Qazaqistan wekilliri ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishining rohini xelqqe yetküzmekte

Ixtiyariy muxbirimiz oyghan
2022.06.09
Dunya Uyghur qurultiyining qazaqistandiki wekilliri yéngi xizmet pilanlirini tüzdi D u q ning 7-nöwetlik wekiller qurultiyigha qazaqistanliq wekillerdin 39 adem tor arqiliq ishtirak qilghan. 2021-Yili 14-noyabir, almuta.
RFA/Oyghan

Yéqinda gérmaniyening myunxén shehiride ötküzülgen ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishi, pütkül dunyadiki Uyghurlarning, shu jümlidin qazaqistandiki Uyghurlarningmu diqqet merkizide bolmaqta. Bezi obyéktip seweblerge köre, sherqiy türkistan milliy kéngishining xewiri gerche qazaqistandiki ammiwiy axbarat wasitilirida xewer qilinmighan bolsimu, emma qazaqistandin milliy kéngeshke qatnashqan wekiller bu memlikettiki mumkinchiliklerge tayinip, bu yighinning rohini xelqqe yetküzüshke tirishmaqta. Bu jehette dunya Uyghur qurultiyining aliy meslihetchisi, siyasetshunas qehriman ghojamberdining ijtima'iy taratqularda tarqitiliwatqan “Axbaratname” namliq tor zhurnili muhim rol oynimaqta.

6-Iyunda yézilghan mezkur “Axbaratname” diki maqalining mawzusi “Dunya Uyghur qurultiyining rehberlikidiki 23 teshkilatning sahibxanliqida 2022-yili 26-28-may künliri gérmaniyening myunxén shehiride muweppeqiyetlik ötküzülgen 2-nöwetlik sherqiy türkistan (Uyghuristan) milliy kéngishi” dep qoyulghan. Maqale aptori qehriman ghojamberdi mezkur kéngesh heqqide yézilghan chong hejimlik maqalisini ulugh Uyghur muteppeküri yüsüp xas hajibning “Adalet we qanun-asmanning tüwrükidur, tüwrük qingghaysa asman öre turalmaydu” dégen sözi bilen bashlighan.

Ikki qisimliq bu maqalide ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishi heqqide tepsiliy melumat bérilgen, axirida pütkül Uyghurlargha muraji'et qilip, mundaq déyilgen: “Eziz wetendashlar! ésimizde bolsunki, emdi eng muhimi d u q rehberlikide dunyaning herqaysi jaylirida pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur teshkilatliri, shu jümlidin qazaqistandiki d u q wekilliri we ularning janköyerliri, omumen her qandaq bir wetenperwer shexs özliri turuwatqan döletlerdiki hökümetlerge, siyasiy partiye we teshkilatlargha hemde biwasite Uyghur xelqige ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan (Uyghuristan) milliy kéngishining rohini hemde xitapnamesining mahiyitini yetküzüshte tirishchanliq körsitishi kérek. Bu weten, millet aldidiki muqeddes burchimizdur.”

Yene bir tereptin, dunya Uyghur qurultiyining qazaqistandiki wekilliri jay-jaylarda boluwatqan Uyghurlarning nezir-chiraq, toy-tökün we bashqa yighilishlirigha qatniship, ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan (Uyghuristan) milliy kéngishining rohini jama'etke yetküzmekte. Yéqinda qehriman ghojamberdi bashliq bir guruppa Uyghur pa'aliyetchiliri almuta shehirining Uyghurlar zich olturaqlashqan gorniy gigant mehelliside we almuta wilayitining talghir nahiyesige qarashliq bésaghash yézisida ötken nezirlerde ahale bilen uchriship, bu heqtiki uchurlarni anglatqan.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan dunya Uyghur qurultiyining qazaqistandiki wekili, ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishining qatnashquchisi rehim mensurof ependi mundaq dédi: “Yigirmidek memliket parlaméntliri bizni qollap, bizge her da'im Uyghur dewasini toxtatmanglar, bizmu siler bilen bille, dédi. Shumu chong bir xushalliqtur. Re'isimiz dolqun eysaning hemmimizning niyiti bir, düshminimizmu bir, wetenning azadliqi üchün birlikte ishleyli, dégen sözi hemmimizge yaqti. Biz kelgendin kéyin tinch turmiduq. Gorniy gigant mehelliside, bésaghash yézisida ötken nezirlerde xelq bizni diqqet bilen tingshidi.”

Rehim mensurof ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishining rohini, shuningdek dunya Uyghur qurultiyining pa'aliyetliri heqqidiki xewerlerni toxtimay xelq arisida teshwiq qilidighanliqini bildürdi.

Ziyaritimizni qobul qilghan talghir nahiyelik yigit béshi kéngishining re'isi öktebir qurbaniyazof ependi, dunya Uyghur qurultiyi wekillirining kélip, ikkinchi nöwetlik sherqiy türkistan milliy kéngishi heqqide melumat bergenlikini, shuningdek qazaqistandiki Uyghurlarning bügünki kündiki wezipilirini otturigha qoydi.

Dunya Uyghur qurultiyi ma'arip komitétining mudiri, filologiye penlirining namzat doktori dilnur qasimowa xanimmu radiyomiz ziyaritini qobul qilip, bügünki künde Uyghur dewasini qiliwatqan pa'aliyetchilerning bilimini kötürüsh lazimliqini tekitlidi. U mundaq dédi: “Biz milliy kéngesh jeryanida köpligen mutexessislerning sözlirini angliduq. Bizning dewayimiz namayishlar bilenla tügimeydu. Biz özimizmu bu sahediki mutexessislerdin bolushimiz kérek. Chünki bügünki künde qoral bilen biz bir nersini yéngelmeymiz. Biz wetinimizning azadliqini qanun arqiliq telep qiliwatimiz. Buning üchün qanuniy bilimimizni ashurushimiz kérek.”

Dilnur qasimowa yene Uyghur dewasida her qandaq guwahliq körsiteleydighan höjjetlerning we guwahchilarning muhim rol oynaydighanliqini, buning barliqini xelqqe yetküzüshning zörürlikini, buning üchün teshwiqat ishlirini téximu kücheytish kéreklikini bildürdi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.