Maralbéshida hélihem mewjut bolghan bir “Terbiyelesh merkizi” ning orni aydinglashti

 Xitay da'iriliri 2019-yilining axiri Uyghur élidiki lagérlarning, yeni “Kespiy terbiyelesh merkezliri” ning taqalghanliqini élan qilghan we “Washin'giton pochtisi” gézitining muxbirlirimu ötken yili Uyghur élini ziyaret qilip,  “Terbiyelesh merkezliri” ni uchratmighanliqini yazghan idi. Muxbirimizning ötken heptidiki énqilashliri dawamida maralbéshi nahiyeside hélihem mewjut bolghan bir lagérning, yeni “Terbiyelesh mezkizi” ning orni aydinglashti.

Yéqinda maralbéshi weziyitidin xewerdar kishilerdin biri, héyttin bir hepte burun maralbéshidiki tumshuq türmisidin  abdughéni qadir qatarliq bir türküm mehbuslarning jesiti chiqqanliqi we yene bir türküm mehbuslarning éghir késel halette a'ilisige qayturulghanliqi heqqide uchur yetküzgen idi. Bu heqte élip barghan éniqlashlirimiz dawamida, mezkur uchur téxi delillenmigen bolsimu, emma maralbéshidiki qurban nur isimlik birsining yéngidin lagérdin, yeni “Terbiyelesh merkizi” din chiqqanliqi ashkarilandi.

Melum bolushiche, qurban nur ötken ayning deslepki heptisi kapaletke qoyup bérilgen. U lagérdin chiqip bir nechche kündin kéyin, melum bir doxturxanida bir heptiche dawalan'ghan. Mezkur doxturxana xadimlirining bayanliridin melum bolushiche, qurban nur maralbéishining sériqbuya bazar chongqurchaq kentidin bolup, lagérda  ikki yilche yatqandin kéyin qoyup bérilgen.

Uyghur aptonom rayonining sabiq re'isi shöhret zakir, 2019‏-yilning axirida rayondiki “Kespiy terbiyelesh merkezliri” diki “Kursantlar” ning asasen dégüdek “Oqush püttürügenliki”, yeni lagérlarning taqalghanliqini élan qilghan idi. Ötken yili Uyghur élida tekshürüsh élip barghan “Washn'giton pochtisi” gézitining muxbirilirimu rayonda “Terbiyelesh merkezliri” ni uchratmighanliqini xewer qilghan idi. Biz qurban nurning qaysi lagérda turghanliqini aydinglashturush üchün, u tewe bolghan chongqurchaq kent amanliq mudiridin melumat soriduq.

Bu mudir qurban nurning lagérgha  2021‏-yili 2-ayda élip kétilip, buningdin bir ayche burun, yeni bu yil 4‏-ayning 9‏-küni qoyup bérilgenlikini delillidi.

Melum bolushiche, bu amanliq mudiri qurban nurni lagérgha  tapshurup bergen  shexs bolup, u kapaletke qoyup bérilgendimu lagérdin özi élip chiqqan iken. Biz uningdin mezkur “Terbiyelesh merkizi” de qanchilik kishi barliqini sorighinimizda, u bu merkezge kishilerning toxtimay kirip-chiqip turidighanliqi, shunga sanini bilmeydighanliqini bayan qildi. U bu bayanliri arqiliq, maralbéshida lagérlarning hélihem mewjutluqi we tutqunning téxiche dawam qiliwatqanliqini delillidi. Uning déyishiche, qurban nur maralbéshi nahiyelik j x idarisigha qoshna bolghan bir “Terbiyelesh merkizi” de 2 yil 2 ay jaza ötigen.

Muhajirettiki Uyghur közetküchilerdin ilshat hesen ependi bilen zubeyre shemshidin xanimlar ilgiriki ziyaretlirimizde, xitayning xelq'ara jama'et pikrining bésimi bilen lagérlarning mutleq köp qismining wiwiskisini yenggüshlesh arqiliq türmige aylandurghanliqi, emma yéngidin tutulidighan we tutuluwatqanlar üchün bir türküm lagérlarni eynen saqlap qalghanliqini ilgiri sürgen idi.