Kanada hökümitining “Uyghur irqiy qirghinchiliqi” ni étirap qilishi toghriliq bir qatar pa'aliyetler élip bérilghan

Muxbirimiz irade
2021.11.24
Kanada hökümitining “Uyghur irqiy qirghinchiliqi” ni étirap qilishi toghriliq bir qatar pa'aliyetler élip bérilghan Uyghurlarning kanada parlaménti aldida ötküzülgen pa'aliyitige qatnashqan kanada parlamént ezaliri. 2021-Yili 23-noyabir.
Photo: RFA

Kanadadiki “Uyghur hoquqini teshebbus qilish qurulushi” we “Kanada sherqiy türkistan jem'iyiti” qatarliq Uyghur teshkilatlirining hemkarliqi netijiside kanadada Uyghurlarning hoquqini teshebbus qilish boyiche 3 künlük pa'aliyet uyushturulghan. Bu pa'aliyette kanada hökümiti we parlaméntining xitayning Uyghurlargha yürgüziwatqan “Irqiy qirghinchiliqi” ni étirap qilishi we heriketke ötüshi telep qili'in'ghan.

3 Künlük pa'aliyet 11-ayning 23-küni kanada parlaménti aldida bashlan'ghan. “Uyghur hoquqini teshebbus qilish qurulushi” bashliqi memet toxti ependining radiyomizgha bildürüshiche, kanada parlaménti binasi aldida qurulghan munberde Uyghurlarning ehwali, kanadadiki Uyghurlarning yurtliridiki uruq-tughqanlirining ehwali heqqidiki süret we melumatliri orun alghan munber teyyarlan'ghan.

Mezkur pa'aliyetke kanada parlamént ezaliri qizghin ishtirak qilghan bolup, échilish murasimida 12 neper parlamént ezasi söz qilghan.

Kanada parlaménti aldida ötküzülgen pa'aliyitige qatnashqan kanadadiki Uyghurlar. 2021-Yili 23-noyabir.
Kanada parlaménti aldida ötküzülgen pa'aliyitige qatnashqan kanadadiki Uyghurlar. 2021-Yili 23-noyabir.

Mezkur pa'aliyetke téxi yéqinda “Xelq'araliq xalifeks xewpsizlik kéngishi” din ibaret muhim yighin'gha qatniship qaytqan dunya Uyghur qurultiyining re'isi dolqun eysa ependimu qatnashqan. U pa'ali'iyet meydanidin ziyaritimizni qobul qilghanda, kanadaning soghuq hawasigha qarimay özlirini qollap bu yerge kelgen kanada parlamént ezalirigha alahide rehmet éytti. U özlirining bu qétimliq pa'aliyetliride otturigha qoyghan konkirét teleplirini tonushturdi.

Dolqun eysa bu 3 künlük pa'aliyet jeryanida özlirining kanada hökümitidin “Uyghur irqiy qirghinchiliqi” ni étirap qilishni, Uyghur mejburiy emgikige chétishliq mehsulatlarning kanada bazirigha kirishini chekleshni, kanadaning pénsiye meblighini xitay shirketliridin yötkeshni we shundaqla kanada puqrasi hüseyin jélilni qayturup kélish, shundaqla xeterlik döletlerde musapir bolup yüriwatqan Uyghurlarni kanadagha yerleshtürüsh qatarliq bir qatar muhim teleplerni otturigha qoyidighanliqini bildürdi.

Melum bolushiche, 23-noyabir küni kechte yene “Uyghurlarning nezeridiki kanada-xitay munasiwetliri” témisida bir ilmiy muhakime yighinimu uyushturulghan. Memet toxti ependining éytishiche, mezkur muhakime yighinidimu kanada parlamént ezaliri we mutexesssiler söz qilishqa orunlashturulghan.

Muhakime yighinida maykil chong, samir zubéri we aléks brunél duseppi qatarliq parlamént ezaliri, ottowa uniwérsitétidin jon frédrik pekir we margarét jonston qatarliqlar söz qilghan.

Melum bolushiche, shu küni axshimi yene kanada parlaméntidiki “Uyghur dostluq guruppisi” diki 30 dek parlamént ezasi birliship, dunya Uyghur qurultiyining re'isi dolqun eysa ependining kanadagha kelgenlikini kütüwélish munasiwiti bilen bir ziyapet orunlashturghan.

Kanadadiki Uyghur jama'iti kanada hökümiti bilen qanun chiqarghuchilarni xelq'ara we dölet ichidiki qanuniy mejburiyetlerni ada qilishqa hemde Uyghur rayonida dawamlishiwatqan “Uyghur qirghinchiliqi” gha tézlikte emeliy heriketler bilen jawab qayturushqa chaqirghan.

“Uyghur hoquqini teshebbus qilish qurulushi” ning orunlashturushida ötküzülgen bu pa'aliyetler kanadadiki metbu'atlardimu keng orun alghan. Kanadaning nopuzluq axbaratliridin “Yer shari we mektublar” géziti “Dunya Uyghur qurultiyi kanadadin Uyghur musapirlarni qobul qilishni we xitay mehsulatlirini chekleshni telep qildi” mawzusida xewer bergen. “Toronto quyashi” géziti bolsa “Parlamént ishqa chüshkende kanadadiki Uyghurlar hökümetni xitayni boyqut qilishqa chaqirdi” dégen témida xewer bergen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.