Uyghur tetqiqatchi doktor burhan séti türkiyening dölet mukapatigha érishti

Uyghur tetqiqatchi doktor burhan séti ependi alghan mukapat. 2018-Yili dékabir, türkiye.

Türkiye bilimler akadémiyesi bilen türkiye bilim we téxnika tetqiqat idarisi her yili bir qétim tebi'iy pen we ijtima'iy penler saheside közge körünerlik netije qazan'ghan bilim igilirini tekshürüp bahalash hemde mukapatlash pa'aliyitini ötküzüp kelmekte. 2018-Yilliq bahalashta türkiye boyiche 37 yash tetqiqatchi “Yuqiri derijide netije qazan'ghan yash bilim igiliri” bolup bahalinip, mukapatqa érishti. Ularning ichide Uyghurlardin yétiship chiqqan islam iqtisadi boyiche yash mutexessis, doktor burhan séti ependimu bar idi. U türkiye bilimler akadémiyesi bilen türkiye bilim we téxnika tetqiqat idarisi teripidin 2018-yilliq yash tetqiqatchi bolup bahalinip mukapatqa érishti.

Mukapat tarqitish murasimi 26-dékabir küni türkiyening paytexti enqerede ötküzüldi. Mukapatni türkiye jumhur re'isi rejep tayyip erdoghan, türkiye parlaméntining re'isi binali yildirim, türkiye sana'et we pen-téxnika ministiri mustafa warank we türkiye bilim we téxnika tetqiqat idarisining bashliqi qatarliqlar birlikte tarqatti.

Doktor burhan séti ependi özige bérilgen mukapatni türkiye jumhuriyitining re'isi rejep tayyip erdoghanning qolidin tapshurup aldi.

Jumhur re'isi erdoghan mukapat alghan bilim igilirini tebriklep mundaq dédi: “Aldi bilen mukapatqa tallan'ghan pütkül bilim igilirini tirishchanliqliri üchün tebrikleymen. Ulargha öz namim, dölitimiz we millitimiz namidin chongqur teshekkür éytimen. Ular bilim hayatlirining bashlan'ghuch nuqtisida turup hem uniwérsitétlargha, hem a'ililirige iptixarliq bilen küch körsetkenliki üchün rehmet éytimen.”

Biz bu heqte doktor burhan séti ependi bilen söhbet ötküzduq.

Doktor burhan séti ependi Uyghur élining qumul diyarida tughulghan bolup, aliy mektepni xitayning daliyen shehiride oqughan. Malaysiya dölet uniwérsitétida islam iqtisadshunasliqi kespi boyiche magistirliq we doktorluq unwani alghan. Oqush püttürgendin kéyin ko'ala-lampur uniwérsitéti bilen malaysiya xelq'ara islam uniwérsitétida 6 yil oqutquchi bolup xizmet qilghan. Bu jeryanda dotsént we aliy léktorluq kespiy unwani bilen xizmet qilghan. U 2018-yili 1-aydin bashlap istanbul sabahiddin za'im uniwérsitétining islam iqtisadi fakultétida dotsént bolup xizmet qilmaqta iken.

Igilinishiche, doktor burhan séti ependi bu qétim islam iqtisadshunasliqi we pul-mu'amile jehette élip barghan tetqiqat netijiliri bilen bu mukapatqa érishken iken.

Burhan ependi mukapatni élish jeryandiki hés-tuyghulirini bayan qilip, mundaq dédi: “Mukapat murasimidin ilgiri anche xushal bolmighan idim, biraq mukapatni alghandin kéyin xelqimning méni tebriklishi, desteklishi we qollap quwwetlishidin, xelqimizge bir ümid we ézilgen qelblerge bir chiragh bolalighanliqimdin shundaq xushal boldum. Bu mukapat xelqimge mensup, men buni ashu jaza lagérlirida yétiwatqan mezlum xelqimizning qelbige kichik bolsimu melhem bolghandek bir héssiyatta chüshendim. . .”

Burhan séti ependining bildürüshiche, u hazir Uyghurlarning iqtisadi qiyinchiliqlirini hel qilish yolida bir milliy fond qurush üchün teyyarliq qiliwatqanliqini, imkaniyet yar berse milliy fondini yéqin kelgüside qurup chiqidighanliqini bildürdi.

Burhan ependi Uyghurlarning hazirqi ehwali toghrisida toxtilip yene mundaq dédi: “Xelqimiz éghir künlerge qaldi, zulum astida qarangghu bir patqaqqa chöküp kétiwatidu. Biraq bu zulum astidin parlighan yash bir ewladning meydan'gha chiqidighanliqigha ishinimen. Ularning qayghuni küchke aylandurup Uyghur xelqi üchün bir ümid béghishlishini arzu qilimen.”