Xitayda tuyuqsiz “Yoqap ketken emeldarlar” ning chet'ellerge qachqanliqi munazire qozghimaqta

Xitayda yéqinqi yillardin buyan tuyuqsiz “Yoqap ketken emeldarlar” ning barghanche köpiyishi diqqet qozghighan. 19-Awghust küni boshün tor békitide élan qilin'ghan“Yuqiri derijilik emeldarlar yawropa, amérikigha, töwen derijilik emeldarlar qoshna ellerge qachmaqta” serlewhilik maqalide bayan qilinishiche, 2000-yillardin bashlap, chet'ellerge qéchip ketken xitay emeldarliri 18 mingdin ashqan bolup, ular élip ketken pul 800 milyard somgha yetken.

Melum bolushiche, 2000-yildin 2010-yilghiche chet'ellerge qéchishqa urun'ghan yaki qéchip ketkendin kéyin tutup kélin'gen xitay emeldarliri 18 ming 487 neper bolup, chet'ellerge qéchip ketkendin kéyin ismini özgertish we bashqa yollar arqiliq chet'ellerde yashawatqan xitay emeldarliri 4000 gha yetken. Ular élip ketken pul 500 milyon dollardin ashqan.

Maqalide 2011-yili 11-ayda jéjyang ölkilik xiyanetchilikke qarshi turush idarisining mu'awin bashliqining metbu'atlargha bergen bayanatida 2011-yili 5-aydin 11-ayghiche jéjyang ölkiside élip bérilghan zerbe bérish herikitide, chet'ellerge qéchishqa urun'ghan 14 neper emeldarning qolgha chüshkenliki neqil élinip, yéqinqi yillardin buyan parixorluq we xiyanetchilik sewebidin chet'ellerge qachqan xitay emeldarlirining barghanche köpiyishi xitay hökümitini endishige séliwatqanliqi otturigha qoyulghan.

Maqalide “Tuyuqsiz yoqap ketken” din kéyin chetke qachqan parixor emeldarlardin guyju ölkilik qatnash nazaritining naziri lu wenlining 2002-yili 1-ayda gu'angdung ölkisige xizmet bilen bérish pursitidin paydilinip, xongkonggha qéchip, 2004-yili tutup kélin'gendin kéyin, uning 26 milyon 510 ming som xiyanet qilghanliqi ashkarilan'ghanliqi, yünnen ölkilik qatnash nazaritining mu'awin bashliqi xu shingning 2007-yili yalghan pasport bilen wiyétnamgha qachqinida uning 40 milyon som xiyanet qilghanliqi éniqlan'ghanliqi neqil élin'ghan. Maqalide yene töwen derijilik hökümet emeldarliriningmu xizmet qulayliqidin paydilinip, zor miqdardiki pulgha xiyanet qilghanliqi heqqidiki misallarmu bérilgen. Melum bolushiche, 2011-yili 1-ayda jyangshi ölkisi fenyang nahiyilik maliye idarisining bölüm bashliqi ili xu'apo a'ilisi bilen bille tuyuqsiz “Ghayib bolghan”bolup, uning shexsi hésabatigha yötkelgen pulning 94 milyon somgha yetkenliki éniqlan'ghan.

Maqalide xitayda yéqinqi yillarda parixorluq qilmishi ashkarilan'ghandin kéyin chet'ellerge qachqan, yaki a'ilisi, uruq-tughqanliri we pul-mallirini chet'ellerge yötkewatqan xitay emeldarlirining yenimu köpiyidighanliqi otturigha qoyulghan . Maqalide bu heqte toxtilip, nöwette xitayda dawamlishiwatqan öktichi partiyilerning we xelqning nazaritidin xali haldiki bir partiyilik hakim mutleqliq dölet bashqurush tüzümining xitay emeldarlirining parixorluq, xiyanetchilik qilmishi üchün téximu keng meydan hazirlap béridighanliqi tekitlinip, bu xil tüzüm aghdurup tashlinip, xitayda heqiqiy démokratik saylam arqiliq dölet bashquridighan hökümet qurulmighiche, xitaydiki parixorluq qilmishliri tügimeydighanliqi tekitlen'gen.