Taylandtiki Uyghur mehbuslarning ayal, baliliri muraji'etname élan qildi
2016.08.02
Tayland türmiside tutup turuluwatqan musapir mehbuslarning istanbulda yashawatqan ayalliri muraji'etname élan qilip erlirini qutuldurush üchün dunya jama'itini heriketke ötüshke chaqiriq qildi.
Muraji'etnamide, tayland türmiside tutup turuluwatqanlarning türkiyede yashawatqan a'ile, baliliri turmush qiyinchiliqigha uchrighanliqi, bir a'ilining ayrilip kétishidek éghir paji'ege duch kelgenliki tekitlinip, ularni qutuldurush üchün dunya jama'itini yardem qilishqa chaqiriq qilghan.
Muraji'etnamide yene, ayallar türmide yétiwatqan erlirining xitaygha qayturulushidin endishe qiliwatqanliqi bildürülgen.
Taylandta tutup turuluwatqan Uyghur musapirlar 70 tin artuq bolup, ular ramizanning aldida achliq élan qilghan idi. Bu ehwal dunya metbu'atlirining kün tertipige kelgendin kéyin tayland hökümiti u musapirlarni bangkoktiki türmidin bashqa sheherlerge yötkep üch orun'gha bölüwetkenliki bildürüldi.
Igilinishiche, hazir taylandning üch orundiki türmilerde jem'iy 70 neper musapir héchqandaq seweb yoq üch yildin buyan tutup turuluwatqan bolup, tayland hökümiti ötken yili ulardin bir qisimlirining ayal, balilirini türkiyege ewetken iken, ularning hazirqi türme hayati qandaq ötüwatidu? ular bilen ayali we balilirining alaqe qilish imkaniyiti boluwatamdu? tayland saqchiliri ularni néme sewebtin tutup turuwatidu? mehbuslarning ayalliri élan qilghan muraji'etnamide dunya jama'itidin xususen Uyghurlardin néme telep qildi?
Biz yuqiriqi so'allarni chöridigen asasta, tayland türmiside tutup turuluwatqan mehbuslarning hazir istanbulda yashawatqan ayalliri we baliliri bilen söhbet élip barduq. U ayallar birdek, erlirining tézrek azadliqqa ériship a'ile boyiche jem bolushni arzu qilidighanliqini, xelq'ara dunya jama'itini bolupmu Uyghur teshkilatlirini ularni qutuldurush üchün heriketke ötüshke chaqiridighanliqini bayan qildi.
Melum bolushiche, bu Uyghur ayallar 2015-yili iyulda tayland hökümiti türkiyege ötküzüp bergen 173 Uyghur bilen birge kelgen bolup, eyni chaghda bularning bir qismining erliri taylandta türmide qélip qalghan iken.
2014-Yili martta özlirini “Türk puqrasi” dep tonushturghan 300 din artuq musapirining taylandta tutulup qalghanliqi, bularning xitaydin qéchip chiqqan Uyghurlar bolushi mumkinliki ilgiri sürülgen.
2015-Yili 7-ayda tayland hökümiti 109 neper Uyghur musapirni xitaygha qayturghandin kéyin türkiye, amérika we yawropa ittipaqining küchlük tenqidige uchrighan.
Tayland hökümiti shundin kéyin tayland türmiside qélip qalghan Uyghur musapirlarni xitaygha qayturmaydighanliqini, salahiyitini éniqlap bolghandin kéyin üchinchi bir döletke ewetidighanliqini élan qilghan idi.