghur siyasiy analizchilar “Shinjang aq tashliq kitabi” diki bayanlargha reddiye berdi

1-Iyun küni xitay dölet ishliri kabinéti “Shinjangning kishilik hoquq tereqqiyati” namliq aq tashliq kitab élan qildi.

Aq tashliq kitabta Uyghur qatarliq yerlik milletlerning “Aptonomiye hoquqi” din toluq behrimen boluwatqanliqi, ularning “Qanunluq diniy étiqadi” ning kapaletke ige qilin'ghanliqi shundaqla ularning medeniyet, til-yéziq, örp-adet jehette milliy alahidilikini saqlap kéliwatqanliqi tekitlen'gen.

Muhajirettiki Uyghur közetküchiler bilen siyasiy analizchilar bu heqte jiddiy inkas qayturup, “Shinjang aq tashliq kitab” idiki bayanlargha reddiye berdi. 

Chet'ellerdiki Uyghur tijaretchilerning Uyghur éli bilen soda alaqisi tosqunluqqa uchrighan

Igilinishiche, türkiye qatarliq ellerde dukan achqan Uyghur tijaretchilerning Uyghur diyari bilen bolghan soda alaqisi xitay hökümitining tosqunluqigha uchrighan.

Radiyomizgha kelgen inkaslardin melum bolushiche, chet'ellerde tijaret qiliwatqan Uyghur tijaretchilerning ürümchi, qeshqer, xoten qatarliq jaylargha mal sélishi yaki pul ewetishi tosuwétilgen.

Istanbuldiki bir Uyghur ayal sodigerning ashkarilishiche, türkiyede “Shinjang sana'etchiler birleshmisi” ni qurghan sabir bughradin bashqa Uyghur tijaretchilerning Uyghur éligha mal sélishi kashiligha uchrimaqtiken.

Xitay hökümiti Uyghur yazghuchi, sha'irlirigha qarita idé'ologiye jehettiki teqipni yenimu kücheytken

Xitay hökümiti Uyghur élida élip bériwatqan atalmish “Üch xil küch” ke qarshi siyasiy herikitining nishanini yéqinda edebiyat-sen'et sahesidiki Uyghur serxillirigha qaratqanliqi melum bolmaqta.

Igilinishiche, xitay da'iriliri Uyghur yazghuchi we sha'irlardin “Üch xil küch” ke qarshi ipade bildürüshni telep qilghan. Shuning bilen bir waqitta yene ilgiri neshr qilin'ghan bir qisim dangliq tarixiy romanlarni qaytidin tekshürüshke bashlighan. 

Uyghur aptonom rayonluq edebiyat-sen'etchiler birleshmisining sabiq re'isi, sha'ir imin exmidi radiyomiz ziyaritini qobul qilip, bu heqtiki ehwallarni anglatti.