Heptilik xewerler (16-séntebirdin 23-séntebirgiche)

Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri

Jenwede Uyghur we tibetlerning zor kölemlik birleshme namayishi ötküzüldi

16-Séntebir küni minglighan Uyghur we tibetler birleshken döletler teshkilatining jenwediki ish béjirish binasi aldigha jem bolup, xitay hökümitige qarshi birleshme namayish ötküzdi.

Namayishchilar qollirigha sherqiy türkistanning ay-yultuzluq kök bayriqi bilen tibetlerning bayriqini kötürgen halda jenwe kochilirini boylap piyade méngip küch körsetti.

Namayishqa rabiye qadir xanim bashchiliqidiki dunya Uyghur qurultiyining rehberliri, tibet teshkilatlirining wekilliri, yawropa parlaméntida Uyghur we tibetlerni qollaydighan parlamént ezaliri qatnashti.

Guma nahiyiside partlash yüz bérip, nahiyilik saqchi idarisining mu'awin bashliqi ölgen

Ötken shenbe küni ijtima'iy taratqularda qaghiliq nahiyiside partlash weqesi yüz bérip saqchi bashliqini öz ichige alghan birqanche saqchining ölgenliki xewer qilin'ghan idi.

Radiyomiz bu uchurgha asasen éniqlash élip bérip, mezkur weqening qaghiliq nahiyiside emes, belki guma nahiyisining köktérek yéza 23-kentide yüz bergenliki éniqlidi. Weqede guma nahiyilik saqchi idarisining mu'awin bashliqi gheyret mamutning neq meydanda ölgenliki delillendi.

Ashkarilinishiche, weqe ötken shenbe küni, yeni 10-séntebirde saqchilar bir gumandarning hoylisidiki gemini tekshürüwatqan waqitta yüz bergen iken.

Ilham toxti we uning a'ilisining yéqinqi ehwali yene bir qétim xelq'ara jama'etchilikning diqqet nuqtisigha aylandi

Yawropa parlaménti ötken hepte ilham toxtining bu yilliq saxarof mukapatigha körsitilgen 3 namzatning biri ikenlikini élan qilghandin kéyin, ilham toxti we uning a'ilisidikilerning ehwali yene bir qétim taratqularning diqqet nuqtisigha aylandi.

Ilham toxtini saxarof mukapatigha namzat qilip körsitish teshebbusini eng deslep otturigha qoyghan xitay kishilik hoquq pa'aliyetchisi saw yashüé xanim, ilham toxtining béyjingdiki dostliridin xu jya ependi we öz kimlikini ashkarilashni xalimaydighan anglarmenler ilham toxti we uning a'ilisining eng yéqinqi ehwali heqqide melumat berdi.

“Sherqiy türkistan: Uyghurlarning heqiqiy dunyasi” namliq kitab teywende yoruq kördi

Teywendiki “Awan'gart” neshriyati yéqinda hür tengritagh texellusluq bir Uyghur tarixchining “Sherqiy türkistan: Uyghurlarning heqiqiy dunyasi” namliq kitabini neshr qilghan.

Mezkur kitab heqqidiki uchurlar ijtima'iy taratqularda tarqalghandin kéyin her sahediki kishilerning diqqitini chekken. “Awan'gart” neshriyati bu munasiwet bilen radiyomiz ziyaritini qobul qilip, mezkur kitab heqqide melumat berdi.

Kitabning teywende yoruq körüshide küch chiqarghan amérika Uyghur birleshmisining re'isi ilshat hesen ependimu mezkur kitab heqqide bilidighanlirini anglatti.

Turpan karizlirining qurup kétiwatqanliqi xelq'araning diqqitini chekmekte

Aldinqi küni “Nyu-york waqit géziti” mexsus maqale élan qilip, turpan oymanliqini minglarche yillardin buyan su bilen teminlep kelgen karizlarning téz sür'ette qurup kétiwatqanliqini ilgiri sürgen.

Melum bolushiche, turpan oymanliqida 1950-yillardiki ikki minggha yéqin karizdin hazir saqlinip qalghanliri aran 200 din köprek bolup, nöwette yiligha onnechche kariz su menbesi üzülgenliktin qurup ketmektiken.

Xitay mutexessisliri turpan karizlirining qurup kétishini yer sharining issip kétishige baghlawatqan bolsimu, emma közetküchiler buning sewebini rayonda zor kölemlik néfit qézish bilen sana'et zawutlirining yer asti süyini xoritiwetkenlikidin izdimekte.

Da'irilerning ürümchidiki türmilerni merkezleshtürüp chong kölemlik bir türme rayoni berpa qilghanliqi melum bolmaqta

Teywen taratquliri yéqinda xewer bérip, xitay hökümitining Uyghur aptonom rayoni teweside 300 ming siyasiy mehbusni sighduralaydighan chong tiptiki türme yasawatqanliqini ilgiri sürgen idi.

Radiyomiz neq meydandin ehwal igilesh jeryanida gerche bundaq chong tiptiki türmining yasiliwatqanliqini delilliyelmigen bolsimu, emma da'irilerning ürümchidiki türmilerni ürümchi yéngi sheher rayonidiki sherqiy qeshqer yoli etrapigha merkezleshtürüp, mexsus türme rayoni qilip qurup chiqqanliqi we bir tutash bashquruwatqanliqi melum boldi.