Heptilik xewerler (24-öktebirdin 30-öktebirgiche)

Muxbirimiz qutlan
2015.10.30
erkin-asiya-radiosi.jpg Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri
Photo: RFA

Xitay qoralliq küchlirining baydiki kömürkan hujumchilirini izdesh opératsiyesi 40 kündin ashqan

Melum bolushiche, xitay qoralliq küchlirining baydiki kömürkan hujumchilirini izdesh opératsiyesi 40 kündin ashqan.

Radi'oyimizning baydiki térekbazar we uninggha qoshna yézilardiki saqchixana hemde alaqidar idare-jem'iyetlerning nöwetchi xadimliridin éniqlishiche, gumandarlar ta bügün'ge qeder tutulmighan.

Igilinishiche, xitay da'iriliri weqe gumandarlirini tutushqa qanchilik urunuwatqan bolsa, mezkur weqe heqqidiki uchurlarning dölet ichi we dunyagha ashkarilinip ketmesliki üchünmu shunchilik tirishchanliq körsetmektiken.

Igilishimizche, xitay hökümiti mezkur weqe heqqidiki uchurlarni shunche qattiq qamal qilghan bolsimu, lékin Uyghur élidiki awam xelqning buningdin alliqachan xewer tépip bolghanliqi melum bolmaqta.

Rabiye qadir xanim tom lentos kishilik hoquq mukapatigha érishken

Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimning tom lentos kishilik hoquq mukapatigha érishkenliki Uyghur jama'itini yene bir qétim söyündürdi.

27-Öktebir küni amérikidiki tom lentos kishilik hoquq we adalet fondi rabiye qadir xanimning bashqa ikki neper ayal pa'aliyetchi bilen birge 2015-yilliq tom lentos kishilik hoquq mukapatigha érishkenlikini élan qildi.

Uyghur pa'aliyetchiler, “Bu mukapatning rabiye xanimgha bérilishi uning Uyghur dewasi üchün élip barghan küreshliri we töligen bedellirining étirap qilinishi bolupla qalmay, belki yene Uyghur mesilisining xelq'aragha tonulushidimu zor ehmiyetke ige,” dep qarimaqta.

Shotlandiyelik naxshichi jo hamilton ilham toxtining tughulghan künini özgiche xatirilidi

25-Öktebir türmidiki Uyghur ziyaliysi ilham toxtining tughulghan küni.

Dunyaning herqaysi jayliridiki Uyghurlar, xelq'ara kishilik hoquq teshkilatliri we erkinlikni himaye qilghuchi shexsler xitay türmisige ömürlük qamalghan ilham toxtining tughulghan künini her xil usullar bilen xatirilidi.

Igilinishiche, ular ilham toxtigha atap ürümchidiki türme adrésigha tughulghan küni kartisi ewetken yaki xitay hökümitini ilham toxtini qoyup bérishke chaqiriq qilip bayanat élan qilghan.

Shotlandiyelik naxshichi we kishilik hoquq pa'aliyetchisi jo hamilton ependimu shu küni tang seherdin kün patqiche piyade yol méngip ilham toxtining tughulghan künini xatiriligen.

Béyjinggha erz qilip barghan 4 qérindash 1 yildin 3 yilghiche qamaqta yatqan

Qaraqash nahiyesining manglay yézisida olturushluq erzdar ghojimuhemmet jappar a'ilisidiki 4 qérindashning béyjinggha bérip erz qilghanliqi üchün 1 yildin 3 yilghiche qamaqta yatqanliqi ashkarilandi.

Melum bolushiche, ghojimuhemmet jappar tartiwélin'ghan öy-zéminini qayturuwélish üchün üch inisi we bir singlisi bilen birlikte 2007‏-yili béyjinggha erz qilip barghan.

Ularning erzi étibargha élinmighandin kéyin, ular béyjingdiki chet'el elchixaniliri aldida turuwélip xitaygha naraziliq bildürgen.

Ular yurtigha qaytip barghandin kéyin yerlik da'iriler teripidin tutqun qilinip qamaqqa höküm qilin'ghan. Alaqidar kent sékritarimu ghojimuhemmet a'ilisidiki 4 qérindashning 1 yildin 3 yilghiche qamaqta yétip chiqqanliqini delillidi.

Bu yil Uyghur élidiki paxtikar déhqanlarning ziyan tartqanliqi melum bolmaqta

Igilishimizche, bu yil Uyghur élidiki paxtikar déhqanlarning éghir ziyan'gha duch kelgenliki melum.

Tebi'iy apet we bashqa türlük sewebler tüpeyli bu yil Uyghur élidiki kéwezliklerning mo béshi mehsulati ilgiriki yillargha qarighanda xéli töwen bolghan. Xitay shirketlirining paxta sétiwélish bahasimu ilgiriki yillardin chüshüp ketken.

Melumki, Uyghur diyari xitay miqyasidiki eng chong paxta ishlepchiqirish rayoni bolup, ötken yili Uyghur élining paxta ishlepchiqirish miqdari pütün xitaydiki paxta ishlepchiqirish omumiy miqdarining %60 din köprekini igiligen.

Radi'oyimizning neq meydandin ehwal igilishiche, Uyghur paxtikar déhqanlarning éghir iqtisadiy ziyan'gha bolghan endishisi barghanséri ashmaqtiken.

Ürümchidiki ittipaq tiyatirxanisining chéqilghanliqi Uyghurlar arisida ghulghula qozghidi

Melum bolushiche, yéqinda ürümchi shehiridiki simwolluq qurulushlarning biri bolghan “Ittipaq tiyatirxanisi” chéqilghan.

Bu xewer tarqilishi bilen Uyghur éli we chet'ellerdiki Uyghur jama'iti ijtima'iy taratqularda jiddiy inkas qayturup, özlirining endishisini ipadiligen.

“Ittipaq tiyatirxanisi” 1964-yili sélin'ghan ammiwi medeniyet binasi bolup, ürümchi shehirining Uyghurlar merkezlik olturaqlashqan döngköwrük baziridin orun alghan.

Közetküchiler, bundaq bir simwolluq xaraktérge ige medeniyet qurulushining chéqiwétilishi Uyghur jama'itining qelbidiki milliy medeniyet muhitigha bolghan küchlük rishtisige zerbe béridu, dep hésablimaqta.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.